Projektowanie zabezpieczeń przeciwpożarowych – stałe urządzenia gaśnicze gazowe (SUG-G)

Kwalifikacją mogą być szczególnie zainteresowani: projektanci stałych urządzeń gaśniczych gazowych nieposiadający formalnego dokumentu, który potwierdza posiadane w tym zakresie kwalifikacje;osoby zajmujące się projektowaniem systemów bezpieczeństwa w obiektach budowlanych - w związku z brakiem tej kwalifikacji pośród kwalifikacji obecnie nadawanych poza systemami oświaty i szkolnictwa wyższego, w szczególności; absolwenci szkół i uczelni technicznych; pracownicy przedsiębiorstw świadczących obecnie bądź chcących świadczyć usługi w ochronie przeciwpożarowej; osoby, które zamierzają wykonywać projekty instalacji SUG-G dla przedsiębiorstw montażowych; osoby nadzorujące montaż, konserwacje SUG-G; inspektorzy nadzoru inwestorskiego; kierownicy budowy lub robót.

Osoba przystępująca do walidacji musi udokumentować posiadanie wykształcenia wyższego technicznego (ukończone studia I stopnia).

Osoba posiadająca kwalifikację “Projektowanie zabezpieczeń przeciwpożarowych – stałe urządzeń gaśniczych gazowych (SUG-G)” będzie mogła pracować jako: projektant instalacji SUG-G, kierownik zespołu projektowego instalacji SUG-G, inspektor nadzoru nad montażem instalacji SUG-G, kierownik zespołu montażu instalacji SUG-G, kierownik zespołu serwisowego instalacji SUG-G. Osoba posiadająca tę kwalifikację będzie mogła znaleźć zatrudnienie w: przedsiębiorstwach projektowych i budowlanych, w przedsiębiorstwach świadczących usługi z zakresu analizy ryzyka pożarowego, np. zakładach ubezpieczeniowych. Osoba posiadająca kwalifikację będzie mogła zdobywać kwalifikacje z zakresu projektowania innych typów instalacji zabezpieczeń przeciwpożarowych. Pierwszy zestaw efektów uczenia się jest wspólny dla wszystkich kwalifikacji z zakresu projektowania zabezpieczeń przeciwpożarowych.

Dokumentem potwierdzającym nadanie kwalifikacji rynkowej "Projektowanie zabezpieczeń przeciwpożarowych - stałe urządzenia gaśnicze gazowe (SUG-G)" jest certyfikat ważny przez 5 lat, z możliwością jego przedłużenia. Warunkiem przedłużenia ważności certyfikatu jest spełnienie poniższych warunków przed upływem terminu jego ważności: - przedstawienie zaświadczenia o praktyce zawodowej w zakresie danej kwalifikacji w okresie co najmniej roku poprzedzającego datę upływu ważności certyfikatu; - odbycie szkolenia aktualizacyjnego w zakresie projektowania instalacji SUG-G przed upływem ważności certyfikatu i przesłanie do instytucji certyfikującej zaświadczenia o pozytywnym wyniku egzaminu kończącego szkolenie, wystawionego przez jedną z poniższych instytucji: a) szkołę Państwowej Straży Pożarnej; b) ośrodek szkolenia Państwowej Straży Pożarnej; c) jednostkę naukową lub badawczą Państwowej Straży Pożarnej.

Notowany obecnie intensywny rozwój gospodarczy kraju determinuje potrzebę wdrożenia standardu kompetencyjnego dla usługodawców z zakresu projektowania zabezpieczeń przeciwpożarowych, w tym również w części dotyczącej projektowania stałych urządzeń gaśniczych gazowych (SUG-G). Jednym z najważniejszych zadań Państwa jest zapewnienie bezpieczeństwa obywateli, między innymi poprzez ochronę przeciwpożarową mającą na celu ochronę życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem lub innym miejscowym zagrożeniem, a polegającą na zapewnieniu koniecznych warunków ochrony technicznej nieruchomościom i ruchomościom. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (T.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1332 z późn. zm.) określa, że za obiekt budowlany należy rozumieć budynek wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych. Określa ponadto niezbędne uprawnienia budowlane do projektowania lub kierowania robotami budowlanymi oraz uprawnienia budowlane udzielane w specjalnościach, specjalizacjach techniczno-budowlanych, a także warunki ich uzyskania. W ustawie niestety pominięta została sprawa rodzaju i zakresu przygotowania zawodowego do projektowania zabezpieczeń przeciwpożarowych. Zgodnie z zapisami ustawy inwestor, w stosunku do którego nałożono obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego, jest obowiązany zawiadomić m.in. Państwową Straż Pożarną o zakończeniu budowy obiektu budowlanego i zamiarze przystąpienia do jego użytkowania. W rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (T.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 1422 z późn. zm.) w dziale VI Bezpieczeństwo pożarowe określono zasady, że budynek i urządzenia z nim związane powinny być projektowane w sposób ograniczający możliwość powstania pożaru oraz określono wymagania dotyczące bezpieczeństwa pożarowego budynków lub ich części. Ponadto wyjaśnione są pojęcia i ustalone wymogi dla: stref pożarowych i oddzieleń przeciwpożarowych, dróg ewakuacyjnych, wymagań przeciwpożarowych dla palenisk i instalacji, usytuowania budynków z uwagi na bezpieczeństwo pożarowe, wymagań przeciwpożarowych dla garaży, wymagań przeciwpożarowych dla budynków inwentarskich, wymagań przeciwpożarowych dla budynków tymczasowych. Stosowanie przepisów rozporządzenia wymaga uwzględnienia przepisów odrębnych dotyczących ochrony przeciwpożarowej, określających w szczególności: a) zasady oceny zagrożenia wybuchem i wyznaczania stref zagrożenia wybuchem, b) warunki wyposażania budynków lub ich części w instalacje sygnalizacyjno-alarmowe i stałe urządzenia gaśnicze, c) zasady przeciwpożarowego zaopatrzenia wodnego, d) wymagania dotyczące dróg pożarowych. W związku z tym zgodnie z §27 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719) stosowanie stałych urządzeń gaśniczych (w Polsce uznawanych za urządzenia przeciwpożarowe), związanych na stałe z obiektem, zawierających zapas środka gaśniczego i uruchamianych samoczynnie we wczesnej fazie rozwoju pożaru, jest wymagane w: archiwach wyznaczonych przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych; muzeach oraz zabytkach budowlanych, wyznaczonych przez Generalnego Konserwatora Zabytków w uzgodnieniu z Komendantem Głównym Państwowej Straży Pożarnej; ośrodkach elektronicznego przetwarzania danych o znaczeniu krajowym. Według danych statystycznych GUS na koniec 2015 roku funkcjonowało w Polsce: 75 archiwów państwowych, 926 muzeów (GUS, Mały Rocznik Statystyczny, 2016) oraz inne ośrodki elektronicznego przetwarzania danych. Obiekty te wymagają stosowania w nich zabezpieczeń przeciwpożarowych. Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej. (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 736 z późn. zm.)., art. 4.2 ”Czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej mogą wykonywać osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje” oraz art. 6.2. “Autorzy dokumentacji projektowej są obowiązani zapewnić jej zgodność z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej.” Jednocześnie zarówno w systemie oświaty, jak i w kształceniu pozaformalnym, nie ma możliwości zdobycia i potwierdzenia kwalifikacji związanej z projektowaniem stałych urządzeń gaśniczych gazowych. O znaczeniu konieczności potwierdzania efektów uczenia się wymaganych dla tej kwalifikacji świadczą dane statystyczne KG PSP, przygotowane przez Wydział Przetwarzania Danych Operacyjnych, Krajowego Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochrony Ludności, zawierające następujące fakty o budynkach/pomieszczeniach, w których w 2017 roku powstały zdarzenia: - 20% Instalacji wykrywających zagrożenia, w tym pożary było NIESPRAWNYCH, - 18% Systemów Automatycznej Transmisji Alarmu było NIESPRAWNYCH, - 49% Stałych/półstałych instalacji gaśniczych było NIESPRAWNYCH, - 40% Urządzeń oddymiających było NIESPRAWNYCH, - 54% Hydrantów wewnętrznych, zaworów hydrantowych było NIESPRAWNYCH. Stałe urządzenie gaśnicze gazowe jest uznawane za najbardziej efektywne urządzenie gaszenia pożarów w obiektach kubaturowych. Stałe urządzenia gaśnicze poza wymienionymi w rozporządzeniu obiektami może być stosowane między innymi w ochronie: centrów finansowych i banków, skarbców, stacji transformatorowych, rozdzielni elektrycznych, elektrowni i elektrociepłowni, zakładów produkcyjnych, laboratoriów, szpitali, pomieszczeń diagnostyki medycznej, galerii, bibliotek, magazynów olejów i alkoholi, central telefonicznych, montażowni radiowych i telewizyjnych, pracowni odnawiania dzieł sztuki, magazynów i przetwórni farb i lakierów - wszędzie tam, gdzie zastosowanie niegazowych środków gaśniczych (woda, piana, proszek) może doprowadzić do trwałych uszkodzeń gaszonych przedmiotów i pomieszczeń. SUG-G współdziała z systemem sygnalizacji pożarowej (SSP). Zgodnie ze Strategią na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju trend dotyczący planowanego przyrostu nowej infrastruktury będzie charakteryzował się progresem jeszcze przez kilka kolejnych lat. To stanowi wystarczający kontekst rynkowy, potwierdzający zapotrzebowanie na świadczenie usług montażu, konserwacji w zakresie zabezpieczeń przeciwpożarowych, w tym instalacji stałych urządzeń gaśniczych gazowych (SUG-G) na jak najwyższym poziomie. Włączenie kwalifikacji do ZSK przyczyni się do zwiększenia niezawodności instalowanych systemów w trakcie ich eksploatacji, co stanowi warunek konieczny i krytyczny, aby skutecznie chronić zdrowie i życie ludzkie, a także infrastrukturę przed skutkami pożaru oraz innymi zagrożeniami. Najważniejszym argumentem za włączeniem kwalifikacji do ZSK jest potrzeba zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i mienia. Jednocześnie możliwość zdobycia kwalifikacji wpłynie pozytywnie na rozwój rynku pracy - biorąc pod uwagę skalę przyrostu infrastruktury można założyć, że zdobycie kwalifikacji przełoży się na zdobycie zatrudnienia. Standaryzacja powinna przyczynić się do upowszechnienia atrakcyjnej zawodowo profesji montera i konserwatora, która również z racji swojej niekwestionowanej użyteczności społecznej może cieszyć się uznaniem. To szansa dla poszukujących alternatywy na rynku pracy lub dla tych, którzy przygotowują się aktualnie do wejścia na rynek pracy.

Brak odniesienia do kwalifikacji o zbliżonym charakterze

1. Metody stosowania walidacji Na etapie weryfikacji dopuszcza się zastosowanie wyłącznie następujących metod weryfikacji: Zestaw 1 "Przygotowanie do projektowania technicznych systemów zabezpieczeń przeciwpożarowych" musi być sprawdzany za pomocą testu teoretycznego. Zestaw 2 "Przygotowanie do projektowania instalacji SUG-G" i Zestaw 3 "Sporządzanie dokumentacji projektowej SUG-G" muszą być sprawdzane łącznie za pomocą testu teoretycznego, metodą obserwacji w warunkach symulowanych lub obserwacji w warunkach wirtualnej rzeczywistości w oparciu o technologię VR lub rozmowy z komisją. Część efektów uczenia się dla umiejętności "Inwentaryzuje przestrzeń objętą działaniem instalacji SUG-G" (z Zestawu 2) oraz wszystkie efekty uczenia się z Zestawu 3 muszą być weryfikowane na podstawie dokumentacji budowlanej dostarczonej przez komisję. Dokumentacja ta powinna zawierać następujące elementy: - projekt techniczny (opis techniczny budynku, rysunki budowlane, rzuty, przekroje); - specyfikację istotnych warunków instalacji SUG-G, zawierającą m.in. takie informacje jak podział na strefy pożarowe, powierzchnia zabudowy, powierzchnia użytkowa, kubatura, liczba kondygnacji, wysokość, drogi ewakuacyjne, wyjścia ewakuacyjne; - dokumentację techniczno-ruchową, zawierającą m.in. dokumentacje dla kilku różnych systemów SUG-G; - karty katalogowe elementów instalacji SUG-G; - normy i wytyczne, obowiązujące przepisy prawa, certyfikaty i świadectwa dopuszczenia dla wyrobów SUG-G. Zasoby kadrowe Weryfikację posiadania efektów uczenia się prowadzi komisja walidacyjna składająca się z przynajmniej 3 osób, spośród których wybierany jest Przewodniczący komisji. Aby zostać wpisanym na listę egzaminatorów należy spełnić przynajmniej jeden z poniższych warunków: - posiadać uprawnienie rzeczoznawcy ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych potwierdzone wpisem na listę Rzeczoznawców Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej; - być pracownikiem naukowo-dydaktycznym szkół pożarniczych lub uczelni technicznych specjalizującym się w technicznych systemach zabezpieczeń przeciwpożarowych, posiadającym minimum 5-letnie doświadczenie dydaktyczne; - być specjalistą w dziedzinie SUG-G oraz posiadać certyfikat kompetencji personelu (osób) w ochronie przeciwpożarowej wydany przez jednostkę certyfikującą usługi; - być specjalistą z minimum 3-letnim udokumentowanym doświadczeniem w audytowaniu, certyfikacji lub dopuszczaniu urządzeń wchodzących w skład SUG-G i instalacji SUG-G; - być specjalistą z udokumentowaną praktyką zawodową i znajomością zagadnień technicznych w zakresie instalacji SUG-G, który ukończył studia drugiego stopnia na kierunku technicznym odpowiednim dla specjalności budowlanych instalacyjnych lub posiada tytuł zawodowy inżynier pożarnictwa lub ukończył w Szkole Głównej Służby Pożarniczej studia wyższe w zakresie inżynierii bezpieczeństwa oraz w ciągu ostatnich 5 lat wykonał co najmniej 3 projekty instalacji SUG-G, które zostały zbudowane. Sposób prowadzenia walidacji oraz warunki organizacyjne i materialne niezbędne do prawidłowego prowadzenia walidacji Walidacja składa się z części teoretycznej i praktycznej. Jako pierwsza przeprowadzana jest część teoretyczna, na którą składa się weryfikacja efektów uczenia się zestawów: 1 "Przygotowanie do projektowania technicznych systemów zabezpieczeń przeciwpożarowych"; 2 "Przygotowanie do projektowania instalacji SUG-G"; 3 "Sporządzanie dokumentacji projektowej instalacji SUG-G". Zaliczenie etapu teoretycznego zachowuje ważność przez okres 3 lat dla każdego z zestawów (1-3). Po zaliczeniu części teoretycznej osoba egzaminowana może przystąpić do części praktycznej, która polega na zweryfikowaniu części efektów uczenia się zestawów 2 i 3. Zestaw 1 "Przygotowanie do projektowania technicznych systemów zabezpieczeń przeciwpożarowych" może być wspólny dla różnych kwalifikacji z obszaru zabezpieczeń przeciwpożarowych. W okresie 3 lat od zaliczenia zestawu 1 w ramach walidacji innej kwalifikacji, dopuszcza się uznanie wyniku walidacji niniejszej kwalifikacji. Instytucja prowadząca walidację musi zapewnić stanowisko do projektowania, stanowisko komputerowe wyposażone w oprogramowanie do dwuwymiarowego i trójwymiarowego wspomagania projektowania wraz z oprogramowaniem do obliczeń hydraulicznych, dokumentację niezbędną do sprawdzenia efektów uczenia się zgodnie z kryteriami weryfikacji, dalmierz lub symulator VR. Dla zestawu 1 "Przygotowanie do projektowania technicznych systemów zabezpieczeń przeciwpożarowych" przewiduje się etap identyfikowania i dokumentowania osiągnięć. Każda część egzaminu będzie płatna osobno.

W świetle uwag zgłoszonych przez podmioty konsultujące wniosek, prace nad opisem przedmiotowej kwalifikacji powinny być kontynuowane we współpracy z podmiotem, który złożył wniosek oraz autorami zgłoszonych uwag. Przedmiotowe prace powinny mieć na celu: - rozstrzygnięcie kwestii dot. ewentualnego wydłużenia z 3 do 5 lat ważności uzyskanego certyfikatu oraz rozważenie możliwości wprowadzenia egzamin w tym zakresie, w wariancie uwzględniającym jego „inicjacyjny i powtarzalny” charakter; - wyjaśnienie ewentualnego wpływu występowania różnic pomiędzy stałymi urządzeniami gaśniczymi gazowymi na ten sam gaz gaśniczy na proces certyfikacji oraz nieścisłości wynikających z domniemania, że do kompletnego projektowania zabezpieczeń przeciwpożarowych – stałe urządzenia gaśnicze gazowe (SUG-G), stanowiącego zakres przedmiotowy niniejszej kwalifikacji, niezbędne jest posiadanie również kwalifikacji pn.: Projektowanie zabezpieczeń przeciwpożarowych – systemy sygnalizacji pożarowej (SSP) i sterowania urządzeniami przeciwpożarowy; - dokonanie analizy ewentualnych obszarów problematycznych związanych z możliwością nieudostępniania przez producentów dokumentacji techniczno-ruchowej systemu SUG-G - przeznaczonej do użytku wyłącznie przez firmy posiadające stosowną autoryzację producenta w zakresie projektowania i instalowania systemu; - rozważenie przez wnioskodawcę propozycji dokonywania sprawdzenia wykonania obliczeń hydraulicznych dla projektowanego systemu, jako niezbędnego elementu podlegającego ocenie; - odniesienie się przez wnioskodawcę do kwestii czasochłonności i zbyt wysokich kosztów udziału na poszczególnych etapach procedury walidacji; - rozważenie propozycji dot. uwzględnia w ramach kryteriów weryfikacji efektów uczenia się dodatkowego narzędzia, jakim są scenariusze wirtualnej rzeczywistości; - wyjaśnienie kwestii związanych z certyfikatami/kompetencjami personelu weryfikującego efekty uczenia się.