Określanie stanu technicznego oraz wycena maszyn i urządzeń
Status: włączona funkcjonująca
Rodzaj: cząstkowa
Kategoria: wolnorynkowe
Data włączenia do ZSK: 2024-08-27
Dokument potwierdzający nadanie kwalifikacji: Certyfikat kwalifikacji wolnorynkowej
Krótka charakterystyka kwalifikacji
Osoba posiadająca kwalifikację "Określanie stanu technicznego oraz wycena maszyn i urządzeń" potrafi dokonać oceny stanu technicznego maszyn i urządzeń oraz określić ich wartość rynkową. Posiadacz kwalifikacji potrafi analizować dostępną dokumentację oraz znając techniki i sposoby realizacji oględzin, dokonuje oględzin maszyn i urządzeń. W razie konieczności informuje o potrzebie dokonania dalszych badań. Na podstawie uzyskanej wiedzy określa stan techniczny i wartość rynkową maszyny lub urządzenia. W czasie pracy posługuje się specjalistyczną wiedzą związaną z przedmiotem oceny i wyceny oraz doświadczeniem własnym. Osoba posiadająca kwalifikację jest gotowa do prowadzenia działalności w ramach zatrudnienia lub własnej działalności gospodarczej.
Informacje o kwalifikacji
Grupy osób, które mogą być zainteresowane uzyskaniem kwalifikacji
Uzyskaniem kwalifikacji mogą być zainteresowane m.in.: - osoby, które poszukują miejsca na rynku pracy w obszarze rzeczoznawstwa, - osoby pracujące jako rzeczoznawcy maszyn i urządzeń i chcące potwierdzić swoje kwalifikacje, - osoby będące rzeczoznawcami w innych obszarach takich jak rzeczoznawca samochodowy lub rzeczoznawca majątkowy, pragnące poszerzyć zakres swoich kwalifikacji, - osoby dokonujące wycen maszyn i urządzeń na potrzeby instytucji finansowych (banki, firmy leasingowe, towarzystwa ubezpieczeniowe, urzędy skarbowe), - osoby współpracujące z wymiarem sprawiedliwości (np. biegli), - absolwenci studiów wyższych, w szczególności technicznych.
W razie potrzeby warunki, jakie musi spełniać osoba przystępująca do walidacji
Do walidacji może przystąpić osoba, która posiada wykształcenie wyższe na kierunku technicznym (kwalifikacja pełna z minimum 6 poziomem Polskiej Ramy Kwalifikacji - dyplom inżyniera). Osoba przystępująca do walidacji powinna przedstawić: - zaświadczenie o niekaralności, - trzy wykonane samodzielnie raporty końcowe z oględzin i wycen różnych maszyn i urządzeń, zróżnicowane pod względem metody ich oszacowania (wycena wykonana metodą kosztową, metodą porównawczą i metodą mieszaną).
Wymagane kwalifikacje poprzedzające
Opis
Wykształcenie wyższe techniczne, min. 6 poziom PRK.Typowe możliwości wykorzystania kwalifikacji
Osoby posiadające kwalifikację "Określanie stanu technicznego oraz wycena maszyn i urządzeń" mogą znaleźć zatrudnienie w instytucjach finansowych (banki, firmy leasingowe oraz towarzystwa ubezpieczeniowe); w przedsiębiorstwach dokonujących zakupu wydzierżawienia lub sprzedaży maszyn lub urządzeń; u partnerów przedsiębiorstwa; w bankach udzielających kredytów przedsiębiorcom na zakup maszyn i urządzeń; w urzędach skarbowych. Mogą współpracować z wymiarem sprawiedliwości, Państwową Inspekcją Pracy, Urzędem Dozoru Technicznego i instytucjami z zakresu ochrony środowiska. Osoby posiadające kwalifikację "Określanie stanu technicznego oraz wycena maszyn i urządzeń" mogą również świadczyć usługi z zakresu określania stanu technicznego oraz wyceny maszyn i urządzeń w ramach własnej działalności gospodarczej.
Okres ważności dokumentu potwierdzającego nadanie kwalifikacji i warunki przedłużenia jego ważności
Certyfikat jest ważny przez 8 lat. W celu przedłużenia certyfikatu należy przedłożyć: - potwierdzenie udziału w przynajmniej 1 szkoleniu rocznie z zakresu rzeczoznawstwa maszyn i urządzeń, - wykazanie aktywności zawodowej w zakresie umiejętności opisanych w kwalifikacji w okresie minimum 4 lat, np. lista wydanych dokumentów końcowych: opinii, wycen, ekspertyz, - oświadczenie o braku postępowań dotyczących nieprawidłowości w odniesieniu do wykonanych działań z zakresu rzeczoznawstwa maszyn i urządzeń.
Zapotrzebowanie na kwalifikację
W ostatnim okresie nastąpił dynamiczny rozwój przemysłu i znaczny wzrost produkcji w wielu branżach. Rośnie udział przemysłu w wartości produkcji brutto. Wraz z rozwojem przemysłu rośnie wartość maszyn i urządzeń w tym przemyśle. Postęp techniczny i prawa rynku wymuszają zastąpienie dotychczas używanych maszyn i urządzeń nowymi, wydajniejszymi, z innej generacji technologicznej. Zjawisko to występuje niezależnie od wielkości przedsiębiorstwa. Konieczna wymiana lub modernizacja maszyn zwiększa zapotrzebowanie na profesjonalne usługi z zakresu określania stanu technicznego oraz wyceny maszyn i urządzeń. Osoby określające stan techniczny oraz wyceniające maszyny i urządzenia mogą świadczyć swoje usługi w przedsiębiorstwach zajmujących się kupnem, sprzedażą lub dzierżawą maszyn i urządzeń czy też dla instytucji finansowych i ubezpieczeniowych, np. banków, firm leasingowych, towarzystw ubezpieczeniowych oraz dla urzędów skarbowych, organów wymiaru sprawiedliwości, Państwowej Inspekcji Pracy, Urzędu Dozoru Technicznego i instytucji z zakresu ochrony środowiska. Profesjonalizm usług związanych z określeniem stanu technicznego oraz wyceną maszyn i urządzeń nie tylko pozwoli wycenić zbędne urządzenia ale również pozwoli wskazać ich dalsze wykorzystanie w gospodarce.
Odniesienie do kwalifikacji o zbliżonym charakterze oraz wskazanie kwalifikacji ujętych w ZRK zawierających wspólne zestawy efektów uczenia się
W ZRK brak kwalifikacji o zbliżonym charakterze.
Wymagania dotyczące walidacji i podmiotów przeprowadzających walidację
1. Metody <br>Na etapie weryfikacji stosowane są wyłącznie następujące metody: test teoretyczny, analiza dowodów i deklaracji oraz rozmowa z komisją walidacyjną. <br><br>2. Zasoby kadrowe <br>Komisja walidacyjna składa się z minimum 3 osób. Każdy członek komisji musi spełniać następujące warunki: - posiadać minimum 5-letnie doświadczenie z zakresu budowy i eksploatacji maszyn i urządzeń technicznych oraz tworzenia dokumentacji końcowej, - posiadać wykształcenie wyższe oraz tytuł zawodowy magistra inżyniera, - posiadać zaświadczenie o niekaralności, - posiadać praktyczne umiejętności z zakresu metod walidacji przewidzianych dla danej kwalifikacji i sporządzania dokumentów z przebiegu walidacji. Przewodniczący komisji walidacyjnej jest powoływany spośród członków komisji przez kierownika instytucji certyfikującej. <br><br>3. Sposób organizacji walidacji oraz warunki organizacyjne i materialne <br>Walidacja składa się z dwóch części. Część pierwszą walidacji stanowi test, w formie pisemnej, obejmujący zestaw 1 i zestaw 2 efektów uczenia się. Pozytywne zaliczenie części pierwszej jest warunkiem przystąpienia do części drugiej. Część druga walidacji obejmuje analizę dowodów i deklaracji połączoną z rozmową z komisją. Dowody uznane w procesie walidacji to trzy niezależne od siebie raporty końcowe z oględzin różnych maszyn i urządzeń (wycena wykonana metodą kosztową, metodą porównawczą i metodą mieszaną), które kandydat przedłożył przed przystąpieniem do walidacji. Przedłożone przez kandydata raporty końcowe zawierają informacje odnoszące się do kryteriów weryfikacji opisanych w zestawie 2 efektów uczenia się. W przypadku negatywnego wyniku walidacji instytucja certyfikująca jest zobowiązana przedstawić uzasadnienie decyzji oraz zapewnić bezstronną i niezależną procedurę odwoławczą. Instytucja certyfikująca zapewnia: - salę do przeprowadzenia walidacji, - zestaw komputerowy z oprogramowaniem biurowym oraz dostępem do Internetu, - rzutnik, - ekran. <br><br>4. Etapy identyfikowania i dokumentowania <br>Instytucja certyfikująca zapewnia pomoc doradcy walidacyjnego w zakresie identyfikowania i dokumentowania posiadania efektów uczenia się wskazanych dla kwalifikacji wolnorynkowej. Nie określa się wymagań w zakresie metod identyfikowania i dokumentowania efektów uczenia się. Doradca walidacyjny musi spełniać następujące warunki: - posiadać minimum 5-letnie doświadczenie z zakresu budowy i eksploatacji maszyn i urządzeń technicznych i tworzenia dokumentacji końcowej, - posiadać wykształcenie wyższe oraz tytuł zawodowy magistra inżyniera, - posiadać zaświadczenie o niekaralności, - posiadać praktyczne umiejętności z zakresu metod walidacji przewidzianych dla danej kwalifikacji. Instytucja certyfikująca zapewnia odpowiednie miejsce pracy doradcy walidacyjnego, umożliwiające spotkanie z kandydatem.
Informacje dodatkowe
Podstawa prawna włączenia kwalifikacji do ZSK
Na podstawie Obwieszczenia MINISTRA ROZWOJU I TECHNOLOGII z dnia 2024-08-14 r. w sprawie włączenia kwalifikacji wolnorynkowej >Określanie stanu technicznego oraz wycena maszyn i urządzeń< do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji (Monitor Polski z dnia 2024-08-27 r., poz. 798)Data rozpoczęcia funkcjonowania kwalifikacji w ZSK
2025-01-27Orientacyjny nakład pracy potrzebny do uzyskania kwalifikacji (w godzinach)
150Termin dokonywania przeglądu kwalifikacji
Nie rzadziej niż raz na 10 latTermin następnego przeglądu kwalifikacji
2034-08-27Kod dziedziny kształcenia
52 - Inżynieria i technikaKod PKD (wg klasyfikacji 2007)
74.9 - Pozostała działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, gdzie indziej niesklasyfikowanaKod kwalifikacji (od 2020 roku)
14123Streszczenie opinii uzyskanych podczas konsultacji projektu kwalifikacji
Głównym argumentem przemawiającym za włączeniem kwalifikacji do ZSK jest zapotrzebowanie rynku pracy na certyfikowanych rzeczoznawców maszyn i urządzeń. Obecny, rozproszony i niezbyt jasny system weryfikacji kompetencji takich osób jest niekorzystny. Wprowadzenie możliwości przystąpienia do wystandaryzowanej walidacji wiedzy i umiejętności, zakończonej wydaniem certyfikatu, powinno w dłuższej perspektywie czasowej przyczynić się do wyeliminowania z rynku rzeczoznawców, którzy nie posiadają odpowiednich kompetencji i kwalifikacji oraz praktycznego doświadczenia w tej dziedzinie zawodowej. Nakreśliłoby także ścieżkę rozwoju zawodowego osobom dopiero zaczynającym świadczyć usługi z zakresu określania stanu technicznego oraz wyceny maszyn i urządzeń.
Efekty uczenia się
Syntetyczna charakterystyka efektów uczenia się
Osoba posiadająca kwalifikację wolnorynkową: - określa stan techniczny oraz wycenia maszyny i urządzenia, - stosuje specjalistyczną wiedzę z zakresu budowy i struktury maszyn i urządzeń, w tym przepisy prawa związane z użytkowaniem maszyn i urządzeń, - analizuje dostępną dokumentację techniczną, dokonuje oględzin i innych czynności, które są niezbędne do ustalenia stanu technicznego maszyn i urządzeń, - analizuje historię użytkowania maszyn i urządzeń, w tym zakres wykonanych przeglądów, napraw i modernizacji maszyn i urządzeń, - stwierdza możliwość wykonania oceny stanu technicznego i wyceny wartości rynkowej lub określa konieczność przeprowadzenia dalszych badań, - opracowuje stosowny do zakresu zlecenia dokument końcowy.
Zestawy efektów uczenia się
1) Charakteryzowanie maszyn i urządzeń
Poszczególne efekty uczenia się oraz kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
1. Stosuje wiedzę z zakresu budowy i struktury maszyn i urządzeń
Kryteria weryfikacji:
- omawia definicję maszyny i urządzenia, uwzględniając ich rodzaje wynikające z przeznaczenia (np. maszyny energetyczne, maszyny robocze, urządzenia),
- stosuje pojęcia i nazewnictwo, które dotyczą poszczególnych rodzajów maszyn i urządzeń,
- omawia właściwości maszyn i urządzeń, uwzględniając ich rodzaje,
- identyfikuje maszyny i urządzenia na podstawie oznakowań fabrycznych, danych identyfikacyjnych (np. numery seryjne, oznaczenia modelu), cech roboczych (np. wyposażenia) i innych dostępnych informacji (np. instrukcji obsługi, dokumentacji techniczno-ruchowej).
2. Stosuje przepisy związane z użytkowaniem maszyn i urządzeń
Kryteria weryfikacji:
- wskazuje przepisy, które stanowią podstawę wykonywania czynności rzeczoznawcy maszyn i urządzeń (przepisy prawa, normy (Polskie Normy, normy europejskie, normy branżowe) oraz instrukcje użytkowania maszyn i urządzeń),
- wskazuje przepisy dotyczące dopuszczenia do użytkowania danego typu maszyny i urządzenia,
- charakteryzuje uprawnienia instytucji działających w obszarze oceny zgodności maszyn i urządzeń wynikające z obowiązujących przepisów prawa w obszarze np. ochrony środowiska i bezpieczeństwa użytkowania i pracy.
3. Stosuje wiedzę z zakresu wyceny maszyn i urządzeń
Kryteria weryfikacji:
- posługuje się terminologią obowiązującą rzeczoznawcę maszyn i urządzeń (m.in. wartość rynkowa, wartość godziwa, wartość likwidacyjna, wartość pozostałości, wartość złomu, koszt odtworzenia, koszt zastąpienia, utrata wartości),
- opisuje i stosuje metody wyceny maszyn i urządzeń (porównawczą, kosztową i mieszaną),
- analizuje dokumenty źródłowe inne niż przepisy prawa w zakresie niezbędnym do wykonywania czynności rzeczoznawcy maszyn i urządzeń.
2) Określenie stanu technicznego i wartości rynkowej maszyny lub urządzenia
Poszczególne efekty uczenia się oraz kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
1. Dokonuje oględzin maszyny lub urządzenia
Kryteria weryfikacji:
- ocenia kompletność dokumentacji związanej z użytkowaniem maszyny lub urządzenia,
- analizuje dostępną dokumentację związaną z użytkowaniem maszyny lub urządzenia,
- identyfikuje zgodność maszyny lub urządzenia z dokumentacją,
- sprawdza kompletność maszyny lub urządzenia,
- przeprowadza próbę pracy maszyny lub urządzenia z pomocą personelu uprawnionego oraz z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
- sprawdza stan nadzoru nad maszynami i urządzeniami.
2. Ocenia stan techniczny maszyny lub urządzenia
Kryteria weryfikacji:
- weryfikuje możliwość wykonania oceny stanu technicznego lub określa konieczność wykonania dalszych badań technicznych,
- ocenia zużycie techniczne maszyny lub urządzenia,
- określa przyczyny ewentualnej awarii maszyny lub urządzenia,
- weryfikuje zakres ewentualnych uszkodzeń maszyny lub urządzenia.
3. Analizuje historię użytkowania maszyny lub urządzenia, w tym zakres wykonanych przeglądów, napraw i modernizacji maszyny lub urządzenia
Kryteria weryfikacji:
- weryfikuje zgodność sposobu użytkowania danej maszyny lub urządzenia z zaleceniami producenta zawartymi w instrukcji użytkowania,
- sprawdza zakres przeprowadzonej naprawy lub modernizacji maszyny lub urządzenia,
- weryfikuje jakość przeprowadzonej naprawy lub modernizacji maszyny lub urządzenia,
- weryfikuje konieczność poniesienia dalszych nakładów na przywrócenie maszyny lub urządzenia do użytkowania.
4. Ocenia wartość rynkową maszyny lub urządzenia
Kryteria weryfikacji:
- identyfikuje informacje pozwalające określić wartość rynkową maszyny lub urządzenia,
- analizuje rynek pierwotny lub wtórny pod kątem wartości rynkowej maszyny lub urządzenia,
- na podstawie zgromadzonych informacji określa wartość rynkową maszyny lub urządzenia.
5. Sporządza dokument końcowy
Kryteria weryfikacji:
- omawia strukturę dokumentu końcowego zawierającego podsumowanie prac,
- kompletuje dokument końcowy, w tym niezbędne załączniki.
Instytucje certyfikujące i podmioty powiązane z kwalifikacją
# | Instytucje certyfikujące (IC) | Instytucje walidujące |
---|---|---|
1 |
Automobilklub Polski
|