Montowanie mebli i zabudów na wymiar

Kwalifikacja jest przewidziana przede wszystkim dla osób zawodowo związanych z branżą wykończeniową. Uzyskaniem kwalifikacji mogą być zainteresowane osoby zajmujące się wykonywaniem i montowaniem mebli wbudowanych - zarówno prowadzące działalność gospodarczą, jak i zatrudnione w firmach z branży budowlanej wykonujące tego rodzaju prace w ramach swoich codziennych zadań i chcących potwierdzić swoje umiejętności w tym zakresie, właścicieli i pracowników zakładów stolarskich, sprzedawców mebli gotowych, pracowników firm zajmujących się aranżacją i wystrojem wnętrz.

Kwalifikacja kierowana jest także do uczniów i absolwentów szkół branżowych, techników oraz szkół policealnych, w których prowadzone jest kształcenie zawodów lub kwalifikacji wyodrębnionych w zawodach pokrewnych do wnioskowanej kwalifikacji chcących potwierdzić swoje umiejętności i wiedzę w zakresie bardziej zawężonym i wyspecjalizowanym niż zdobyte w ramach swojego wykształcenia. Kwalifikacja może zainteresować również osoby chcące poszerzyć swoje kompetencje związane z usługami z branży drzewnej o montowanie mebli i zabudów na wymiar.

Do walidacji może przystąpić osoba, która ma ukończone 16 lat.

Osoba posiadająca kwalifikację może znaleźć zatrudnienie w zakładach i firmach zajmujących się wytwarzaniem i montowaniem mebli wbudowanych, tzw. mebli "na wymiar", dopasowanych do indywidualnych potrzeb i oczekiwań klientów.

Może także pracować w dużych firmach świadczących tego rodzaju usługi na stanowiskach związanych z montażem mebli u klienta.

Po zdobyciu dodatkowych kompetencji może także rozpocząć prowadzenie własnej działalności gospodarczej związanej z wykonywaniem oraz montowaniem mebli wbudowanych.

Certyfikat ważny bezterminowo

Zapotrzebowanie na kwalifikację "Montowanie mebli i zabudów na wymiar" jest ściśle powiązane z rozwijającymi się rynkiem nieruchomości i branżą budowlaną. Powodują one rosnące zapotrzebowanie na elementy wyposażenia wnętrz, w tym meble wykonywane na zamówienie klienta.

Jak pokazuje raport przygotowany na podstawie badania firmy KPMG z 2017 roku "Rynek meblarski w Polsce" (1) branża meblarska jest jedną z tych, które w Polsce rozwijają się dynamicznie, a udział w niej mebli wbudowanych ("na wymiar") jest coraz większy. Klienci poszukują rozwiązań indywidualnych i dopasowanych do konkretnego wnętrza - do jego wymiarów oraz pełnionej funkcji. Tak dynamiczny rozwój branży meblarskiej wpływa na wysoką pozycję Polski w tym segmencie gospodarki światowej - w 2018 roku 75% światowej produkcji mebli wygenerowane zostało przez 10 największych producentów mebli. Polska, która znajduje się w ścisłej czołówce (na 6 miejscu), od 2003 r. lokuje się w gronie największych światowych producentów, a jej znaczenie systematycznie rośnie. Według danych Eurostat liczba zatrudnionych w branży meblarskiej sukcesywnie rośnie od 2013 r. i w 2017 r. wyniosła 189 075, co oznacza wzrost w stosunku do 2013 r. o 25,5%. Widoczny jest również wzrost liczby firm z branży meblarskiej, głównie małych i średnich przedsiębiorstw - o 22,5%. (2). Prognozy KPMG wskazują, że do 2020 roku polska produkcja mebli zwiększy się o ponad 18 proc. i wyniesie prawie 50 mld złotych. Według Mariusza Głogowskiego, prezesa uznanej na rynku firmy Komandor, która od ponad 20 lat produkuje tego typu meble, ten segment rynku będzie rozwijał się w najbliższych latach. Klienci poszukują obecnie kompleksowej usługi wykonania mebli na wymiar. Nie wystarcza im już zamówienie pojedynczego mebla. Coraz częściej chcą, żeby zaprojektować całe wyposażenie mieszkania. Klienci poszukują firm i fachowców, którzy wykonają meble zgodnie z ich indywidualnymi potrzebami i preferencjami (3).

Z racji tego, że montowanie mebli wbudowanych jest istotnym etapem wyposażenia wnętrz nieruchomości, które zostały oddane do użytku oraz tych, w których przeprowadzono prace remontowe, a dynamika powstawania nowych obiektów budowlanych, jak i wykonywania prac remontowych są wyraźnie zauważalne, można stwierdzić, że kwalifikacja wyraźnie wpisuje się w potrzeby rynku. Jednym z dowodów tej dynamiki są dane dotyczące liczby wydanych pozwoleń na budowę. Jak pokazują zestawienia przygotowane przez Główny Urząd Nadzoru Budowlanego (4), w latach 2016-2018 nastąpił wyraźny wzrost liczby wydanych pozwoleń na budowę. Liczba wydanych pozwoleń w I półroczu 2018 roku wzrosła o 3,1% względem analogicznego okresu 2017 roku i o 11,2% względem analogicznego okresu 2016 roku. Pierwsza połowa 2018 roku, to przede wszystkim wyraźny wzrost liczby pozwoleń na budowę budynków mieszkalnych - około 20% wzrostu w porównaniu do pierwszej połowy 2016 roku. To przede wszystkim w tego rodzaju obiektach wykonywane są prace związane z montowaniem mebli wbudowanych.

Rozwój branży budowlanej pokazują również dane Głównego Urzędu Statystycznego (5). Zgodnie z nimi, w okresie styczeń-marzec 2019 roku oddano do użytkowania więcej mieszkań niż przed rokiem (wzrost o 5,8%). Większa jest także liczba rozpoczętych inwestycji w budownictwie mieszkaniowym. Nie bez znaczenia pozostaje również wzrost produkcji budowlano-montażowej, do której zalicza się różnego rodzaju prace remontowe - to właśnie często przy okazji ich przeprowadzania, klienci decydują się na nowe meble. Według danych GUS-u w okresie styczeń-marzec 2019 r. produkcja budowlano-montażowa wzrosła o 9,4% w odniesieniu do tego samego okresu ubiegłego roku. Popularność mebli dopasowanych do indywidualnych potrzeb wiąże się z wysokim zapotrzebowaniem na pracowników posiadających umiejętności w zakresie kwalifikacji. Z przytoczonego wcześniej badania KPMG wynika, że aż 6 na 10 spółek meblarskich wskazuje, iż brak rąk do pracy to obecnie jedna z najważniejszych przeszkód stojących na drodze rozwoju branży. Zapotrzebowanie jest ogromne i to na wszystkich szczeblach: od managerów, poprzez projektantów, a na pracownikach fizycznych kończąc. Dlatego też, kwalifikacja "Montowanie mebli i zabudów na wymiar" odpowiada na potrzeby pracodawców i klientów indywidualnych poszukujących odpowiednio przygotowanych pracowników.

Włączenie kwalifikacji "Montowanie mebli i zabudów na wymiar", stanowiącej odpowiedź na potrzebę rozwoju grupy specjalistów posiadających umiejętności w zakresie montowania mebli wbudowanych do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji, pozwoli wyjść naprzeciw potrzebom rozwijającego się rynku nieruchomości oraz ciągłym potrzebom związanym ze wzrostem liczby budowanych, modernizowanych i remontowanych budynków.

Źródła:
(1) https://home.kpmg.com/pl/pl/home/insights/2017/06/raport-rynek-meblarski-w-polsce-2017.html
(2) https://wspieramyeksport.pl/api/public/files/1506/PKO_BRANZA_MEBLARSKA_2019_final.pdf
(3) http://www.biznesmeblowy.pl/rynek_mebli/111/sztuka_dostosowania_meble_na_indywidualne_zamowienie,1005485.html
(4) https://www.gunb.gov.pl/strona/ruch-budowlany
(5) https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/przemysl-budownictwo-srodki-trwale/budownictwo/

W odniesieniu do kwalifikacji "Montowanie mebli i zabudów na wymiar" można wskazać następujące kwalifikacje o zbliżonym charakterze: kwalifikacje cząstkowe - Stolarz meblowy świadectwo czeladnicze, Stolarz meblowy dyplom mistrzowski oraz kwalifikacje pełne - Stolarz (752205), Cieśla (711501), Pracownik pomocniczy stolarza (932918).

Istotą opisywanej kwalifikacji w odniesieniu do wymienionych kwalifikacji o zbliżonym charakterze jest to, że obejmuje wąski, wyspecjalizowany zakres umiejętności z zakresu wykonania i montażu mebli wbudowanych oraz że posiada odrębne zestawy efektów uczenia się dotyczące współpracy z klientem w zakresie określenia założeń projektu oraz montowania mebli z elementów dostarczonych przez producenta. We wspomnianych kwalifikacjach brak jest podobnych umiejętności. Opisywana kwalifikacja nie zawiera natomiast zestawów efektów uczenia się związanych z szerszym zakresem specjalizacji stolarskich, jak: renowacja i naprawa mebli, wykonywanie mebli stylowych i stylizowanych oraz schodów czy balustrad, pogłębionej wiedzy materiałowej.

Efekty uczenia się opisywanej kwalifikacji obejmują: identyfikację potrzeb klienta, dokonanie pomiarów, przygotowanie materiałów, sporządzenie kosztorysu, ustalenie harmonogramu prac, dobór odpowiednich narzędzi, montaż mebli wbudowanych i dostarczonych przez producenta, stosowanie zasad BHP w zakresie dedykowanej kwalifikacji.

Opisywana kwalifikacja potwierdza węższy, ale kompletny i wyspecjalizowany zakres umiejętności ukierunkowanych na wykonanie i montaż mebli wbudowanych. Jest odpowiedzią na zapotrzebowanie rynku pracy poszukującego specjalistów z umiejętnościami w tym konkretnym obszarze zawodowym. Włączenie kwalifikacji do ZSK przyczyni się zatem do profesjonalizacji usług świadczonych przez osoby z potwierdzonymi formalnie umiejętnościami. Ponadto może stanowić punkt wyjścia do zdobycia innych, pokrewnych kwalifikacji.

1. Metody walidacji
Do weryfikacji efektów uczenia się stosuje się metody:
- test teoretyczny (w tym studium przypadku),
- analiza dowodów i deklaracji (portfolio),
- obserwacja w warunkach symulowanych lub rzeczywistych,
- wywiad swobodny (rozmową z komisją).
Weryfikacja efektów uczenia się składa się z dwóch części: teoretycznej i praktycznej. W części teoretycznej wykorzystuje się test teoretyczny lub analizę dowodów i deklaracji (portfolio). W części praktycznej stosuje się metodę obserwacji w warunkach symulowanych lub rzeczywistych, uzupełnioną wywiadem swobodnym (rozmową z komisją).

2. Zasoby kadrowe
W skład komisji walidacyjnej wchodzi co najmniej 2 asesorów, z których jeden pełni funkcję przewodniczącego komisji z głosem decydującym. Każdy członek komisji walidacyjnej musi spełniać przynajmniej jedno z poniższych kryteriów:
- mieć udokumentowane co najmniej pięcioletnie doświadczenie w wykonywaniu prac stolarskich w zakresie wykonywania i montowania mebli i zabudów na wymiar lub dyplom mistrzowski w zawodzie stolarz lub pochodne stolarstwa meblowego,
- mieć udokumentowane co najmniej trzyletnie doświadczenie w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole branżowej I stopnia (wcześniej zasadniczej szkole zawodowej) lub II stopnia, technikum lub szkole policealnej o profilu stolarskim lub meblarskim. Komisja walidacyjna łącznie musi spełniać oba powyższe kryteria. W trakcie części praktycznej walidacji może być zapewniona obecność asystenta, który organizuje zaplecze techniczne do przeprowadzenia walidacji, w tym poszczególne stanowiska egzaminacyjne, oraz wspiera osoby przystępujące do walidacji przy posługiwaniu się elementami o większych gabarytach.

3. Sposób organizacji walidacji oraz warunki organizacyjne i materialne
Instytucja certyfikująca zapewnia warunki organizacyjne i techniczne niezbędne do przeprowadzenia walidacji, w tym:
- materiały biurowe, w tym kartki papieru oraz przybory do pisania,
- przygotowaną do zabudowy wnękę o wymiarach min. 120 cm (szerokość) × 200 cm (wysokość) × 60 cm (głębokość),
- wzornik różnych kolorów płyt laminowanych,
- gotowe elementy montażowe z płyty laminowanej,
- katalog okuć i uchwytów stosowanych do montażu mebli i zabudów na wymiar,
- okucia stosowane do montażu mebli i zabudów na wymiar,
- uchwyty stosowane do montażu mebli i zabudów na wymiar,
- urządzenia do cięcia płyt laminowanych (ręczne narzędzia stolarskie, podstawowe elektronarzędzia o napięciu niewymagającym posiadania kwalifikacji w zakresie obsługi urządzeń),
- mebel zawierający co najmniej jedną szufladę i drzwi z instrukcją montażu,
- środki ochrony indywidualnej (rękawice ochronne, okulary ochronne),
- folię ochronną i taśmę do zabezpieczenia stanowiska pracy,
- apteczkę.

W ramach konsultacji środowiskowych uzyskano 5 odpowiedzi. Wszyscy respondenci pozytywnie wypowiedzieli się o społeczno-gospodarczej potrzebie włączenia przedmiotowej kwalifikacji do ZSK, choć w 2 przypadkach zaznaczono, że podmiot wyrażający opinię nie posiada specjalistycznej wiedzy merytorycznej z obszaru budownictwa i montażu mebli.

Wskazano, że proponowana kwalifikacja odpowiada na potrzeby rynku kształtowane przez model biznesowy producentów mebli (zatrudnianie klientów do produkcji - obniżenie ceny produktu) oraz z trendami w wyposażeniu wnętrz - optymalizacja powierzchni użytkowej w małych lokalach, które aktualnie przeważają w ofercie deweloperów oraz indywidualizacji wystroju. Jakość tego typu usług oraz zakres wykonywanych prac będą wpływać na cenę i jej adekwatność a docelowo na wiarygodność, trafność, rzetelność a konsekwencji popularność usługi. Instrumentem do osiągnięcia tego celu jest właśnie przedmiotowa kwalifikacja włączona do ZSK określająca standard usługi. Tego typy usługi mają uzasadnienie rynkowe (aktualnie i w przyszłości) i wychodzą naprzeciw oczekiwanym klientów indywidualnych (właściciele mieszkań nowych i remontowanych) oraz instytucjonalnych (właściciele oraz administratorzy nieruchomości).

Dominującymi uwagami podczas konsultacji były propozycje zmian sformułowań efektów uczenia oraz przebiegu walidacji. Były to przeważnie zmiany o charakterze językowym.

Spośród zmian stricte merytorycznych, zasugerowano m.in. rozważenie dołączenia efektów uczenia się powiązanych z obróbką drewna, w szczególności płyty meblowej (cięcie, oklejenie brzegów). Argumentowano, że wprawdzie w większości przypadków wykrojenie elementów jest zlecane do profesjonalnych stolarni sterowanych numerycznie, jednak w trakcie montażu będą występować zadania prostego cięcia z koniecznością wykończenia brzegów (dopasowanie, korygowanie błędów projektu), a także świadczy o tym także wyposażenie stanowiska egzaminacyjnego (urządzenia do ciecia płyty). Rekomendowano zatem uzupełnienie zadań zawodowych, efektów kształcenia o cięcie płyty i wykończenie brzegów ciecia obok zadań związanych z nawiercaniem otworów montażowych.

Ponadto, padło kilka propozycji zmiany nazwy kwalifikacji, która w pierwotnym kształcie, w opinii respondentów, mogła wprowadzać w błąd. Zaproponowano następujące nazwy:
- "Zabudowa mebli na wymiar oraz montaż gotowych zestawów mebli pod indywidualne zamówienie"
- "Certyfikowany projektant i wykonawca mebli na wymiar",
- "Projektowanie i montowanie mebli wbudowanych u klienta",
- "Projektowanie i montowanie mebli wbudowanych.

Dwóch specjalistów stwierdziło, iż za włączeniem danej kwalifikacji rynkowej do ZSK przemawiają przesłanki społeczne i gospodarcze. Na potwierdzenie tej tezy wskazywano, że rynek na usługi związane z produkcją i montażem mebli wbudowanych systematycznie rośnie od ponad 20 lat, a autorzy dokonali prawidłowego rozpoznania rosnącego zapotrzebowania na opiniowaną kwalifikację.
Spośród dwóch specjalistów, którzy wydali opinię pozytywną, jeden zrobił to z zastrzeżeniem konieczności dokonania korekt, tj.:
1) Niewłaściwa nazwa kwalifikacji, która powinna być pozbawiona elementu wskazującego na wykonywanie mebli i brzmieć "Montowanie mebli wbudowanych" - sugerują to kryteria weryfikacji, gdzie nie zawarto wymogu sprawdzenia umiejętności cięcia płyt laminowanych.
2) Niewłaściwe przypisanie do poziomu trzeciego efektów uczenia się związanych z projektowaniem mebli wbudowanych, gdyż dla tego typu pracy wymagane są kwalifikacje na wyższych poziomach, a niekiedy uprawnienia budowlane.
3) Brak w efekcie nr 3 "Montuje meble dostarczone przez fabrykę" (zestaw nr 2) kryteriów weryfikacji związanych z trwałym mocowaniem mebli do ścian i innych elementów budynku co powoduje, że niekoniecznie ten efekt może dotyczyć mebli wbudowanych.
4) Niewłaściwe wskazanie niektórych grup osób, które mogłyby być zainteresowane uzyskaniem opiniowanej kwalifikacji, co mogłoby wprowadzić nieporozumienia w procesie rekrutacji kandydatów do walidacji.
5) Niewłaściwe wskazanie zawodu Cieśla (711501) jako posiadającego kwalifikacje o zbliżonym charakterze.
Trzeci specjalista negatywnie zaopiniował przedmiotowy wniosek argumentując, że nie wpisuje się on w Sektorową Ramę Kwalifikacji w Budownictwie, stwierdzając też, że aktualnie edukacja formalna oraz pozaformalna na potrzeby sektora produkcji mebli jest dostateczna. Jednocześnie zaznaczył, że po dokonaniu pewnych modyfikacji, kwalifikacja może być włączona w dziale 31 PKD Produkcja mebli.