Prowadzenie procesu szkolenia zaawansowanego w tenisie stołowym

Kwalifikacja jest skierowana szczególnie do: osób posiadających certyfikat poświadczający posiadanie kwalifikacji “Prowadzenie procesu szkolenia podstawowego w tenisie stołowym”; kadr organizatorskich i szkoleniowych odpowiedzialnych za system szkolenia w tenisie stołowym na szczeblu ogólnopolskim (np. Polski Związek Tenisa Stołowego) oraz wojewódzkim (np. okręgowe związki tenisa stołowego).

Do walidacji może przystąpić osoba, która posiada: - kwalifikację pełną z 6 poziomem PRK (dyplom ukończenia studiów I stopnia); - kwalifikację "Prowadzenie procesu szkolenia podstawowego w tenisie stołowym" lub dyplom trenera I klasy lub wyższej w tenisie stołowym wydany przed wejściem w życie ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów (tzw. "ustawy deregulacyjnej").

Osoba posiadająca kwalifikację “Prowadzenie procesu szkolenia zaawansowanego w tenisie stołowym” może pełnić funkcję trenera kadr regionalnych, branżowych (np. szkolnych, akademickich, zawodowych) i narodowych. W ramach podejmowanych zadań może prowadzić szkolenie „sztuki treningu” dla młodzieży 13-16-letniej, “sztuki rywalizacji” dla młodzieży 17-19-letniej, jak również „sztuki wygrywania” (20-30 lat). Po uzupełnieniu kompetencji osoba posiadająca kwalifikację może też realizować różne zadania „ośrodka dla każdego”, w tym zadania uwzględniające potrzeby osób z niepełnosprawnościami i polskiej kadry paraolimpijskiej. Kwalifikacja będzie odpowiedzią na zapisaną w Narodowym Programie Rozwoju Tenisa Stołowego potrzebą powstania wielu ośrodków szkolenia i związaną z tym potrzebą zatrudniania wykwalifikowanych kadr.

Certyfikat ważny jest przez 10 lat. Z chwilą uzyskania przez osobę posiadającą kwalifikację kwalifikacji z obszaru tenisa stołowego z wyższym poziomem PRK, niniejsza kwalifikacja staje się bezterminowa. Warunkiem przedłużenia ważności certyfikatu jest przedstawienie raportu aktywności. Raport podsumowuje pracę szkoleniowo-organizacyjną, dokumentuje prowadzenie działań, do których jest przygotowana osoba posiadająca kwalifikację. Raport uwzględnia: sprawozdania z działalności szkoleniowej, z działalności selekcyjnej, organizacji systemu szkolenia w skali klubowej, regionalnej lub krajowej, doskonalenia własnych kompetencji, zrealizowanych studiów przypadków, pracy badawczej (np. w formie nagrań wideo) w zakresie tenisa stołowego; rozwoju kompetencji psychologicznych w tenisie stołowym (w zakresie motywacji, stawiania celów itp.) i holistycznych (systemowych). Raport może być uzupełniony wykazem artykułów naukowych i profesjonalnych z zakresu tenisa stołowego, innych publikacji, w tym przekładów, dotyczących tenisa stołowego, których autorem lub współautorem jest osoba przystępująca do rewalidacji. Raport podlega ocenie przez komisję powołaną przez instytucję certyfikującą.

Tenis stołowy to według różnych źródeł jeden z trzech najpopularniejszych sportów na świecie (uprawia go ponad 350 milionów osób). Tenis stołowy jest też jednym z najbardziej popularnych i lubianych sportów w Polsce. Jest także sportem olimpijskim. W 2006 r. w Polsce odnotowano: 12 298 ćwiczących, w tym 3067 kobiet, w tym 7709 juniorów; 3 zawodników z klasą MM, 14 z klasą M oraz 141 z klasą I; 107 trenerów, w tym 6 klasy M, 17 klasy I, 84 klasy II; 390 instruktorów oraz 347 innych prowadzących zajęcia sportowe; 705 sędziów tenisa stołowego; 528 działających sekcji tenisa stołowego (GUS). Warto także odnotować, że w roku 2017 było: 10 556 licencjonowanych osób uprawiających tenis stołowy, w tym wydanych licencji: zawodnika superligi, ekstraklasy i 1 ligi - 484; zawodnika ur. 2000 r i młodszego: 3930; zawodnika ur. 2009 r i młodszego - 225; seniora - 5130; niestowarzyszonych - 32; weterana (40 lat i więcej) - 390; osób z niepełnosprawnościami - 226; trenera - 401; sędziego PZTS (nie mylić z sędziami w całej Polsce) - 112; klubowych - 685. Przedstawione liczby wskazują na wagę i popularności dyscypliny, co wiąże się z koniecznością potwierdzania umiejętności osób zaangażowanych w proces tworzenia i organizacji systemu szkolenia. Zgodnie z “Narodowym Programem Rozwoju Tenisa Stołowego 2018-33” jednym z celów perspektywicznych tenisa stołowego w Polsce jest rozwinięcie lub stworzenie co najmniej 60 klubowych lub szkolnych ośrodków szkolenia etapu „sztuka treningu” („train to train”, dla osób w wieku 13-16) oraz „sztuka rywalizacji” („train to perform”, dla osób w wieku 17-20) szkolących według światowych standardów. Szkolenie „sztuki treningu” obejmuje trening zmienności techniczno-taktycznej w każdym typie-stylu gry, pełny rozwój odporności psychicznej oraz rozwój motoryczny zgodnie z założeniami pracy na tym etapie szkolenia. Szkolenie „sztuki rywalizacji” dla młodzieży 17-20-letniej obejmuje następujące umiejętności gry: kompletne szkolenie techniczno-taktyczne z akcentem na rozwój umiejętności dostosowania do wszystkich sytuacji w światowym tenisie stołowym, pełny rozwój odporności psychicznej oraz dalszy rozwój motoryczny zgodnie z założeniami pracy na tym etapie szkolenia. Szczególnie ważnym zadaniem ośrodków tenisa stołowego „sztuki treningu” oraz „sztuki rywalizacji” powinna być, obok pełnego przygotowania techniczno-taktycznego, mentalnego oraz fizycznego, profilaktyka zdrowotna, rekreacja fizyczna, wychowanie przez sport, rozwój umiejętności pracy nad sobą, rozwój kultury oraz rozwój wzorcowego systemu. Planowane jest stworzenie lub rozwinięcie 60 zespołów szkoleniowo-organizacyjno-badawczych zapewniających szkolenie na tych etapach dla 600-800 najbardziej utalentowanych adeptów, w tym co najmniej 16 regionalnych ośrodków w formie Szkół Mistrzostwa Sportowego dla 150-200 wybitnie utalentowanych osób w wieku 13-19, przy współpracy z zespołami Superligi i Ekstraklasy, w tym elity zawodników grających profesjonalnie w zespołach Superligi i Ekstraklasy na etapie „sztuki wygrywania” (20-30). Organizacja wymienionych struktur wymaga wykwalifikowanej kadry trenerskiej na poziomie kadr klubowych, regionalnych i narodowych. W miarę możliwości ośrodek szkolenia profesjonalnego może też realizować różne zadania „ośrodka dla każdego”; powinien np. uwzględniać potrzeby osób z niepełnosprawnościami i kadry paraolimpijskiej, a także rozwój kadry szkoleniowo-organizacyjnej. W tym celu istnieje potrzeba kształtowania i potwierdzania umiejętności na poziomie 6 Polskiej Ramy Kwalifikacji i 6 Sektorowej Ramy Kwalifikacji w Sporcie osób zaangażowanych w tenis stołowy. Należy doskonalić kompetencje każdego trenera w zakresie kierowania szkoleniem techniczno-taktycznym, kompetencje w zakresie przygotowania fizycznego oraz kompetencje w trzech obszarach: rozwoju mistrzostwa osobistego, rozwoju kultury oraz rozwoju systemu (organizacji). Kluczowy na tym etapie w rozwoju kadry jest rozwój kompetencji „miękkich” związanymi z kierowaniem rozwojem mentalnym wychowanków oraz z rozwojem kultury systemu opartej na zasadach stałego dążenia do mistrzostwa osobistego, synergii (współpracy) oraz konstruktywnej komunikacji wszystkich uczestników programu (organizatorów, trenerów oraz zawodników, rodziców, nauczycieli itp.) Trenerzy pracujący z kadrami narodowymi na szczeblu klubowym, wojewódzkim lub centralnym mają szczególne możliwości i szanse dla rozwijania i integrowania nie tylko elity zawodników, ale także całego sztabu ludzi związanych naturalnie z ich zespołem (zespołami). Na tym szczeblu trenerzy i organizatorzy szkolenia przyjmują szczególnie dużą odpowiedzialność za kulturę oraz system szkolenia. Stanowią wzór pracy nad sobą, wzorcowo stosują komunikację służącą budowaniu wspólnego celu, budowaniu silnego systemu wzajemnego wsparcia, tworzenia silnych relacji opartych na jasnym porozumieniu i wzajemnym zaufaniu. Znakomitym przykładem budowania takiej kultury były australijskie instytuty sportu przed Igrzyskami Olimpijskimi Sydney 2000, w których trener kadry narodowej miał merytoryczne wsparcie w procesie zespołowego diagnozowania, zespołowego planowania oraz zespołowej realizacji programu przez sztaby specjalistów z różnych dziedzin (fizjolog, lekarz, fizjoterapeuta, psycholog, specjalista od marketingu, od edukacji itp.). Wszystkie kroki w procesie szkolenia były prowadzone podczas cyklicznych spotkań szerokiego sztabu. Prowadzone były różne szkolenia związane z efektywną komunikacją trenera z zawodnikiem, z grupą, z potencjalnym sponsorem, z rodzicami, z mediami itp. Istotne dla rozwoju tenisa stołowego w Polsce jest również wzmacnianie prowadzenia prac badawczych i rozwojowych, które przełożą się na wzbogacenie listy publikacji i tłumaczeń obejmujących obszar tenisa stołowego. Kwalifikacja pozwoli potwierdzać również niezwykle istotne z punktu widzenia rozwoju dyscypliny umiejętności związane z tworzeniem kultury „środowiska”. Źródła: Balyi, I., Way, R., & Higgs, C. (2013). Long-term athlete development. Champaign, Il: Human Kinetics.; Grycan, J. (2007). Integralny tenis stołowy [Integral table tennis]. Kraków: JGTT.; Grycan, J. (2017), Narodowy Program Rozwoju Tenisa Stołowego 2018-33.; Grycan, J. (2017), Program szkolenia w sporcie: Tenis stołowy. Załącznik do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29.03.2017 https://msit.gov.pl/pl/sport/sport-mlodziezowy/programyszkolenia/7501,Polski-Zwiazek-Tenisa-Stolowego.html; Scharmer, O., Kaufer, K. (2013). Leading from the emerging future. From Ego-System to Eco-System Economies. San Francisco: Berrett-Koehler Publishers.; Laloux, F. (2014). Pracować inaczej. Warszawa: Wydawnictwo Studio EMKA.; http://www.pzts.pl/files/www/PROGRAM_NARODOWY-..pdf; www.pzts.pl; stat.gov.pl.

Kwalifikacja “Prowadzenie procesu szkolenia zaawansowanego w tenisie stołowym” jest powiązana z inną kwalifikacją z obszaru tenisa stołowego: “Prowadzenie procesu szkolenia podstawowego w tenisie stołowym”. Efekty uczenia się wskazane dla kwalifikacji “Prowadzenie procesu szkolenia zaawansowanego w tenisie stołowym -” stanowią rozszerzenie zakresu i pogłębienie umiejętności wskazanych dla kwalifikacji “Prowadzenie procesu szkolenia podstawowego w tenisie stołowym”. Osoba posiadająca kwalifikację “Prowadzenie procesu szkolenia podstawowego w tenisie stołowym” ma kompetencje pozwalające na samodzielne organizowanie, prowadzenie, kontrolowanie i ocenianie procesu szkolenia podstawowego (w tym jednostek treningowych) w tenisie stołowym w cyklu rocznym, ukierunkowanego na osiąganie przez uczestników wyników sportowych, z kolei osoba posiadająca kwalifikację “Prowadzenie procesu szkolenia zaawansowanego w tenisie stołowym” jest przygotowana do tworzenia systemu szkolenia, a także planowania, organizowania i prowadzenia szkolenia „sztuki treningu” dla młodzieży 13-16-letniej, “sztuki rywalizacji” dla młodzieży 17-20-letniej oraz prowadzenia szkolenia dla profesjonalnej elity nowych kadr w ramach “sztuki wygrywania” dla zawodników dorosłych (20-30 lat). Niniejsza kwalifikacja rynkowa może stanowić dopełnienie (uzupełnienie) kwalifikacji pełnych nadawanych przez szkoły wyższe, przede wszystkim w zakresie holistycznego podejścia do treningu sportowego.

1. Etap weryfikacji 1.1. Metody Na etapie weryfikacji efektów uczenia się wykorzystuje się (łącznie) następujące metody: analiza dowodów i deklaracji połączona z rozmową z komisją (wywiad swobodny) oraz prezentacją; obserwacja w warunkach symulowanych (mikrotreningi). Wymagane jest przedstawienie następujących dowodów: raportów i sprawozdań z: działalności szkoleniowej, z działalności selekcyjnej, organizacji systemu szkolenia w skali regionalnej lub krajowej, doskonalenia własnych kompetencji, zrealizowanych studiów przypadków, pracy badawczej (np. w formie nagrań wideo) w zakresie tenisa stołowego; autorskiej koncepcji treningowej obejmującej wieloletni plan szkolenia z większą grupą zaangażowanych osób w zakresie tenisa stołowego; autorskiej publikacji z zakresu tenisa stołowego lub recenzji bądź streszczenia wybranej publikacji z zakresu tenisa stołowego, lub tłumaczenia z języków obcych artykułów dotyczących konstruowania i organizacji systemu szkolenia (opublikowanych w ostatnich 5 latach przed przystąpieniem do procesu walidacji). Komisja może dopuścić inne dowody przedstawione przez osobę przystępującą do walidacji, odnoszące się do weryfikacji jej kompetencji psychologicznych w tenisie stołowym (w zakresie motywacji, stawiania celów itp.) i holistycznych (systemowych) w zakresie tenisa stołowego. 1.2. Zasoby kadrowe Weryfikację przeprowadza komisja walidacyjna. Komisja składa się z minimum 3 osób, z których przynajmniej dwie spełniają warunki: - posiadanie dyplomu przynajmniej trenera I klasy w tenisie stołowym (wydanego przed wejściem w życie ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów, tzw. "ustawy deregulacyjnej" z 13.06.2013); - posiadanie 10-letniego doświadczenia w prowadzeniu procesu szkolenia zawodników lub trenerów w tenisie stołowym, zdobywanego w okresie ostatnich 15 lat przed uczestnictwem w komisji walidacyjnej. 1.3. Sposób organizacji walidacji oraz warunki organizacyjne i materialne Instytucja certyfikująca zapewnia: - przestrzeń i odpowiedni sprzęt sportowy do przeprowadzenia obserwacji w warunkach symulowanych (mikrotreningu); - jeśli osoba przystępująca do walidacji lub komisja walidacyjna w ramach prezentacji wskaże prezentację ze wspomaganiem multimedialnym, wówczas instytucja certyfikująca zapewnia ekran, rzutnik i komputer. 2. Etapy identyfikowania i dokumentowania Nie określa się wymogów dla etapu identyfikowania i dokumentowania efektów uczenia się. Instytucja certyfikująca musi zapewnić możliwość odwołania się od każdego etapu walidacji.

W ramach poszczególnych etapów procesu włączania niniejszej kwalifikacji rynkowej do ZSK: 1) przeprowadzono konsultacje z zainteresowanymi środowiskami, tj.: Radą ds. Kształcenia i Doskonalenia Kadr Kultury Fizycznej przy Ministrze Sportu i Turystyki, organizacjami z obszaru sportu i kultury fizycznej, akademiami wychowania fizycznego; 2) zasięgnięto opinii specjalistów w sprawie społeczno-gospodarczej potrzeby włączenia proponowanej kwalifikacji rynkowej do ZSK; 3) powołano ekspertów do oceny efektów uczenia się oraz przypisania poziomu PRK dla kwalifikacji. Na podstawie zebranych opinii od poszczególnych podmiotów, specjalistów i ekspertów reprezentujących branżę sportu i rekreacji ruchowej, dokonano oceny efektów uczenia się wymaganych dla kwalifikacji, adekwatności wymagań dotyczących walidacji oraz celowości włączenia kwalifikacji rynkowej do ZSK. W wyniku niniejszych etapów prac, poszczególne treści zawarte w złożonym do Ministra Sportu i Turystyki wniosku, o którym mowa w art. 14 ust. 1 ustawy, zostały nieznacznie zmienione i uzupełnione. W konsekwencji ostateczny kształt uzgodnionych i przyjętych zmian dotyczył następujących zagadnień: 1) uzupełnienia zestawów efektów uczenia się w zakresie tak aby odpowiadały na rzeczywiste potrzeby rynku dotyczące wykwalifikowanych pracowników; 2) zapisów dotyczących efektów uczenia się, pogrupowanych w zestawy wraz z kryteriami weryfikacji, tak, aby dokładniej odpowiadały poszczególnym składnikom opisu PRK; 3) przypisania poziomu PRK dla niniejszej kwalifikacji; 4) doprecyzowania zapisów dotyczących wymagań w zakresie walidacji, w tym kadry zaangażowanej w proces walidacji. Przedstawiciele środowiska branżowego wyrazili pogląd, iż włączenie niniejszej kwalifikacji do ZSK jest oczekiwane przez branżę, stworzy warunki do podniesienia jakości prowadzenia zajęć w tenisie stołowym oraz wpłynie na poziom wyszkolenia i przygotowania instruktorów i trenerów do prowadzenia i organizowania procesu szkoleniowego w tenisie stołowym. W przedłożonych opiniach zainteresowane środowiska pozytywnie oceniły włączenie niniejszej kwalifikacji do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji, podkreślając, iż kwalifikacja swoim zakresem odpowiada na potrzeby rynku zajęć w tenisie stołowym oraz porządkuje obszar kształcenia kadr w zakresie osób odpowiedzialnych za tworzenie i realizowanie programów szkoleniowych w tenisie stołowym. W opinii środowiska branżowego zapewnienie określonego standardu, jakości i poziomu szkolenia w obszarze nabywania tej kwalifikacji oraz adekwatnej walidacji i certyfikacji kandydatów pozwoli na zapewnienie wykwalifikowanych kadr, posiadających optymalny zestaw kompetencji zgodny z aktualnymi oczekiwaniami pracodawców działających w obszarze szkoleń w tenisie stołowym.