
Kwalifikacja cząstkowa na poziomie 3 Polskiej Ramy Kwalifikacji i europejskich ram kwalifikacji
Eksploatacja środków transportu drogowego (od 2019)
Skrót nazwy / Symbol kwalifikacji:
TDR.01.
Status:
włączona funkcjonująca
Rodzaj:
cząstkowa
Kategoria:
szkolnictwo branżowe
Data włączenia do ZSK:
2019-09-01
Branża w szkolnictwie branżowym:
transportu drogowego (TDR)
Dokument potwierdzający nadanie kwalifikacji:
Certyfikat kwalifikacji zawodowej
Informacje o kwalifikacji
W razie potrzeby warunki, jakie musi spełniać osoba przystępująca do walidacji
Do egzaminu przystąpić mogą: 1. uczniowie i absolwenci branżowych szkół I stopnia, uczniowie i absolwenci 4-letnich techników oraz uczniowie, słuchacze i absolwenci szkół policealnych, rozpoczynający kształcenie w klasie I tych szkół od roku 2017/2018, a w kolejnych latach w kolejnych klasach/semestrach tych szkół,2. uczniowie i absolwenci 5-letniego technikum rozpoczynający kształcenie w klasie I tej szkoły od roku 2019/2020, a w kolejnych latach w kolejnych klasach tych szkół,3. uczniowie i absolwenci 2-letniej branżowej szkoły II stopnia, rozpoczynający kształcenie w klasie I tej szkoły począwszy od roku szkolnego 2020/2021, a w kolejnych latach w kolejnych klasach tych szkół,4. osoby, które ukończyły kwalifikacyjne kursy zawodowe prowadzone przez podmioty, o których mowa w art. 117 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 59), na których kształcenie rozpocznie się nie wcześniej niż 1 stycznia 2020 r.5. osoby spełniające warunki określone w przepisach w sprawie egzaminów eksternistycznych– od dnia 1 listopada 2025 r.,6. osoby dorosłe, które ukończyły praktyczną naukę zawodu dorosłych lub przyuczenie do pracy dorosłych, jeżeli program przyuczenia uwzględniał wymagania w podstawie programowej kształcenia w zawodach, zgłoszonych przez starostę do komisji egzaminacyjnej – od dnia 1 listopada 2025 r.
Wymagane kwalifikacje poprzedzające
Opis
Świadectwo ukończenia gimnazjum lub ośmioletniej szkoły podstawowej albo ukończenie 18 roku życia
Okres ważności dokumentu potwierdzającego nadanie kwalifikacji i warunki przedłużenia jego ważności
Bezterminowo
Informacje dodatkowe
Podstawa prawna włączenia kwalifikacji do ZSK
Na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 maja 2019 r. w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz dodatkowych umiejętności zawodowych w zakresie wybranych zawodów szkolnictwa branżowego
Kod kwalifikacji (do 2020 roku)
3C01900510
Kod kwalifikacji (od 2020 roku)
13454
Efekty uczenia się
Zestawy efektów uczenia się
1. Bezpieczeństwo i higiena pracy
<Rozwiń zestaw>
Poszczególne efekty uczenia się oraz kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
1. Posługuje się terminologią związaną z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią
Kryteria weryfikacji:
- wymienia przepisy prawa dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska
- stosuje terminologię związaną z bezpieczeństwem i higiena pracy, wypadkami przy pracy i chorobami zawodowymi
- wymienia wewnątrzzakładowe akty prawne dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska i ergonomii
- wyjaśnia cel stosowania ergonomii na stanowiskach pracy
2. Charakteryzuje zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska
Kryteria weryfikacji:
- wymienia instytucje i służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska
- wymienia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska
3. Charakteryzuje prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy
Kryteria weryfikacji:
- wymienia prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy
- wymienia środki prawne możliwe do zastosowania w sytuacji naruszenia przepisów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy
- wymienia konsekwencje nieprzestrzegania przez pracownika i pracodawcę obowiązków w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy
- wskazuje rodzaje świadczeń z tytułu wypadku przy pracy
- omawia prawa pracownika, który zachorował na chorobę zawodową
4. Określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka
Kryteria weryfikacji:
- wymienia rodzaje czynników materialnych tworzących środowisko pracy
- rozróżnia źródła czynników szkodliwych w środowisku pracy
- opisuje objawy chorób zawodowych typowych dla pracowników transportu drogowego
5. Identyfikuje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych
Kryteria weryfikacji:
- określa zagrożenia na stanowisku pracy podczas wykonywania zadań zawodowych
- określa sytuacje krytyczne podczas kierowania pojazdami
- określa sposoby przeciwdziałania zagrożeniom istniejącym na stanowisku pracy
- przestrzega procedur w sytuacji zagrożenia
- przeciwdziała zagrożeniom istniejącym na stanowisku pracy
6. Przestrzega przepisów prawa dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska występujących w transporcie
Kryteria weryfikacji:
- wskazuje przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony środowiska obowiązujące w transporcie
- omawia zasady zachowania się w przypadku pożaru
- rozróżnia środki gaśnicze ze względu na zakres stosowania
- obsługuje maszyny i urządzenia na stanowiskach pracy zgodnie z przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska
7. Organizuje stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii oraz przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska
Kryteria weryfikacji:
- określa zasady organizacji stanowiska pracy
- przestrzega zasad ergonomii podczas organizacji stanowiska pracy
- przestrzega przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej podczas obsługi maszyn i urządzeń na stanowisku pracy
- utrzymuje ład i porządek na stanowisku pracy
8. Stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych
Kryteria weryfikacji:
- określa środki ochrony indywidualnej i zbiorowej stosowane podczas wykonywania zadań zawodowych
- stosuje środki ochrony indywidualnej na stanowisku pracy zgodnie z przeznaczeniem
- omawia rodzaje informacji przekazywanych przez znaki bezpieczeństwa stosowane w transporcie
- odczytuje informacje przekazywane przez znaki zakazu, nakazu, ostrzegawcze, ewakuacyjne, ochrony przeciwpożarowej oraz sygnały alarmowe stosowane w transporcie
9. Udziela pierwszej pomocy w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego
Kryteria weryfikacji:
- opisuje podstawowe symptomy wskazujące na stany nagłego zagrożenia zdrowotnego
- ocenia sytuację poszkodowanego na podstawie analizy objawów obserwowanych u poszkodowanego
- zabezpiecza siebie, poszkodowanego i miejsce wypadku
- układa poszkodowanego w pozycji bezpiecznej
- powiadamia odpowiednie służby
- prezentuje udzielanie pierwszej pomocy w urazowych stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego, np. krwotok, zmiażdżenie, amputacja, złamanie, oparzenie
- prezentuje udzielanie pierwszej pomocy w nieurazowych stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego, np. omdlenie, zawał, udar
- wykonuje resuscytację krążeniowo-oddechową na fantomie zgodnie z wytycznymi Polskiej Rady Resuscytacji i Europejskiej Rady Resuscytacji
2. Podstawy transportu drogowego
<Rozwiń zestaw>
Poszczególne efekty uczenia się oraz kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
1. Omawia zakres regulacji ustawowych w zakresie transportu drogowego
Kryteria weryfikacji:
- omawia prawa i obowiązki kierowcy w zakresie kwalifikacji wstępnej i szkolenia okresowego
- określa rodzaje uprawnień do wykonywania transportu drogowego i ich zakres
- podaje warunki uzyskania zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego oraz licencji na wykonywanie transportu drogowego
- omawia zasady podejmowania i wykonywania krajowego i międzynarodowego transportu drogowego
- określa odpowiedzialność za naruszenie przepisów regulujących zasady wykonywania transportu drogowego
- podaje uprawnienia organów kontroli ruchu i transportu drogowego, w tym inspekcji transportu drogowego
- wskazuje przyczyny naruszenia obowiązków lub warunków wykonywania przewozów w transporcie drogowym
- wymienia sytuacje, w których określone rodzaje przewozów nie podlegają przepisom dotyczącym transportu drogowego
- wymienia rodzaje przewozów drogowych i warunki ich wykonywania, w tym przewozu kabotażowego
2. Rozróżnia gałęzie transportu
Kryteria weryfikacji:
- dokonuje podziału transportu ze względu na: przedmiot przewozu, funkcjonalność, organizację, zasięg geograficzny, odległości przewozów
- wymienia poszczególne gałęzie transportu
- rozróżnia infrastrukturę w poszczególnych gałęziach transportu
- wymienia środki transportowe stosowane w transporcie rzeczy
3. Określa czynniki kształtujące planowanie przebiegu procesu transportowego
Kryteria weryfikacji:
- analizuje informacje potrzebne do wykonania procesu transportowego
- opracowuje schemat planowania procesu transportowego
- stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony środowiska w transporcie
4. Określa właściwości ładunków
Kryteria weryfikacji:
- klasyfikuje ładunki ze względu na ich właściwości przewozowe
- uzasadnia wybór środka transportu ze względu na właściwości ładunków
- dobiera techniki mocowania oraz zabezpieczenia ładunków w czasie transportu
- przestrzega zasad oznaczeń ładunku i środków transportu drogowego
- charakteryzuje wpływ czynników oraz rytmiczności, punktualności, dostępności i częstotliwości przewozu na wybór środka transportu
- oblicza podstawowe parametry przewozowe związane z eksploatacją środka transportu
- analizuje zależność bezpieczeństwa, wygody i czasu przewozu od wyboru środka transportu
5. Charakteryzuje sposoby transportowania towarów niebezpiecznych
Kryteria weryfikacji:
- klasyfikuje przewożony ładunek do jednej z wydzielonych klas towarów niebezpiecznych
- rozróżnia sposoby transportowania towarów niebezpiecznych w transporcie drogowym: przewóz przesyłki w sztukach, przewóz luzem bez opakowania, przewóz w cysternach
- przygotowuje pojazd do transportu danej przesyłki niebezpiecznej oraz oznakowuje go w odpowiedni sposób
- opisuje obowiązki kierowcy uczestniczącego w procesie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR )
- przewozi, wraz z ładunkiem, odpowiednią dokumentację z nazwą i adresem nadawcy oraz odbiorcy, numerami UN (United Nations) wszystkich przewożonych ładunków, numerami nalepek, określeniem grupy pakowania, rodzaju i ilości towaru oraz dodatkowymi instrukcjami przewozu
6. Określa środki transportu do realizacji zadań
Kryteria weryfikacji:
- wymienia środki transportu ładunków do przewozu drogowego
- dobiera środki transportu drogowego w zależności od masy, objętości i rodzaju przewożonego ładunku
7. Określa sposoby załadunku i rozładunku środka transportu
Kryteria weryfikacji:
- dobiera sposób załadunku i rozładunku w zależności od rodzaju ładunku i środka transportu
- wskazuje sposoby wykorzystywania podstawowych urządzeń transportowych przy pracach załadowczo-wyładowczych
- stosuje środki transportu wewnętrznego podczas załadunku i rozładunku
- stosuje zasady prawidłowego rozmieszczenia i mocowania ładunków
- przestrzega zasad ochrony środowiska przy przewozie ładunków
8. Charakteryzuje rodzaje ubezpieczeń w transporcie drogowym
Kryteria weryfikacji:
- rozpoznaje rodzaje ubezpieczeń w transporcie drogowym
- wymienia obowiązkowe ubezpieczenia komunikacyjne stosowane do danego środka transportu
9. Stosuje przepisy prawa dotyczące czasu pracy kierowcy
Kryteria weryfikacji:
- stosuje normy czasu pracy kierowcy oraz czasu jazdy i odpoczynków
- stosuje zasady rejestracji oraz dokumentacji czasu pracy kierowcy, w tym czasu jazdy i odpoczynków
- odczytuje zapisy urządzeń rejestrujących czas pracy kierowcy, w tym czas jazdy i odpoczynków
10. Stosuje urządzenia optymalizujące trasę przejazdu
Kryteria weryfikacji:
- rozróżnia urządzenia wspomagające określanie trasy przejazdu
- wymienia rodzaje map drogowych
- analizuje informacje potrzebne do wykonania danego rodzaju przewozu
- posługuje się mapami drogowymi
- dobiera za pomocą urządzeń optymalizujących trasę przejazdu
11. Stosuje przepisy prawa dotyczące użytkowania środków transportu
Kryteria weryfikacji:
- wskazuje dokumenty związane z użytkowaniem pojazdu
- wykonuje zakres czynności kontrolnych wymaganych dla danego środka transportu
- wykonuje obowiązki kierowcy związane z użytkowaniem środków transportu oraz urządzeń dodatkowych zgodnie ze wskazówkami i zaleceniami wydanymi przez producenta pojazdu
- opisuje kryteria eksploatacji pojazdu
12. Stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań transportowych
Kryteria weryfikacji:
- posługuje się podstawowymi pojęciami z zakresu technik informatycznych
- wykorzystuje programy komputerowe wspomagające przewozy
- stosuje programy komputerowe do wspomagania operacji transportowych
- stosuje techniki komputerowe do gromadzenia informacji o przewozie oraz prowadzenia dokumentacji przewozowej
13. Rozpoznaje właściwe normy i procedury oceny zgodności podczas realizacji zadań przewozowych
Kryteria weryfikacji:
- wymienia cele normalizacji krajowej
- podaje definicje i cechy normy
- rozróżnia oznaczenie normy krajowej i normy międzynarodowej, w tym norm europejskich
- korzysta ze źródeł informacji dotyczących norm i procedur oceny zgodności
3. Przygotowanie do kierowania pojazdami w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii B, C oraz kwalifikacji wstępnej
<Rozwiń zestaw>
Poszczególne efekty uczenia się oraz kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
1. Stosuje zasady i przepisy służące bezpiecznemu poruszaniu się pojazdem po drodze publicznej
Kryteria weryfikacji:
- określa rodzaje uprawnień do kierowania pojazdami
- opisuje warunki związane z wykonywaniem zawodu kierowcy
- stosuje zasady ruchu drogowego w czasie kierowania pojazdem
- interpretuje znaczenie nadawanych sygnałów drogowych
- rozpoznaje znaki drogowe pionowe i poziome oraz stosuje się do nich
- przewiduje skutki zachowań innych uczestników ruchu drogowego
- przestrzega zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym
- omawia zasady odpowiedzialności za przestępstwa i wykroczenia w ruchu drogowym
- przestrzega przepisów dotyczących przewozu towarów w ruchu krajowym i międzynarodowym
2. Rozpoznaje zagrożenia związane z ruchem drogowym
Kryteria weryfikacji:
- określa sytuacje związane z zachowaniem szczególnej ostrożności w ruchu drogowym
- opisuje czynniki ryzyka wynikające z warunków ruchu, zachowania się innych uczestników ruchu, w tym pieszych i rowerzystów
3. Prowadzi pojazdy samochodowe w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy oraz kwalifikacji wstępnej
Kryteria weryfikacji:
- wykonuje manewry związane z jazdą precyzyjną i parkowaniem pojazdu
- prowadzi bezpiecznie pojazd w ruchu drogowym, stosując zasady techniki jazdy odpowiednio do warunków: A) ruchu drogowego. B) atmosferycznych. C) natężenia ruchu.
- wykonuje manewry pojazdem z wykorzystaniem elementów toru do jazdy w warunkach specjalnych
- stosuje zasady jazdy defensywnej
- stosuje zasady optymalizacji zużycia paliwa
- określa zagrożenia związane z ruchem drogowym
- stosuje zasady postępowania w sytuacjach nadzwyczajnych
4. Wykonuje czynności związane z obsługą pojazdu samochodowego w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii B, C oraz kalifikacji wstępnej
Kryteria weryfikacji:
- przygotowuje pojazd do jazdy z uwzględnieniem poprawności rozmieszczenia i mocowania ładunku
- przeprowadza czynności związane z obsługą codzienną pojazdu samochodowego
- przygotowuje urządzenie do samoczynnej rejestracji czasu jazdy i odpoczynków
5. Charakteryzuje obowiązki kierowcy i posiadacza pojazdu
Kryteria weryfikacji:
- wskazuje dokumenty potwierdzające posiadanie uprawnień do kierowania pojazdem oraz wykonywania zawodu kierowcy
- wskazuje dokumenty związane z użytkowaniem pojazdu
- wskazuje dokumenty związane z przewożonym ładunkiem
- stosuje zasady związane z wypełnianiem i obiegiem dokumentów
- określa zagrożenia oraz wskazuje sposoby zapobiegania przestępstwom i przemytowi nielegalnych imigrantów
- określa metody i sposoby kształtujące pozytywny wizerunek przewoźnika drogowego jako pracodawcy
4. Obsługa środków transportu drogowego
<Rozwiń zestaw>
Poszczególne efekty uczenia się oraz kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
1. Rozróżnia części maszyn, mechanizmów i urządzeń stosowanych w środkach transportu drogowego
Kryteria weryfikacji:
- odczytuje rysunki techniczne wykonawcze części maszyn, złożeniowe, montażowe
- odczytuje oznaczenia stosowane na rysunkach technicznych
- opisuje budowę części maszyn i urządzeń
- wymienia zastosowanie poszczególnych części maszyn w zespołach i podzespołach
- wskazuje na schematach poszczególne części maszyn i urządzeń
- rozróżnia osie i wały
- opisuje zastosowanie łożysk ślizgowych i tocznych
- wyjaśnia budowę i zasadę działania sprzęgieł i hamulców
- klasyfikuje przekładnie mechaniczne
- wyjaśnia budowę i zasadę działania przekładni mechanicznych
- wyjaśnia budowę i zasadę działania mechanizmów ruchu postępowego i obrotowego
2. Posługuje się dokumentacją techniczną środków transportu drogowego
Kryteria weryfikacji:
- rozróżnia rodzaje dokumentacji technicznej środków transportu drogowego
- odczytuje informacje zawarte w dokumentacji technicznej środków transportu drogowego
- stosuje dokumentację eksploatacyjną środków transportu drogowego
3. Charakteryzuje rodzaje połączeń stosowanych w środkach transportu drogowego
Kryteria weryfikacji:
- rozróżnia rodzaje połączeń rozłącznych i nierozłącznych
- opisuje właściwości mechaniczne i wytrzymałościowe połączeń rozłącznych i nierozłącznych
- dobiera rodzaje połączeń rozłącznych i nierozłącznych zależnie od przeznaczenia maszyn i urządzeń
4. Rozróżnia materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne
Kryteria weryfikacji:
- opisuje materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne oraz określa na podstawie oznaczeń materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne
- wymienia sposoby wykorzystywania materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych
- opisuje właściwości i zastosowanie materiałów niemetalowych
- opisuje właściwości i zastosowanie metali i ich stopów
- opisuje właściwości olejów i smarów
- opisuje właściwości cieczy smarująco-chłodzących
- dobiera materiały eksploatacyjne na podstawie katalogów
5. Rozróżnia rodzaje środków transportu drogowego
Kryteria weryfikacji:
- określa przeznaczenie i wymagania stawiane środkom transportu drogowego
- analizuje budowę pojazdów ekologicznych, autonomicznych i niekonwencjonalnych
- wskazuje zastosowanie przyczep i naczep oraz urządzeń sprzęgających
- wymienia rodzaje środków transportu drogowego
6. Wyjaśnia budowę oraz zasadę działania zespołów i podzespołów środków transportu drogowego
Kryteria weryfikacji:
- wyjaśnia budowę i zasadę działania silników spalinowych
- wyjaśnia zasadę działania układu smarowania
- wyjaśnia zasadę działania układu chłodzenia
- wyjaśnia budowę i zadania oraz zasadę działania układu napędowego pojazdów samochodowych
- wyjaśnia budowę i zasadę działania układu zawieszenia i jezdnego, w tym określa rodzaje zawieszeń konwencjonalnych, regulowanych oraz równoważnych
- wyjaśnia budowę i zasadę działania układu hamulcowego
- wyjaśnia zasadę działania układu kierowniczego, w tym analizuje układy skrętu samochodów wieloosiowych i zespołów pojazdu
7. Rozpoznaje instalacje oraz urządzenia elektryczne i elektroniczne stosowane w środkach transportu drogowego
Kryteria weryfikacji:
- rozpoznaje elementy instalacji elektrycznych stosowanych w środkach transportu drogowego
- rozpoznaje układy sterowania silnikiem
- opisuje rodzaje i właściwości oświetlenia zewnętrznego i wewnętrznego środków transportu drogowego
- rozróżnia systemy bezpieczeństwa czynnego i biernego pojazdów samochodowych
- analizuje systemy związane z wyposażeniem dodatkowym oraz komfortem kierowania pojazdem samochodowym
- posługuje się dokumentacją techniczną instalacji elektrycznych i elektronicznych pojazdów transportu drogowego
8. Ocenia stan techniczny środków transportu drogowego
Kryteria weryfikacji:
- rozróżnia metody oceny stanu technicznego
- podaje metody oceny stanu technicznego środków transportu drogowego
- dobiera metody oceny stanu technicznego środków transportu drogowego
- ocenia stan techniczny środków transportu drogowego w zakresie realizacji zadań transportowych
- rozpoznaje objawy zużycia części maszyn i urządzeń
9. Sprawdza stan techniczny pojazdu przed wyjazdem
Kryteria weryfikacji:
- sprawdza działanie hamulca roboczego i awaryjnego (postojowego)
- sprawdza szczelność układów i mechanizmów pojazdu
- sprawdza sprawność połączeń elektrycznych
- sprawdza oświetlenie i elementy sygnalizacji
- sprawdza działanie poszczególnych układów, zespołów i podzespołów pojazdu
- sprawdza poziom płynów eksploatacyjnych pojazdu
- ocenia stan ogumienia pojazdu
- sprawdza wyposażenie dodatkowe (gaśnica, trójkąt)
- sprawdza czystość pojazdu oraz obowiązkowych oznaczeń
10. Lokalizuje uszkodzenia zespołów i podzespołów środków transportu drogowego
Kryteria weryfikacji:
- analizuje przyczyny powstania uszkodzeń zespołów i podzespołów środków transportu drogowego
- rozpoznaje uszkodzenia zespołów i podzespołów środków transportu drogowego
- ocenia stan techniczny zespołów i podzespołów środków transportu drogowego na podstawie badania organoleptycznego
- ocenia stan techniczny zespołów i podzespołów środków transportu drogowego na podstawie wyników badań diagnostycznych
11. Usuwa usterki środka transportu drogowego powstałe podczas jazdy
Kryteria weryfikacji:
- analizuje wskazania przyrządów kontrolno-pomiarowych
- diagnozuje usterki powstałe w trakcie kierowania środka transportu drogowego (samochodem ciężarowym)
- usuwa drobne usterki instalacji elektrycznej
- usuwa drobne usterki mechaniczne
12. Posługuje się urządzeniami kontrolno-pomiarowymi środków transportu drogowego
Kryteria weryfikacji:
- obsługuje systemy i urządzenia bezpieczeństwa czynnego pojazdu
- obsługuje układy nadzorujące prędkość i odległość między pojazdami
- obsługuje układ ostrzegania przed niezamierzoną zmianą pasa ruchu i sygnalizację nadmiernego zmęczenia kierowcy
- przeprowadza niezbędne czynności kalibracyjne w celu przywrócenia sprawności po stwierdzeniu błędu za pomocą pomiarów diagnostycznych
13. Stosuje części zamienne oraz materiały eksploatacyjne środków transportu drogowego
Kryteria weryfikacji:
- posługuje się bazami danych części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych
- rozróżnia rodzaje części zamiennych
- rozróżnia rodzaje materiałów eksploatacyjnych
- dobiera części zamienne oraz materiały eksploatacyjne odpowiednio do potrzeb naprawczych i eksploatacyjnych
14. Planuje czynności związane z naprawą i konserwacją środków transportu drogowego
Kryteria weryfikacji:
- wskazuje czynności związane z naprawą i konserwacją środków transportu drogowego
- planuje terminy przeglądów okresowych na podstawie dokumentacji techniczno-ruchowej lub instrukcji obsługi
- planuje terminy przeglądów i zabiegów konserwacyjnych na podstawie oceny stanu technicznego środka transportu drogowego, jego urządzeń i instalacji, warunków i intensywności eksploatacji środka transportu
- ocenia jakość wykonanych prac obsługowo-konserwacyjnych
5. Użytkowanie środków transportu drogowego
<Rozwiń zestaw>
Poszczególne efekty uczenia się oraz kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
1. Określa parametry techniczno-eksploatacyjne środków transportu drogowego
Kryteria weryfikacji:
- określa parametry użytkowe danego środka transportu oraz jego możliwości do wykonywania przewozów ładunków
- stosuje przepisy prawa w zakresie warunków technicznych pojazdów oraz ich niezbędnego wyposażenia
- określa ładowność wybranego środka transportu oraz jego dopuszczalne parametry ładunkowe
- przestrzega zasady zachowania dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu
- określa zależności między możliwościami ładunkowymi pojazdu a trasą przejazdu środka transportowego
2. Przestrzega zasad rozmieszczania, mocowania oraz zabezpieczania przewożonych ładunków
Kryteria weryfikacji:
- oblicza podstawowe parametry związane z rozmieszczeniem ładunków
- dobiera sposób rozmieszczenia ładunków w środkach transportu drogowego
- dobiera techniki mocowania oraz zabezpieczania ładunku
- ocenia stopień zużycia urządzeń mocujących
3. Korzysta z urządzeń pomocniczych stosowanych w środkach transportu drogowego
Kryteria weryfikacji:
- wymienia urządzenia pomocnicze stosowane w środkach transportu drogowego
- używa urządzeń pomocniczych stosowanych w środkach transportu drogowego
- dobiera urządzenia pomocnicze stosowane w środkach transportu drogowego
4. Odczytuje wskazania urządzeń kontrolno-pomiarowych stosowanych w środkach transportu drogowego
Kryteria weryfikacji:
- rozpoznaje urządzenia kontroli stanu i ruchu pojazdów
- określa właściwości i zakres działania systemów rejestracji danych
- analizuje wskazania przyrządów rejestracji parametrów ruchu pojazdu i działania kierowcy
- interpretuje wskazania urządzeń kontrolno-pomiarowych stosowanych w środkach transportu drogowego
- posługuje się tachografem
- podaje funkcje ogranicznika prędkości jazdy
- analizuje monitoring oraz systemy lokalizacji i nawigacji pojazdów
- podaje zasady działania automatycznego poboru opłat za przejazd odcinkiem drogi
5. Wykonuje usługi transportowe zgodnie z przepisami prawa krajowego i międzynarodowego
Kryteria weryfikacji:
- określa możliwości wykonania usługi transportowej
- przygotowuje dokumenty przewozowe
- wykonuje usługę zgodnie ze zleceniem
- optymalizuje koszty wykonania usługi
- dba o należytą jakość wykonywanej usługi
- stosuje przepisy prawa krajowego i międzynarodowego podczas wykonywania usług transportowych, w tym dobiera przepisy prawa w zależności od umowy na wykonywaną usługę transportową
6. Język obcy zawodowy
<Rozwiń zestaw>
Poszczególne efekty uczenia się oraz kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
1. Posługuje się podstawowym zasobem środków językowych w języku obcym nowożytnym (ze szczególnym uwzględnieniem środków leksykalnych) umożliwiającym realizację czynności zawodowych w zakresie tematów związanych: a) ze stanowiskiem pracy i jego wyposażeniem; b) z głównymi technologiami stosowanymi w danym zawodzie; c) z dokumentacją związaną z danym zawodem; d) z usługami świadczonymi w danym zawodzie
Kryteria weryfikacji:
- rozpoznaje oraz stosuje środki językowe umożliwiające realizację czynności zawodowych w zakresie: a) czynności wykonywanych na stanowisku pracy, w tym związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa i higieny pracy; b) narzędzi, maszyn, urządzeń i materiałów koniecznych do realizacji czynności zawodowych; c) procesów i procedur związanych z realizacją zadań zawodowych; d) formularzy, specyfikacji oraz innych dokumentów związanych z wykonywaniem zadań zawodowych; e) świadczonych usług, w tym obsługi klienta
2. Rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka obcego nowożytnego, a także proste wypowiedzi pisemne w języku obcym nowożytnym w zakresie umożliwiającym realizację zadań zawodowych: a) rozumie proste wypowiedzi ustne dotyczące czynności zawodowych (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, instrukcje, filmy instruktażowe, prezentacje), artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka; b) rozumie proste wypowiedzi pisemne dotyczące czynności zawodowych (np. napisy, broszury, instrukcje obsługi, przewodniki, dokumentację zawodową)
Kryteria weryfikacji:
- określa główną myśl wypowiedzi lub tekstu bądź fragmentu wypowiedzi lub tekstu
- znajduje w wypowiedzi lub tekście określone informacje
- rozpoznaje związki między poszczególnymi częściami tekstu
- układa informacje w określonym porządku
3. Samodzielnie tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne w języku obcym nowożytnym w zakresie umożliwiającym realizację zadań zawodowych: a) tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne dotyczące czynności zawodowych (np. polecenie, komunikat, instrukcję); b) tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne dotyczące czynności zawodowych (np. komunikat, e-mail, instrukcję, wiadomość, CV, list motywacyjny, dokument związany z wykonywanym zawodem - według wzoru)
Kryteria weryfikacji:
- opisuje przedmioty, działania i zjawiska związane z czynnościami zawodowymi
- przedstawia sposób postępowania w różnych sytuacjach zawodowych (np. udziela instrukcji, wskazówek, określa zasady)
- wyraża i uzasadnia swoje stanowisko
- stosuje zasady konstruowania tekstów o różnym charakterze
- stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji
4. Uczestniczy w rozmowie w typowych sytuacjach związanych z realizacją zadań zawodowych - reaguje w języku obcym nowożytnym w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub w formie prostego tekstu: a) reaguje ustnie (np. podczas rozmowy z innym pracownikiem, klientem, kontrahentem, w tym rozmowy telefonicznej) w typowych sytuacjach związanych z wykonywaniem czynności zawodowych; b) reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, formularz, e-mail, dokument związany z wykonywanym zawodem) w typowych sytuacjach związanych z wykonywaniem czynności zawodowych
Kryteria weryfikacji:
- rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę
- uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia
- wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza z opiniami innych osób
- prowadzi proste negocjacje związane z czynnościami zawodowymi
- stosuje zwroty i formy grzecznościowe
- dostosowuje styl wypowiedzi do sytuacji
5. Zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w języku obcym nowożytnym w typowych sytuacjach związanych z wykonywaniem czynności zawodowych
Kryteria weryfikacji:
- przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, symbolach, piktogramach, schematach) oraz audiowizualnych (np. filmach instruktażowych)
- przekazuje w języku polskim informacje sformułowane w języku obcym nowożytnym
- przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim lub tym języku obcym nowożytnym
- przedstawia publicznie w języku obcym nowożytnym wcześniej opracowany materiał, np. prezentację
6. Wykorzystuje strategie służące doskonaleniu własnych umiejętności językowych oraz podnoszące świadomość językową: a) wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem obcym nowożytnym; b) współdziała w grupie; c) korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym; d) stosuje strategie komunikacyjne i kompensacyjne
Kryteria weryfikacji:
- korzysta ze słownika dwujęzycznego i jednojęzycznego
- współdziała z innymi osobami, realizując zadania językowe
- korzysta z tekstów w języku obcym nowożytnym, również za pomocą technologii informacyjno-komunikacyjnych
- identyfikuje słowa klucze i internacjonalizmy
- wykorzystuje kontekst (tam gdzie to możliwe), aby w przybliżeniu określić znaczenie słowa
- upraszcza (jeżeli to konieczne) wypowiedź, zastępuje nieznane słowa innymi, wykorzystuje opis, środki niewerbalne
7. Kompetencje personalne i społeczne
<Rozwiń zestaw>
Poszczególne efekty uczenia się oraz kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
1. Przestrzega zasad kultury osobistej i etyki zawodowej
Kryteria weryfikacji:
- stosuje zasady kultury osobistej i ogólnie przyjęte normy zachowania w środowisku pracy
- wyjaśnia, na czym polega zachowanie etyczne w zawodzie
- wskazuje przykłady zachowań etycznych
2. Planuje wykonanie zadania oraz szacuje czas i budżet zadania
Kryteria weryfikacji:
- omawia czynności realizowane w ramach czasu pracy
- określa czas realizacji zadań
- realizuje działania w wyznaczonym czasie
- monitoruje realizację zaplanowanych działań
- dokonuje modyfikacji zaplanowanych działań
- dokonuje samooceny wykonanej pracy
3. Ponosi odpowiedzialność za podejmowane działania
Kryteria weryfikacji:
- przewiduje skutki podejmowanych działań, w tym skutki prawne
- wykazuje odpowiedzialność za wykonywaną pracę
- ocenia podejmowane działania
- przewiduje konsekwencje niewłaściwego wykonywania czynności zawodowych na stanowisku pracy, w tym posługiwania się niebezpiecznymi substancjami i niewłaściwej eksploatacji maszyn i urządzeń na stanowisku pracy
4. Wykazuje się kreatywnością i otwartością na zmiany
Kryteria weryfikacji:
- podaje przykłady wpływu zmiany na różne sytuacje życia społecznego i gospodarczego
- wskazuje przykłady wprowadzenia zmiany i ocenia skutki jej wprowadzenia
- proponuje sposoby rozwiązywania problemów związanych z wykonywaniem zadań zawodowych w nieprzewidywalnych warunkach
5. Stosuje techniki radzenia sobie ze stresem
Kryteria weryfikacji:
- rozpoznaje źródła stresu podczas wykonywania zadań zawodowych
- wybiera techniki radzenia sobie ze stresem odpowiednio do sytuacji
- wskazuje najczęstsze przyczyny sytuacji stresowych w pracy zawodowej
- przedstawia różne formy zachowań asertywnych, jako sposoby radzenia sobie ze stresem
- wyraża swoje emocje, uczucia i poglądy zgodnie z przyjętymi normami i zasadami współżycia społecznego
- rozróżnia techniki rozwiązywania konfliktów związanych z wykonywaniem zadań zawodowych
- określa skutki stresu
6. Doskonali umiejętności zawodowe
Kryteria weryfikacji:
- pozyskuje informacje zawodoznawcze dotyczące przemysłu z różnych źródeł
- określa zakres umiejętności i kompetencji niezbędnych do wykonywania zawodu kierowcy mechanika
- analizuje własne kompetencje
- wyznacza własne cele rozwoju zawodowego
- planuje drogę rozwoju zawodowego
- wskazuje możliwości podnoszenia kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych
7. Stosuje zasady komunikacji interpersonalnej
Kryteria weryfikacji:
- identyfikuje sygnały werbalne i niewerbalne
- stosuje aktywne metody słuchania
- prowadzi dyskusje
- udziela informacji zwrotnej
- wyraża swoje emocje, uczucia i poglądy zgodnie z przyjętymi normami i zasadami współżycia społecznego
8. Stosuje metody i techniki rozwiązywania problemów
Kryteria weryfikacji:
- opisuje sposoby przeciwdziałania problemom w zespole realizującym zadania
- opisuje techniki rozwiązywania problemów
- wskazuje na wybranym przykładzie metody i techniki rozwiązywania problemu
9. Współpracuje w zespole
Kryteria weryfikacji:
- pracuje w zespole, ponosząc odpowiedzialność za wspólnie realizowane zadania
- przestrzega podziału ról, zadań i odpowiedzialności w zespole
- angażuje się w realizację wspólnych działań zespołu
- modyfikuje sposób zachowania, uwzględniając stanowisko wypracowane wspólnie z innymi członkami zespołu
Instytucje certyfikujące i podmioty powiązane z kwalifikacją
# | Instytucje certyfikujące (IC) | Instytucje walidujące |
---|---|---|
1 |
Okręgowe Komisje Egzaminacyjne
|
|
2 |
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Łomży
|
|
3 |
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Gdańsku
|
|
4 |
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Warszawie
|
|
5 |
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Poznaniu
|
|
6 |
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Łodzi
|
|
7 |
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna we Wrocławiu
|
|
8 |
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Jaworznie
|
|
9 |
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Krakowie
|
Minister właściwy dla kwalifikacji:
Minister Edukacji