Planowanie zapotrzebowania i monitorowanie zużycia mediów w nieruchomości

Uzyskaniem tej kwalifikacji mogą być zainteresowane następujące grupy osób: - zarządcy nieruchomości, - osoby ze średnim lub wyższym wykształceniem, - osoby zajmujące się eksploatacją nieruchomości, - inwestorzy nieinstytucjonalni w sektorze nieruchomości, np. flipperzy, - doradcy rynku nieruchomości, - inne osoby pracujące w branży nieruchomości, które chcą potwierdzić swoje umiejętności w tym zakresie, - osoby zainteresowane pracą w wybranym segmencie rynku nieruchomości, - właściciele nieruchomości zarządzający nimi we własnym zakresie, - pracownicy podmiotów gospodarczych, czy instytucji wykorzystujących nieruchomości na własne potrzeby, - społeczność lokalna, regionalna, krajowa (interes publiczny).

Osoba przystępująca do walidacji musi posiadać: 1) kwalifikację pełną na poziomie 4 Polskiej Ramy Kwalifikacji; 2) co najmniej 2 lata ciągłej praktyki w zarządzaniu nieruchomościami, zakończonej nie wcześniej niż 4 miesiące przed przystąpieniem do walidacji.

Osoba posiadająca certyfikat może znaleźć zatrudnienie między innymi w biurach deweloperów, firmach zajmujących się zarządzaniem nieruchomościami, firmach świadczących usługi z zakresu doradztwa na rynku nieruchomości, firmach przeprowadzających audyty energetyczne, zarządcze i techniczne, zarządzających zasobami publicznymi, pozostającymi w gestii jednostek samorządu terytorialnego (JST) oraz Skarbu Państwa, w spółdzielniach mieszkaniowych, Towarzystwach Budownictwa Społecznego, czy w podmiotach społecznych zajmujących się nieruchomościami (np. społeczne agencje najmu). Osoba posiadająca certyfikat, może też prowadzić własną działalność gospodarczą w zakresie kwalifikacji. Ponadto, umiejętności, które potwierdza kwalifikacja, mogą być wykorzystywane w pracy w innych instytucjach i firmach zarządzających zasobami własnymi, infrastrukturą własną np. Skarb Państwa. Osoba posiadając certyfikat może być zatrudniona w firmach produkujących, sprzedających i instalujących liczniki i urządzenia monitorujące, co pozwoli na kompleksową obsługę klientów.

Certyfikat jest ważny 3 lata. Ważność jest przedłużana cyklicznie przez instytucję certyfikującą na kolejne 3 lata na wniosek osoby posiadającej ten certyfikat, jeżeli osoba ta w okresie 3 lat poprzedzających utratę ważności certyfikatu wykaże, że wykonywała czynności i zadania objęte kwalifikacją wolnorynkową

Z punktu widzenia społecznego, nieruchomości stanowią tą część otoczenia człowieka, która z uwagi na wypełnianie podstawowej potrzeby bezpieczeństwa, jest mu faktycznie niezbędna do życia, przez co stanowią podstawę wszelkiego funkcjonowania społeczeństw (Webber 1990, ss. 38-57). Również w gospodarce znaczenie i rola nieruchomości należą do absolutnie fundamentalnych. Są one traktowane jako jedna z podstawowych form inwestowania, zaś wszelkie spadki ich wartości (w tym wynikające z niewłaściwego zarządzania) z niezwykłą siłą wpływają na stan posiadających je podmiotów a nawet całych gospodarek. Wpływ ten wynika z faktu powszechności korzystania z nieruchomości oraz licznych powiązań tego sektora z innymi, w tym szczególnie branżą finansową, której ewentualne problemy szybko odbijają się na rynku nieruchomości i vice versa (Kucharska-Stasiak 2018, ss. 493-514). Poziom dostępności i jakości nieruchomości jest jednym z istotnych przedmiotów polityki państwa oraz swoistym miernikiem dobrobytu mieszkańców (Kucharska-Stasiak 2008, ss. 21-26). Znaczenie nieruchomości przejawia się również w tym, że stanowią one jedno z podstawowych źródeł przychodu dla samorządu terytorialnego. Wpływu uzyskiwanych z tytułu podatku od nieruchomości i stanowią, istotny dla lokalnej administracji, element wizerunkowy, budujący markę gminy lub miasta umacniający wartość turystyczną i inwestycyjną danego regionu. Jednostki samorządu są również istotnym właścicielem licznych nieruchomości pełniących zróżnicowane funkcje publiczne, których niewłaściwe działanie (w tym wynikające z wadliwego zarządzania) ma wpływ na całe społeczności. Wskazane cechy nieruchomości powodują ciągły wzrost ich znaczenia i rozwój, co ma miejsce zarówno za sprawą inwestorów prywatnych jak też instytucjonalnych. Jednocześnie rośnie znaczenie właściwego zarządzania nieruchomościami. Najważniejszym zadaniem odpowiedzialnych za zarządzanie nieruchomościami jest utrzymanie ich wartości w długim okresie czasu, zaś w przypadku nieruchomości mieszkaniowych czy publicznych, utrzymanie realizacji funkcji nieruchomości, dla której powstała (funkcji np. jako przestrzeni mieszkalnej, funkcji realizującej cele edukacyjne czy medyczne itp.). Wartość ta, wyrażana głównie w pieniądzu, zależy od wielu parametrów, w których znajdują swoje odbicie wszelkie takie cechy jak: stan prawny nieruchomości, lokalizacja, plany i regulacje dotyczące nieruchomości oraz jej otoczenia, stan otoczenia społecznego, dostęp do usług publicznych, skomunikowanie, zaawansowanie technologiczne w zakresie techniki budynkowej (prop tech), zużycia mediów, typ najemców etc. Zarządzający nieruchomością monitoruje i analizuje jej cechy prawne, finansowe i fizyczne, aby następnie, za pomocą dostępnych narzędzi, wpływać na ich stan. Jak podaje NBP w "Raporcie o sytuacji na rynkach nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w 2019", szacowany majątek nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce na koniec 2019 r. wzrósł w porównaniu do poprzedniego roku i wartościowo stanowił ok. 202% PKB oraz ok. 59% majątku trwałego w gospodarce(wobec odpowiednio 191% i 57% w 2018 (NBP 2019 ). Według danych zawartych w Raporcie o Stanie mieszkalnictwa w Polsce, upublicznionym przez Ministerstwo Pracy Rozwoju i Technologii 14 kwietnia 2021 roku podczas warsztatów "Okrągłego stołu", ok. 70% zasobów mieszkaniowych w Polsce powstało przed rokiem 1989 (MRPiT 2020). Oznacza to, że budynki te mają skomplikowaną strukturę własności oraz kiepskie parametry techniczne, co przekłada się na wysokie zużycie energii elektrycznej i niską efektywność energetyczną. W ostatnich latach, z racji zachodzących zmian klimatycznych oraz ich konsekwencji, nieruchomości stanowią również istotny element polityk klimatycznych i energetycznych. W Polsce zużywają one na przykład ok. 25%, stanowiącej zasób deficytowy, wody oraz za zużycie ok. 40% energii i około 36% emisji CO2 (Turkowski 2018, ss. 18-26). Dzięki monitorowaniu i optymalizacji zużycia mediów w nieruchomościach wskaźniki te mogą zostać, z korzyścią dla mieszkańców i środowiska, znacząco obniżone. Jednocześnie nowoczesne technologie pozwalają na taką modyfikację budynków, aby były nie tylko oszczędne w zużyciu mediów, ale nawet same generowały energię, czy odzyskiwały wodę. Również w ich przypadku dobór właściwych planowanie i monitorowanie zużycia mediów jest sprawą kluczową, ważną zarówno dla właścicieli jak też dla polityk państwowych obejmujących gospodarkę zeroemisyjną, energetykę i przeciwdziałanie zmianom klimatycznym. Kwalifikację, której dotyczy opis, stosuje się do potencjalnych prosumentów, wytwarzających media i działających w tym zakresie zgodnie z obowiązującym prawem. Nieruchomości podlegają ciągłym modernizacjom i przemianom, a ich funkcjonowanie związane jest z koniecznością dostosowania się do wciąż nowych regulacji oraz obowiązków, na przykład podatkowych lub związanych z bezpieczeństwem, co w istotny sposób wpływają na wartości nieruchomości. Aspekt wywołuje zapotrzebowanie na istotne i często zupełnie niemal nowe kwalifikacje, które powinien posiadać zarządzający nieruchomościami. Widoczne dążenie do sprostania wspomnianym przemianom, generuje wzrost zainteresowania rozwojem zawodowym i zdobywaniem potrzebnych kwalifikacji. Włączenie kwalifikacji "Planowanie zapotrzebowania i monitorowanie zużycia mediów w nieruchomości", stanowi odpowiedź na istotne i stale rosnące potrzeby rozwoju grupy specjalistów tej gałęzi sektora nieruchomości. Konieczność wprowadzenia do ZSK wzmiankowanej kwalifikacji wynika bezpośrednio z zapotrzebowania środowiska zarządców nieruchomości. Zapotrzebowanie na kwalifikację potwierdzają opinie zarówno pracodawców, jak i duża liczba chętnych zainteresowanych podobną tematyką szkoleń. Powstanie tej kwalifikacji wyraźnie zwiększy czytelność wymagań i oczekiwań dla usługodawców i pracowników działających w zakresie zarządzania nieruchomościami oraz ułatwi im planowanie rozwoju zawodowego. Uzyskiwany w wyniku pozytywnej walidacji certyfikat będzie atrakcyjny zarówno dla jego posiadaczy jak i dla klientów branży nieruchomości, gdyż będzie on gwarantował wysoki poziom kompetencji osoby posiadającej certyfikat. W kontekście obecnej polityki globalnej i sytuacji ekonomicznej, związanej z gwałtownie rosnącymi cenami energii, uzyskanie certyfikatu staje się bardzo istotne i ważne ponieważ osoby z odpowiednimi kwalifikacjami będą w stanie doprowadzić do szczegółowego i wiarygodnego rozliczania zużycia mediów przez użytkowników nieruchomości. Docelowo może i powinno przyczynić się to do obniżenia zużycia energii oraz do obniżenia lub nie podwyższania kosztów dostarczania energii. Nie bez znaczenia jest fakt, że prawidłowe rozliczenia zużycia mediów w nieruchomościach, przyczyniając się do racjonalnego ich zużywania, przynoszą efekty proekologiczne, które są zgodne z obecnymi politykami rządu.

W ZSK nie ma kwalifikacji dotyczącej planowania zapotrzebowania i monitorowania zużycia mediów w nieruchomości.

1.1. Metody
Do weryfikacji efektów uczenia się stosuje się następujące metody:
- test teoretyczny,
- analiza studium przypadku uzupełniona wywiadem swobodnym lub ustrukturyzowanym (rozmową z komisją),
- analiza dowodów i deklaracji.
Weryfikacja efektów uczenia się składa się z dwóch części: teoretycznej i praktycznej. W części teoretycznej wykorzystuje się test. W części praktycznej stosuje się metodę analizy studium przypadku uzupełnioną wywiadem swobodnym lub ustrukturyzowanym (rozmową z komisją). Pozytywny wynik z części teoretycznej jest warunkiem przystąpienia do części praktycznej. Obie części weryfikacji efektów uczenia się mogą być poprzedzone analizą dowodów i deklaracji oraz wywiadem swobodnym (rozmową z komisją) w celu potwierdzenia części efektów uczenia się. W przypadku osób posiadających co najmniej 4 lata doświadczenia w zakresie wykonywania zadań opisanych w efektach uczenia się, weryfikacja za pomocą wyżej wymienionych metod może być zastąpiona, w całości lub w części, analizą dowodów i deklaracji potwierdzających wszystkie efekty uczenia się. Aby móc przeprowadzić analizę dowodów i deklaracji na etapie weryfikacji, instytucja certyfikująca określa oraz podaje do wiadomości kandydatów:
- rodzaje dopuszczalnych dowodów i formę, w jakiej powinny być przedstawione,
- dodatkowe kryteria, jakie należy spełnić,
- zasady oceny, stanowiące podstawę do wydania decyzji.
W szczególnych sytuacjach (np. sytuacja epidemiczna ograniczająca możliwość kontaktów bezpośrednich kandydata z komisją walidacyjną) możliwe jest zastosowanie innych metod walidacji lub jej form (np. zdalna) przy zachowaniu wszelkich zasad zapewniania jakości oraz obowiązku sprawdzenia wszystkich efektów uczenia się wraz z kryteriami weryfikacji.

1.2. Zasoby kadrowe
Weryfikację efektów uczenia się przeprowadza komisja walidacyjna składająca się z 3 osób, z których jedna pełni funkcję przewodniczącego. Przewodniczący komisji walidacyjnej spełnia następujące kryteria:
- posiada minimum 5-letnie doświadczenie zawodowe w zarządzaniu nieruchomościami,
- posiada licencję zawodową wydaną przez ministra właściwego do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa przed dniem 1 stycznia 2014 r. (zgodnie z art. 50 w zw. z art. 8 ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów (Dz. U. poz. 829)) lub ukończone studia wyższe lub podyplomowe w zakresie zarządzania nieruchomościami. Pozostali członkowie komisji walidacyjnej spełniają łącznie następujące kryteria: - posiadają minimum 5-letnie doświadczenie zawodowe w zakresie planowania zapotrzebowania i monitorowania zużycia mediów w nieruchomości lub 5-letnie doświadczenie zawodowe w zakresie edukacji z obszaru gospodarowania nieruchomościami, - posiadają wykształcenie prawnicze, techniczne lub ekonomiczne. Ponadto przynajmniej jeden z członków komisji walidacyjnej posiada doświadczenie w zakresie weryfikacji efektów uczenia się (np. przeprowadzania egzaminów). Osoby projektujące walidację (w tym narzędzia walidacji) posiadają doświadczenie w zakresie weryfikacji efektów uczenia się, prowadzenia walidacji (np. w formie egzaminów) i przygotowywania narzędzi walidacji (np. testów).

1.3. Sposób organizacji walidacji oraz warunki organizacyjne i materialne
Instytucja certyfikująca:
1) zapewnia: a) sprzęt komputerowy z dostępem do Internetu i oprogramowanie biurowe, b) flipchart, rzutnik multimedialny, c) dostęp do przykładowej dokumentacji prawnej, finansowej, zarządczej i technicznej nieruchomości, d) warunki do przeprowadzenia części teoretycznej i praktycznej walidacji pozwalające kandydatowi na swobodną pracę, e) bezstronność osób przeprowadzających walidację;
2) stosuje rozwiązania zapewniające rozdzielenie procesów kształcenia i szkolenia od walidacji;
3) opracowuje i zapewnia bezstronną i niezależną procedurę odwoławczą, w ramach której osoby uczestniczące w procesie walidacji i certyfikacji mają możliwość odwołania się od decyzji dotyczących spełnienia wymogów formalnych walidacji, a także decyzji kończącej walidację;
4) w przypadku negatywnego wyniku walidacji przedstawia uzasadnienie decyzji;
5) dokumentuje proces walidacji w postaci protokołu; protokół zawiera dane komisji walidującej i kandydata, testy i pytania zadawane kandydatowi oraz ocenę.

2.1. Etap identyfikowania i dokumentowania efektów uczenia się
Instytucja certyfikująca może zapewniać wsparcie dla kandydatów prowadzone przez doradcę walidacyjnego w zakresie identyfikowania oraz dokumentowania posiadanych efektów uczenia się. Korzystanie z tego wsparcia nie jest obowiązkowe.

2.2. Metody Etap identyfikowania i dokumentowania efektów uczenia się może być realizowany w oparciu o dowolne metody służące zidentyfikowaniu posiadanych efektów uczenia się.

2.3. Zasoby kadrowe
Doradca walidacyjny. Zadaniem doradcy walidacyjnego jest wspieranie osoby przystępującej do procesu walidacji. Doradca walidacyjny pomaga w zidentyfikowaniu wymaganego doświadczenia i posiadanych efektów uczenia się oraz w ich rzetelnym udokumentowaniu na potrzeby walidacji. Udziela informacji dotyczących przebiegu walidacji, wymagań związanych z przystąpieniem do weryfikacji efektów uczenia się oraz kryteriów i sposobów oceny. Doradcą walidacyjnym może być osoba, która posiada:
- doświadczenie w weryfikowaniu efektów uczenia się lub ocenie kompetencji,
- umiejętność stosowania metod i narzędzi wykorzystywanych przy identyfikowaniu i dokumentowaniu kompetencji,
- wiedzę dotyczącą kwalifikacji wolnorynkowej "Planowanie zapotrzebowania i monitorowanie zużycia mediów w nieruchomości".

2.4. Warunki organizacyjne i materialne etapu identyfikowania i dokumentowania Instytucja certyfikująca może zapewnić osobom przystępującym do walidacji wsparcie na etapie identyfikowania i dokumentowania. Etap ten może być również realizowany przez te osoby samodzielnie. Instytucja certyfikująca, która zdecyduje się na wsparcie osób w procesie identyfikowania i dokumentowania, zapewnia warunki umożliwiające im indywidualną rozmowę z doradcą walidacyjnym.

Do udziału w konsultacjach zaproszono 111 podmiotów, w tym cztery departamenty Ministerstwa Rozwoju i Technologii, których zakres zadań pokrywa się z tematyką wniosku, tj. Departament Architektury, Budownictwa i Geodezji, Departament Gospodarki Nieruchomościami, Departament Gospodarki Niskoemisyjnej oraz Departament Mieszkalnictwa. Zdecydowana większość podmiotów oceniła wniosek pozytywnie, zgłaszając szczegółowe uwagi przede wszystkim do opisu kwalifikacji, proponowanej nazwy kwalifikacji, wymagań dotyczących walidacji oraz zestawów efektów uczenia się. Pozytywną ocenę przedstawiły też dwa departamenty MRiT, tj. DN i DM. DGN zgłosił szczegółowe uwagi do wniosku, wstrzymując się jednak od oceny końcowej, którą pozostawił do oceny środowisk zainteresowanych tym obszarem. Opinia negatywna odnosiła się do kwestii samej zasadności włączenia kwalifikacji do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji i wynikała z negatywnego podejścia podmiotu oceniającego wniosek do kwestii wprowadzenia procesu walidacji i certyfikowania osób pracujących w szeroko pojętym obszarze zarządzania nieruchomościami. Podmiot wyrażający opinię stoi na stanowisku całkowitej deregulacji zawodów w tym obszarze i nie wprowadzania opcji konieczności ubiegania się o dodatkowe kwalifikacje. Dodatkowo kwestionował wymóg legitymowania się określonym doświadczeniem wobec osób przystępujących do walidacji. Wnioskodawca odniósł się do opinii przekazanych w ramach konsultacji i uwzględnił większość uwag poprawiając opis kwalifikacji (uwagi, które odnosiły się do procesu walidacji i zestawów uczenia się). Odniósł się również do uwag dot. nazwy i zapotrzebowania na kwalifikację rynkową, podtrzymując argumentację o zasadności ustanowienia kwalifikacji i doprecyzowując pojęcie mediów w nazwie kwalifikacji (poprzez dołączenie definicji pojęcia mediów w krótkiej charakterystyce kwalifikacji).