Elektryk - dyplom mistrzowski

Uzyskaniem kwalifikacji „Elektryk – dyplom mistrzowski” w szczególności mogą być zainteresowane osoby, które: - posiadają świadectwo czeladnicze w zawodzie elektryk oraz są zainteresowane uzyskaniem kwalifikacji z wyższym poziomem PRK; - zamierzają uzyskać uprawnienia do pełnienia roli instruktora praktycznej nauki zawodu; - posiadają kwalifikacje pokrewne: monter elektronik, monter elektronik urządzeń radiowo-telewizyjnych i chcą poszerzyć swoje kwalifikacje; - ukończyły kursy doskonalące i zdobyły uprawnienia SEP; - pracują w branży elektrycznej i chcą poszerzyć swoje kwalifikacje; - wchodzą na rynek pracy lub chcą się przekwalifikować; - są zainteresowane prowadzeniem własnej działalności gospodarczej.

Kwalifikację rynkową "Elektryk - dyplom mistrzowski" mogą uzyskać osoby, które z wynikiem pozytywnym zdały egzamin mistrzowski. Ogólne wymagania i warunki uzyskania kwalifikacji określa rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 stycznia 2017 r. w sprawie egzaminu czeladniczego, egzaminu mistrzowskiego oraz egzaminu sprawdzającego, przeprowadzanych przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych. Do egzaminu mistrzowskiego izba rzemieślnicza dopuszcza osobę, która spełnia jeden z następujących warunków: - posiada świadectwo ukończenia szkoły ponadpodstawowej, dotychczasowej szkoły ponadgimnazjalnej albo szkoły ponadpodstawowej działającej w systemie oświaty przed dniem 1 stycznia 1999 r. oraz tytuł czeladnika lub równorzędny w zawodzie, w którym zdaje egzamin, a także: co najmniej 3-letni okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin mistrzowski, po uzyskaniu tytułu zawodowego, albo co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin mistrzowski, łącznie przed uzyskaniem i po uzyskaniu tytułu zawodowego; - posiada świadectwo ukończenia szkoły ponadpodstawowej, dotychczasowej szkoły ponadgimnazjalnej albo szkoły ponadpodstawowej działającej w systemie oświaty przed dniem 1 stycznia 1999 r. oraz co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin mistrzowski, w ramach samodzielnie prowadzonej działalności gospodarczej; - posiada świadectwo ukończenia szkoły ponadpodstawowej, dotychczasowej szkoły ponadgimnazjalnej albo szkoły ponadpodstawowej działającej w systemie oświaty przed dniem 1 stycznia 1999 r. oraz tytuł czeladnika lub równorzędny w zawodzie wchodzącym w zakres zawodu, w którym zdaje egzamin mistrzowski, a także co najmniej 3-letni okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin mistrzowski, po uzyskaniu tytułu zawodowego; - posiada świadectwo ukończenia szkoły ponadpodstawowej, dotychczasowej szkoły ponadgimnazjalnej albo szkoły ponadpodstawowej działającej w systemie oświaty przed dniem 1 stycznia 1999 r. oraz tytuł mistrza w zawodzie wchodzącym w zakres zawodu, w którym zdaje egzamin mistrzowski, a także co najmniej roczny okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin, po uzyskaniu tytułu mistrza; - posiada świadectwo ukończenia szkoły ponadpodstawowej, dotychczasowej szkoły ponadgimnazjalnej albo szkoły ponadpodstawowej działającej w systemie oświaty przed dniem 1 stycznia 1999 r., dających wykształcenie średnie albo średnie branżowe i kształcących w zawodzie wchodzącym w zakres zawodu, w którym zdaje egzamin mistrzowski, oraz tytuł zawodowy w zawodzie wchodzącym w zakres zawodu, w którym zdaje egzamin, a także co najmniej 2-letni okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin mistrzowski, po uzyskaniu tytułu zawodowego; - posiada dyplom ukończenia szkoły wyższej na kierunku lub w specjalności w zakresie wchodzącym w zakres zawodu, w którym zdaje egzamin mistrzowski, oraz co najmniej roczny okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin mistrzowski, po uzyskaniu tytułu zawodowego.

Osoba posiadająca kwalifikację „Elektryk – dyplom mistrzowski” może m.in.: - założyć własną działalność gospodarczą (firma montażowo-instalacyjna); - znaleźć zatrudnienie w we wszystkich gałęziach przemysłu, handlu i usługach, w firmach budowlanych i instalacyjnych, warsztatach rzemieślniczych, remontowo-montażowych, administracjach domów mieszkalnych; - współpracować z firmami deweloperskimi; - nadzorować roboty budowlane związane z elektryką. Dyplom mistrzowski otwiera dla jego posiadacza możliwość zatrudnienia lub podejmowania działalności gospodarczej zarówno na polskim, jak i na zagranicznych rynkach pracy. Po uzupełnieniu swoich kompetencji i ukończeniu odpowiednich kursów może również przystąpić do egzaminów czeladniczych/mistrzowskich w zawodach: monter elektronik, monter elektronik urządzeń radiowo-telewizyjnych, elektromechanik. Osoba posiadająca kwalifikację "Elektryk - dyplom mistrzowski" może również zdobywać inne kwalifikacje w obszarze elektryki m.in.: Technik elektryk, Technik elektronik, Technik Telekomunikacji, Technik Energetyk. Możliwe jest również zdobywanie kwalifikacji pełnych w ramach studiów wyższych np. Elektrotechnika, Elektronika i Telekomunikacja, Energetyka, studiów wyższych uzupełniających (magister), np. Elektrotechnika, Elektronika i Telekomunikacja, Energetyka, studiów podyplomowych uzupełniających wymienione kwalifikacje.

Bezterminowy

Po zdobyciu uprawnień pedagogicznych, mistrz w zawodzie elektryk uzyskuje prawo do szkolenia młodocianych pracowników

Świadectwa czeladnicze i dyplomy mistrzowskie są nadawane na podstawie Ustawy z dnia 22 marca 1989 r. o rzemiośle (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1267.). Kwalifikacje te są wydawane przez izby rzemieślnicze osobom, które z wynikiem pozytywnym złożyły stosowne egzaminy (opisane w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 stycznia 2017 r. (z późniejszymi zmianami) w sprawie egzaminu czeladniczego, egzaminu mistrzowskiego oraz egzaminu sprawdzającego, przeprowadzanych przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych; Dz.U. z 2017 r. poz. 89). Cechą charakterystyczną egzaminów czeladniczych i mistrzowskich jest ich powszechna dostępność dla różnych grup kandydatów, zarówno absolwentów nauki zawodu, jak też osób dorosłych, które poszukują możliwości formalnego potwierdzenia kompetencji często zupełnie niezwiązanych z wykształceniem i nabytych w wyniku samodzielnego uczenia się (np. w czasie pracy). Jak wykazuje „Raport na temat działalności edukacyjnej rzemiosła” (Związek Rzemiosła Polskiego, Warszawa 2016), w 2015 r. do egzaminów czeladniczych przystąpiło blisko 29 000 osób, z których 26 539 uzyskało świadectwa czeladnicze. Do egzaminów mistrzowskich przystąpiło 2831 osób, z czego 2678 uzyskało dyplomy mistrzowskie. W ostatnich latach polski rynek pracy dynamicznie się rozwija, w szczególności branża budowlana. Firmy mają coraz większe problemy z rekrutują pracowników, szczególnie brakuje wykwalifikowanych pracowników branży wykończeniowej, w tym branży elektrycznej. Na podstawie sprawozdania ZRP na temat osób przystępujących do egzaminu mistrzowskiego w zawodzie elektryk w latach 2013-2017 odnotowuje się 60% spadek osób uzyskujących kwalifikacje. W związku z szybko postępującym rozwojem technologicznym rośnie także zapotrzebowanie na w pełni wykwalifikowaną kadrę w branży elektrycznej posiadającej wymagane uprawnienia do wykonywania zawodu. Oprócz dyplomu mistrzowskiego do wykonywania zawodu elektryk potrzebne są uprawnienia SEP, wysokościowe oraz znajomość pierwszej pomocy. Dyplomy mistrzowskie pozwalają zachować ciągłość zawodu w kolejnych pokoleniach, są gwarancją podtrzymania wieloletniej tradycji przekazywania kompetencji rzemieślniczych. Stanowią też potwierdzenie wysokiej jakości edukacji rzemieślniczej, realizowanej w relacji mistrz – uczeń. Dają więc szansę przygotowania kadr do szkolenia również w zawodach unikatowych i artystycznych. Włączenie kwalifikacji "Elektryk - dyplom mistrzowski" do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji wzmocni rozpoznawalność dyplomu i będzie potwierdzeniem wysokiej jakości i bezpieczeństwa świadczonych usług.

Kwalifikacja „Elektryk – dyplom mistrzowski” jest powiązany z innymi kwalifikacjami potwierdzającymi gotowość do świadczenia usług związanych z montażem, konserwacją, eksploatacją maszyn i urządzeń elektrycznych. Do kwalifikacji o zbliżonym charakterze należą: - "Świadectwo czeladnicze w zawodzie Elektryk"; - "Monter elektronik - dyplom mistrzowski"; - "Monter elektronik - świadectwo czeladnicze"; - "Monter elektronik urządzeń radiowo-telewizyjnych - dyplom mistrzowski"; - "Monter elektronik urządzeń radiowo-telewizyjnych - świadectwo czeladnicze"; - "Elektromechanik - dyplom mistrzowski"; - "Elektromechanik - świadectwo czeladnicze"; - "dyplom potwierdzający kwalifikacje w zawodzie Elektryk Budowlany"; - zaświadczenie o zdaniu egzaminu K.1 EE.05. Montaż, uruchamianie i konserwacja instalacji, maszyn i urządzeń elektrycznych; - zaświadczenie o zdaniu egzaminu K.E8. montaż i konserwacja instalacji elektrycznych; - zaświadczenie o zdaniu egzaminu K.E.8.1 montaż instalacji elektrycznych; - zaświadczenie o zdaniu egzaminu K.E.24.2. eksploatacja instalacji elektrycznych. Różnice między kwalifikacjami o zbliżonym charakterze: osoba posiadająca kwalifikację "Elektryk - dyplom mistrzowski": – w odróżnieniu od kwalifikacji "Elektryk - świadectwo czeladnicze" – organizuje i nadzoruje pracę w zespole, prowadzi doskonalenie zawodowe współpracowników oraz po uzyskaniu dodatkowych uprawnień projektuje i eksploatuje maszyny i urządzenia, instalacje elektryczne, - w odróżnieniu od kwalifikacji "Monter elektronik - świadectwo czeladnicze" - nie montuje podzespołów i układów elektronicznych w urządzeniach. Uruchamia i przeprowadza pomiary parametrów wskazanego układu lub urządzenia elektronicznego zgodnie z dokumentacją. - inaczej niż w przypadku kwalifikacji "Monter elektronik - dyplom mistrzowski" - montuje, konserwuje maszyny i urządzenia elektryczne oraz instalacje elektryczne ; - w odróżnieniu od kwalifikacji "Monter elektronik urządzeń radiowo-telewizyjnych - dyplom mistrzowski" - dokonuje konserwacji i napraw maszyn i urządzeń elektrycznych, a nie elektronicznych; - w odróżnieniu od kwalifikacji "Monter elektronik urządzeń radiowo-telewizyjnych - świadectwo czeladnicze" - dokonuje naprawy układów zasilania urządzeń, montowania maszyn i urządzeń elektrycznych; - w odróżnieniu od kwalifikacji "Elektromechanik - dyplom mistrzowski" - instaluje i konserwuje maszyny elektryczne, ale nie montuje podzespołów w urządzeniach AGD, chłodniczych i nie naprawia ich; - w odróżnieniu od kwalifikacji "Elektromechanik - świadectwo czeladnicze" - instaluje i konserwuje maszyny elektryczne, ale nie montuje podzespołów w urządzeniach AGD, chłodniczych i nie naprawia ich; - w odróżnieniu od "Elektryka budowlanego" prowadzi prace z montażem i konserwacją maszyn i urządzeń elektrycznych przemysłowych oraz konserwuje instalacje elektryczną w budynkach mieszkalnych i przemysłowych.

Szczegółowe wymagania dotyczące walidacji i podmiotów przeprowadzających walidację są określone w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 stycznia 2017 r. w sprawie egzaminu czeladniczego, egzaminu mistrzowskiego oraz egzaminu sprawdzającego, przeprowadzanych przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych (Dz. U. poz. 89 i 1607) oraz w standardzie wymagań egzaminacyjnych Związku Rzemiosła Polskiego. Metody stosowane w walidacji: Weryfikacja efektów uczenia się wymaganych dla kwalifikacji jest przeprowadzana w dwóch etapach. Etap praktyczny polega na samodzielnym wykonaniu przez kandydata zadań egzaminacyjnych sprawdzających umiejętności ujęte w zestawach 1-4 efektów uczenia się. Etap teoretyczny (składający się z części pisemnej i ustnej) polega na dzieleniu odpowiedzi na pytania sprawdzające umiejętności określone we wszystkich zestawach efektów uczenia się. Zasoby kadrowe - kompetencje osób przeprowadzających walidację: W skład komisji egzaminacyjnej przeprowadzającej egzamin mistrzowski, zwanej dalej "komisją", wchodzi co najmniej pięć osób: przewodniczący komisji lub jego zastępca, co najmniej trzech członków komisji oraz sekretarz, który sprawuje obsługę administracyjno-biurową komisji egzaminacyjnej i nie uczestniczy ani w przeprowadzaniu egzaminu mistrzowskiego, ani w ocenianiu i ustalaniu jego wyniku. Przewodniczący komisji i jego zastępcy posiadają wykształcenie wyższe oraz co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, którego dotyczy ten egzamin. W przypadku braku możliwości powołania przewodniczącego komisji lub zastępcy przewodniczącego komisji, którzy posiadaliby wykształcenie wyższe oraz co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, którego dotyczy egzamin mistrzowski, w szczególności w przypadku egzaminu mistrzowskiego przeprowadzanego w zawodzie unikatowym, przewodniczący komisji lub zastępcy przewodniczącego komisji posiadają: wykształcenie średnie lub średnie branżowe i tytuł mistrza w zawodzie, którego dotyczy egzamin mistrzowski, lub w zawodzie wchodzącym w zakres tego zawodu oraz co najmniej 3-letni okres wykonywania zawodu, którego dotyczy ten egzamin, lub zawodu wchodzącego w zakres tego zawodu, po uzyskaniu tytułu mistrza, albo wykształcenie średnie lub średnie branżowe i tytuł technika w zawodzie, którego dotyczy egzamin mistrzowski, lub w zawodzie wchodzącym w zakres tego zawodu oraz co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, którego dotyczy ten egzamin, lub zawodu wchodzącego w zakres tego zawodu, po uzyskaniu tytułu technika, albo wykształcenie zasadnicze zawodowe lub zasadnicze branżowe i tytuł mistrza w zawodzie unikatowym, którego dotyczy egzamin mistrzowski, oraz co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, po uzyskaniu tytułu mistrza. Członkowie komisji posiadają: wykształcenie co najmniej zasadnicze zawodowe lub zasadnicze branżowe i tytuł mistrza w zawodzie, którego dotyczy egzamin mistrzowski, lub w zawodzie wchodzącym w zakres tego zawodu oraz co najmniej 3-letni okres wykonywania zawodu, którego dotyczy ten egzamin, lub zawodu wchodzącego w zakres tego zawodu, po uzyskaniu tytułu mistrza, albo wykształcenie co najmniej średnie lub średnie branżowe i tytuł technika w zawodzie, którego dotyczy egzamin mistrzowski, lub w zawodzie wchodzącym w zakres tego zawodu oraz co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, którego dotyczy ten egzamin, lub zawodu wchodzącego w zakres tego zawodu, po uzyskaniu tytułu technika. Przewodniczący komisji, zastępcy przewodniczącego komisji oraz członkowie komisji posiadają przygotowanie pedagogiczne wymagane od nauczycieli, określone w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2018 r. poz. 967 i 2245), lub ukończony kurs pedagogiczny wymagany od instruktorów praktycznej nauki zawodu, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 70 ust. 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2018 r. poz. 1457, 1560, 1669 i 2245), obowiązujących przed dniem 1 września 2017 r., oraz art. 120 ust. 4 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (Dz. U. z 2018 r. poz. 996, 1000, 1290, 1669 i 2245). Przewodniczącym komisji, zastępcami przewodniczącego komisji oraz członkami komisji mogą być także osoby, które są wpisane do ewidencji egzaminatorów, o której mowa w art. 9c ust. 2 pkt 7 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, w zakresie przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe lub egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie. Sekretarze komisji są wyznaczani spośród pracowników organizacji samorządu gospodarczego rzemiosła, posiadających co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe oraz co najmniej 2-letni staż pracy w organizacji samorządu gospodarczego rzemiosła. Osoby wchodzące w skład komisji są obowiązane ukończyć szkolenie zorganizowane przez izbę rzemieślniczą. W skład zespołu egzaminacyjnego nie może wchodzić osoba pozostająca z kandydatem w takim stosunku prawnym lub faktycznym, że może to budzić uzasadnione wątpliwości co do jej bezstronności, albo która w okresie ostatnich 3 lat pozostawała z kandydatem w stosunku pracy lub zlecenia. Sposób prowadzenia walidacji oraz warunki organizacyjne i materialne niezbędne do prawidłowego prowadzenia walidacji: etap praktyczny przeprowadza się u pracodawców lub w warsztatach szkoleniowych, posiadających warunki organizacyjne i techniczne niezbędne do wykonania zadań egzaminacyjnych; w trakcie przeprowadzania etapu praktycznego egzaminu każdy zdający pracuje przy osobnym stanowisku pracy; nadzór nad wykonywaniem przez zdającego zadań egzaminacyjnych etapu praktycznego egzaminu sprawuje co najmniej dwóch członków zespołu egzaminacyjnego wyznaczonych przez przewodniczącego zespołu egzaminacyjnego; czas etapu praktycznego nie może być krótszy niż 120 minut i nie dłuższy niż 24 godziny, łącznie w ciągu 3 dni; czas części pisemnej nie może być krótszy niż 45 minut i nie dłuższy niż 210 minut; czas części ustnej etapu teoretycznego nie może być dłuższy niż 30 minut. Warunki organizacyjne i materialne niezbędne do przeprowadzenia egzaminu praktycznego: etap praktyczny egzaminu mistrzowskiego przeprowadza się w miejscu, w którym możliwe jest zapewnienie warunków organizacyjnych i technicznych (np. plac budowy) niezbędnych do wykonania przez zdającego zadań egzaminacyjnych. Decyzje o tym, czy miejsce spełnia wymagania niezbędne do przeprowadzania egzaminu mistrzowskiego, podejmuje przewodniczący komisji w porozumieniu z izbą rzemieślniczą. Miejsce przeprowadzenia egzaminu mistrzowskiego musi spełniać wymagania wynikające z BHP oraz ochrony przeciwpożarowej oraz być wyposażone w: stół do prac kontrolno-pomiarowych z doprowadzoną siecią pięcioprzewodową typu TN-S zabezpieczony niezależnym wyłącznikiem różnicowo-prądowym, stół montażowy z zainstalowanym gniazdem wtyczkowym ze stykiem ochronnym, "ścianę" do montażu instalacji, wyposażenie elektryczne i narzędzia do wykonania instalacji elektrycznej i tablicy rozdzielczej zgodnie z dokumentacją, zestaw narzędzi (skrzynka monterska, praska ręczna, oznaczniki do opisania przewodów), materiały (przewody, łączniki instalacyjne, oprawy oświetleniowe, elektryczne źródła światła, gniazda wtyczkowe ze stykiem ochronnym, wyłączniki instalacyjne nadmiarowo-prądowe o odpowiedniej charakterystyce, wyłączniki różnicowo-prądowe, obudowy tablic rozdzielczych z tworzywa sztucznego, miedziane szyny łączeniowe i nasadki w odpowiednich kolorach, rozłączniki izolacyjne czterobiegunowe, ochronniki przepięciowe), miernik do pomiaru rezystancji izolacji, woltomierz prądu przemiennego, miliamperomierz prądu przemiennego, zestaw rezystorów suwakowych, stół montażowy do wykonywania przyłącza z zamontowanym imadłem, regał z materiałami, osprzęt liniowy i kablowy, narzędzia do wykonania zawieszenia przewodów linii napowietrznej i operacji monterskich przy liniach kablowych (nożyce do kabli, praska mechaniczna z kompletem szczęk, klucz dynamometryczny), przewody izolowane niskiego napięcia na bębnie, odcinki kabli elektroenergetycznych niskiego napięcia w izolacji i powłoce polwinitowej o różnych przekrojach, haki wieszakowe, uchwyty odciągowe, złączki do przewodów, zaciski przebijające izolację, końcówki do kabli, mufy termokurczliwe, kliny rozporowe, rolki, linki stalowe, opończe do przewodów, uchwyty do napinania przewodów, przyrząd naciągów z dynamometrem, izolowane ograniczniki przepięć z zaciskami przebijającymi izolację, miernik do pomiaru rezystancji izolacji, miernik do badania ciągłości żył, poradnik elektryka, tabele naciągów przewodów izolowanych niskiego napięcia, instrukcje obsługi urządzeń, środki ochrony indywidualnej oraz apteczkę.

W trakcie konsultacji wniosku z zainteresowanymi środowiskami pozyskano same pozytywne stanowiska odnośnie do opisu kwalifikacji i celowości jej włączenia do ZSK. Respondenci stwierdzili, że: wskazana we wniosku grupa osób, która może być zainteresowana uzyskaniem kwalifikacji jest kompletna, wymienione we wniosku dane i informacje prawidłowo obrazują zapotrzebowanie na rynku pracy na tę kwalifikację, przedstawiono wszystkie typowe możliwości wykorzystania kwalifikacji, prawidłowo sformułowano poszczególne efekty uczenia się oraz kryteria ich weryfikacji. Zainteresowanie uzyskaniem dyplomu mistrzowskiego potwierdzającego uzyskanie tej kwalifikacji ma tendencję wzrostową, m.in. z powodu niemalejącego zapotrzebowania na elektryków w branży budowlanej. Dyplom mistrzowski potwierdza wysoką jakość i bezpieczeństwo świadczonych usług z zakresu elektryki. Posiadacze dyplomów mistrzowskich nie mają problemu z zatrudnieniem zarówno w kraju, jak i za granicą. Opinia specjalisty również potwierdziła społeczno-gospodarczą potrzebę włączenia kwalifikacji do ZSK.