Odzyskiwanie danych z dysków twardych HDD

Kwalifikacją mogą być zainteresowani: osoby posiadające wiedzę, doświadczenie w zakresie IT (m.in. informatycy, administratorzy IT, serwisanci komputerowi, technicy laboratoriów IT, pracownicy helpdesk), które chcą wyspecjalizować się w odzyskiwaniu danych lub poszerzyć swoje kompetencje w tym zakresie; menadżerowie bezpieczeństwa; funkcjonariusze organów ścigania.

Do walidacji może przystąpić osoba, która: 1. ma ukończone 18 lat; 2. posiada wykształcenie ponadgimnazjalne lub posiada wykształcenie podstawowe po ośmioletniej szkole podstawowej.

Uzyskaniem kwalifikacji będą zainteresowane osoby, które mają lub zamierzają mieć styczność z odzyskiwaniem danych – w szczególności informatycy, administratorzy IT, serwisanci komputerowi, pracownicy helpdesk, osoby analizujące dane w kontekście śledczym. Rozwój nowych technologii, informatyzacja większości obszarów życia, coraz szersze wykorzystanie Internetu generują kolejne zagrożenia. Można zatem przewidywać, że zapotrzebowanie na specjalistów zajmujących się zabezpieczaniem i odzyskiwaniem utraconych danych będzie wzrastać.

5 lat. Po tym czasie konieczna jest ponowna weryfikacja efektów uczenia się.

Zapotrzebowanie na kwalifikację „Odzyskiwanie danych z dysków twardych HDD” wiąże się z procesem cyfryzacji różnych sfer życia społecznego i prywatnego oraz rozwojem technologii komputerowych i informacyjno-komunikacyjnych. Wzrost zapotrzebowania na usługi odzyskiwania danych z dysków twardych wynika z potrzeb zarówno użytkowników indywidualnych, jak i administracji państwowej, a w szczególności z: - rozwoju technologii przy jednoczesnym częstym braku zachowywania przez jej użytkowników odpowiednich standardów bezpieczeństwa; - wzrastającego zagrożenia cyberprzestępczością i związaną z tym koniecznością ochrony prywatności i bezpieczeństwa danych; - częstych awarii sprzętu komputerowego, zagrożeń wynikających z niewłaściwej eksploatacji sprzętu i systemu operacyjnego; - priorytetowego podejścia państwa do znaczenia prywatności i bezpieczeństwa danych. Istnienie wskazanych zagrożeń potwierdziła Najwyższa Izba Kontroli, która w informacji z czerwca 2015 r. o wynikach kontroli pt. „Realizacja przez podmioty państwowe zadań w zakresie ochrony cyberprzestrzeni RP” (sygn. KPB-4101-002-00/2014) stwierdziła, że w latach 2008–2014 „administracja państwowa nie podjęła dotychczas niezbędnych działań, mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa teleinformatycznego Polski”, a „kierownictwo najważniejszych instytucji publicznych nie było świadome niebezpieczeństw związanych z funkcjonowaniem cyberprzestrzeni oraz wynikających z tego faktu nowych zadań administracji państwowej” (s. 9). Według raportu firmy badawczej Gartner („Magic Quadrant for Data Center Backup & Recovery”, 2013) co najmniej 25% użytkowników komputerów na świecie doświadcza każdego roku utraty danych, z czego 56% traconych jest w wyniku awarii sprzętu, a 26% z winy człowieka. Inne, rzadziej spotykane przyczyny, to błędy oprogramowania – 9%, wirusy – 4%, katastrofy naturalne – 2%. Z obserwacji rynku odzyskiwania danych wynika przy tym, że dyski twarde pozostają wciąż najbardziej powszechnym nośnikiem przechowywania danych aktualnie przetwarzanych w systemach informacyjnych organizacji. Do skutecznego odzyskiwania skasowanych i utraconych danych potrzebni są wykwalifikowani i odpowiedzialni specjaliści, których precyzyjnie określone umiejętności w tym zakresie będą potwierdzone przez wiarygodny podmiot. Stworzenie kwalifikacji jest odpowiedzią na aktualne zapotrzebowanie rynkowe w skali zarówno regionalnej oraz krajowej, jak i europejskiej, które przejawia się chociażby w zagadnieniach związanych z Krajowymi Inteligentnymi Specjalizacjami oraz Inteligentnymi Specjalizacjami określonymi dla rozwoju poszczególnych województw. Przykładowo: zakres przedmiotowy Inteligentnej Specjalizacji Pomorza w obszarze „Technologie interaktywne w środowisku nasyconym informacyjnie” obejmuje m.in.: rozwiązania i technologie zapewniające bezpieczeństwo infrastruktury oraz przechowywania, przetwarzania, przesyłu i transmisji danych, w tym bezpieczeństwo danych i systemów.

Kwalifikacja "Odzyskiwanie danych z dysków twardych HDD" wykazuje podobieństwa z kwalifikacjami: S3. IT Security (Bezpieczeństwo IT) Advanced i Expert potwierdzane przez Europejski Certyfikat Umiejętności Komputerowych (ECDL); E.12. – Montaż i eksploatacja komputerów osobistych i urządzeń peryferyjnych; Kwalifikacje ECDL Advanced i Expert oraz E.12, E.13, E.14 zawierają pewne efekty uczenia się zbieżne z efektami uczenia się wskazanymi dla kwalifikacji "Odzyskiwanie danych z dysków twardych HDD". Wskazane kwalifikacje o zbliżonym charakterze nie pozwalają jednak na uzyskanie specjalistycznych kompetencji stanowiących istotę opisywanej kwalifikacji. Efekty uczenia się wskazane dla kwalifikacji o zbliżonym charakterze są bowiem wspólne dla różnych kwalifikacji z obszaru IT, mają charakter bardziej ogólny, ukierunkowany m.in. na użytkowanie sprzętu czy oprogramowania, np. zaawansowane przetwarzanie baz danych. Odzyskiwanie danych z dysków twardych HDD to kwalifikacja specjalistyczna, odpowiadająca na konkretne zapotrzebowanie w rozwijającej się branży ICT (Information and Communication Technologies). Z kolei ECDL S3. IT Security (Bezpieczeństwo IT) pozwala na uzyskanie kwalifikacji na dużo niższym, mniej zaawansowanym poziomie od opisywanej kwalifikacji. Kwalifikacje uzyskiwane i potwierdzone w ramach studiów podyplomowych z zakresu informatyki śledczej lub cyberbezpieczeństwa zawierają efekty uczenia się częściowo pokrywające się z efektami uczenia się kwalifikacji "Odzyskiwanie danych z dysków twardych HDD" odnoszące się do budowy i zasad działania dysków HDD, rodzajów uszkodzeń oraz odzyskiwania danych w przypadku uszkodzeń logicznych i fizycznych. Proponowana kwalifikacja rynkowa kładzie zdecydowanie większy nacisk na umiejętności praktyczne w obszarze wymagającym specjalistycznych kompetencji pozwalających na odzyskiwanie danych z dysków HDD.

Instytucja prowadząca proces walidacji powinna zapewniać wsparcie kandydatów w zakresie identyfikowania (na podstawie dowolnych metod) oraz dokumentowania posiadanych efektów uczenia się. Korzystanie z tego wsparcia nie jest obowiązkowe. Pomoc ta może być bezpłatna lub odpłatna.
Metody stosowane w walidacji
Weryfikacja składa się z dwóch części: testu wiedzy oraz testu praktycznego. Zaliczenie testu wiedzy jest warunkiem przystąpienia do części praktycznej. Do zweryfikowania efektów uczenia się ujętych w zestawach 1-5 zastosowanie mają jedynie następujące metody: test wiedzy połączony z symulacją albo test wiedzy połączony z analizą dowodów i rozmową z kandydatem.
Zasoby kadrowe - wymagania kompetencyjne w stosunku do osób przeprowadzających walidację
W procesie walidacji biorą udział: − komisja weryfikacyjna; − konsultant walidacyjny, jeśli kandydat zwróci się o jego wsparcie; − w przypadku stosowania metody analizy dowodów na etapie weryfikacji - doradca walidacyjny, którego wsparcie zapewnia instytucja. Komisja weryfikacyjna składa się z minimum 2 członków, z których przynajmniej jeden spełnia poniższe wymagania: − posiada minimum trzyletnie doświadczenie na stanowisku specjalisty ds. odzyskiwania danych lub równoważnym; − posiada udokumentowane doświadczenie w weryfikowaniu efektów uczenia się w kwalifikacji o zbliżonym charakterze; − przedstawi zaświadczenie o niekaralności. Zadaniem konsultanta walidacyjnego jest udzielanie zainteresowanym kandydatom informacji w całym procesie walidacji. Od konsultanta walidacyjnego wymaga się: − znajomości opisu niniejszej kwalifikacji oraz wiedzy na temat kwalifikacji pokrewnych do niniejszej kwalifikacji; − znajomości założeń Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji; − umiejętności komunikacyjnych na wysokim poziomie. Zadaniem doradcy walidacyjnego jest wsparcie kandydata w procesie identyfikowania oraz dokumentowania efektów uczenia się, które mogą zostać potwierdzone metodą analizy dowodów. Doradca walidacyjny powinien: − posiadać doświadczenie zawodowe na stanowisku specjalisty ds. odzyskiwania danych lub równoważnym; − umieć stosować metody i narzędzia pomocne przy identyfikowaniu i dokumentowaniu kompetencji; − znać zasady weryfikacji dowodów na osiągnięcie efektów uczenia się; − znać wymagane efekty uczenia się oraz kryteria weryfikacji ustalone dla niniejszej kwalifikacji.
Sposób prowadzenia walidacji oraz warunki organizacyjne i materialne niezbędne do prawidłowego prowadzenia walidacji
Postępowanie przed komisją weryfikacyjną musi trwać od 3 do 8 godzin i odbywać się w profesjonalnym laboratorium, w którym znajdują się: − minimum 1 komora laminarna; − baza dawców części zamiennych wystarczająca do przeprowadzenia postępowania przed komisją weryfikacyjną; − urządzenie umożliwiające klonowanie lub obrazowanie dysków twardych z uszkodzoną powierzchnią magnetyczną, dające możliwość aproksymowania wartości poszczególnych sektorów; − urządzenie umożliwiające dostęp i naprawę obszaru serwisowego, ekstrakcję danych z omijaniem uszkodzonych sektorów oraz pominięciem uszkodzonej głowicy; − lutownica IRDA, HotAir; − mikroskop; − kompresor bezolejowy 2-4 bar.

We włączeniu kwalifikacji „Odzyskiwania danych z dysków twardych HDD” do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji upatrywać można szeregu szans, do których zaliczyć w pierwszym rzędzie można standaryzację (wymagań, narzędzi i procedur), możliwość weryfikacji wiedzy i umiejętności w zbliżonych warunkach, rozwój specjalności oraz budowanie sieci ekspertów dziedzinowych. Włączenie proponowanej specjalności będzie miało wpływ na rynek pracy pozwalając na kształtowanie się oferty pracowniczej w oparciu o jednolite wymagania, pozwalając potencjalnym pracodawcom na łatwiejszą weryfikację stawianych warunków wobec potencjalnych pracowników. Potrzeba wprowadzenia standardów w zakresie wymagań co do osób zajmujących się zawodowo odzyskiwaniem danych jest ze wszech miar korzystna zarówno dla rynku usług jak i dla systemu edukacji formalnej, która w przyszłości w odniesieniu do standardu zbudować może adekwatną ofertę szkoleniową. Nie można pominąć w tym miejscu zapotrzebowania służb i podmiotów zajmujących się porządkiem publicznym, które borykają się z brakiem kadr, których kompetencje w czasie postępowania przed wymiarem sprawiedliwości mogłyby w sposób jednoznaczny być potwierdzone przez niezależny podmiot lub podmioty. Uwzględniając korzyści płynące z włączenia wskazanej kwalifikacji do ZSK, opisaną we wniosku grupę docelową, potencjalnie zainteresowaną uzyskaniem potwierdzenia kwalifikacji, potrzeby rynkowe oraz potrzeby wymiaru sprawiedliwości a także służb i podmiotów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i porządek publiczny ocena pozytywna wydaje się w pełni zasadna, dodatkowo zaś proponowane włączenie kwalifikacji do ZSK pozwoli na realizację przesłanek wymienionych w art. 4 ustawy o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 986 wraz z późń. zm.). Proponowana kwalifikacja wydaje się ważna, a jej znaczenie społeczno-gospodarcze istotne. Można stwierdzić, że zapotrzebowanie na wnioskowaną kwalifikacje wydaje się bezsporne. Skala gromadzonych danych na dyskach i poziom w jakim wszystkie dziedziny życia są dziś uzależnione od danych na tych nośnikach sprawiają, że możliwości odzyskiwania danych stają się kluczowe dla podniesienia bezpieczeństwa i ograniczenia ryzyka operacyjnego w działalności gospodarczej, w życiu publicznym, a także w prywatnej sferze życia obywateli. Jest to zarazem działalność w wysokim stopniu wrażliwa, wymagająca wiarygodności, przestrzegania wysokich standardów etycznych i profesjonalizmu, dających wysokie poczucie bezpieczeństwa i gwarancji zachowania poufności ze strony zainteresowanych odzyskaniem danych. To zdecydowanie przemawia za transparentnym opisaniem kwalifikacji i umożliwienie osobom zajmującym się tą działalnością, posługiwania się systemowo uznanym certyfikatem potwierdzającym uzyskanie kwalifikacji.