
Kwalifikacja cząstkowa na poziomie 5 Polskiej Ramy Kwalifikacji i europejskich ram kwalifikacji
Świadczenie usług medyczno-pielęgnacyjnych i opiekuńczych osobie chorej i niesamodzielnej (od 2021)
Skrót nazwy / Symbol kwalifikacji:
MED.14.
Status:
włączona funkcjonująca
Rodzaj:
cząstkowa
Kategoria:
szkolnictwo branżowe
Data włączenia do ZSK:
2021-09-01
Branża w szkolnictwie branżowym:
opieki zdrowotnej (MED)
Dokument potwierdzający nadanie kwalifikacji:
Certyfikat kwalifikacji zawodowej
Informacje o kwalifikacji
W razie potrzeby warunki, jakie musi spełniać osoba przystępująca do walidacji
Do egzaminu przystąpić mogą: 1. uczniowie i absolwenci branżowych szkół I stopnia, uczniowie i absolwenci 4-letnich techników oraz uczniowie, słuchacze i absolwenci szkół policealnych, rozpoczynający kształcenie w klasie I tych szkół od roku 2017/2018, a w kolejnych latach w kolejnych klasach/semestrach tych szkół,2. uczniowie i absolwenci 5-letniego technikum rozpoczynający kształcenie w klasie I tej szkoły od roku 2019/2020, a w kolejnych latach w kolejnych klasach tych szkół,3. uczniowie i absolwenci 2-letniej branżowej szkoły II stopnia, rozpoczynający kształcenie w klasie I tej szkoły począwszy od roku szkolnego 2020/2021, a w kolejnych latach w kolejnych klasach tych szkół,4. osoby, które ukończyły kwalifikacyjne kursy zawodowe prowadzone przez podmioty, o których mowa w art. 117 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 59), na których kształcenie rozpocznie się nie wcześniej niż 1 stycznia 2020 r.5. osoby spełniające warunki określone w przepisach w sprawie egzaminów eksternistycznych- od dnia 1 listopada 2025 r.,6. osoby dorosłe, które ukończyły praktyczną naukę zawodu dorosłych lub przyuczenie do pracy dorosłych, jeżeli program przyuczenia uwzględniał wymagania w podstawie programowej kształcenia w zawodach, zgłoszonych przez starostę do komisji egzaminacyjnej - od dnia 1 listopada 2025 r
Wymagane kwalifikacje poprzedzające
Opis
Świadectwo potwierdzające uzyskanie wykształcenia średniego lub średniego branżowego albo ukończenie 18 roku życia
Okres ważności dokumentu potwierdzającego nadanie kwalifikacji i warunki przedłużenia jego ważności
Bezterminowo
Informacje dodatkowe
Podstawa prawna włączenia kwalifikacji do ZSK
Na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji z dnia z dnia 23 grudnia 2024 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz dodatkowych umiejętności zawodowych w zakresie wybranych zawodów szkolnictwa branżowego
Kod kwalifikacji (od 2020 roku)
13904
Efekty uczenia się
Zestawy efektów uczenia się
1. Bezpieczeństwo i higiena pracy
<Rozwiń zestaw>
Poszczególne efekty uczenia się oraz kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
1. Opisuje warunki i organizację pracy zapewniające wymagany poziom ochrony zdrowia i życia przed zagrożeniami występującymi w środowisku pracy
Kryteria weryfikacji:
- wymienia przepisy prawa dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy podczas ręcznych prac transportowych
- opisuje kryteria warunkujące bezpieczeństwo pracy w zawodzie, takie jak: przestrzeń pielęgnacyjna bez barier, sprzęt wspomagający podnoszenie i przemieszczanie pacjentów
- rozpoznaje znaczenie piktogramów informujących o zagrożeniach w instytucjach ochrony zdrowia i pomocy społecznej
2. Rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska
Kryteria weryfikacji:
- wymienia instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska
- wymienia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska
3. Opisuje prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy
Kryteria weryfikacji:
- omawia prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym przestrzegania obowiązujących standardów i procedur postępowania oraz reagowania na sytuacje niepożądane
- wymienia prawa i obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy
4. Opisuje zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy
Kryteria weryfikacji:
- wymienia czynniki ryzyka na stanowisku pracy
- wymienia środki dezynfekcyjne, odkażające, myjące i czyszczące, zawierające substancje szkodliwe, które mogą uszkadzać skórę, błony śluzowe oraz układ oddechowy
- omawia procedury postępowania przeciwdziałającego czynnikom szkodliwym i zagrożeniom w miejscu pracy
- stosuje zasady bezpieczeństwa podczas asystowania osobie niesamodzielnej w trakcie badania w pracowni RTG (radioisotope thermoelectric generator) w celu ograniczenia do minimum narażenia na napromieniowanie
- opisuje objawy oparzeń skóry w wyniku zadziałania wysokiej temperatury, kontaktu z gorącymi powierzchniami i uszkodzonym sprzętem elektrycznym
- opisuje objawy ze strony układu mięśniowo- -szkieletowego spowodowane przemieszczaniem pacjentów lub dźwiganiem ciężkich przedmiotów
- opisuje objawy zespołu wypalenia zawodowego w wyniku pracy zmianowej, nocnej i długotrwałego kontaktu z ciężko chorymi osobami
- zapobiega zagrożeniom dla zdrowia i życia człowieka w środowisku pracy
5. Stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska
Kryteria weryfikacji:
- wymienia obowiązki pracownika dotyczące ochrony przeciwpożarowej, w tym wynikające z instrukcji obowiązującej w miejscu pracy
- opisuje podstawowe zabezpieczenia na wypadek pożaru, procedurę wszczynania alarmu, reagowania na alarm pożarowy oraz zasady organizacji akcji ratowniczej do czasu przybycia straży pożarnej
6. Organizuje stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii oraz przepisami prawa dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska
Kryteria weryfikacji:
- wyjaśnia zasady organizacji przestrzeni pielęgnacyjnej, takie jak: likwidacja barier architektonicznych oraz zapewnienie czystej i suchej podłogi
- opisuje czynniki warunkujące bezpieczeństwo na stanowisku pracy, takie jak: przestrzeń pielęgnacyjna bez barier, sprzęt wspomagający podnoszenie i przemieszczanie pacjentów
- dobiera wyposażenie i sprzęt do stanowiska pracy, takie jak: łóżko z regulowaną wysokością i oprzyrządowaniem, sprzęt wspomagający podnoszenie i przemieszczanie pacjentów
- sprawdza sprawność sprzętu i zabezpieczenie przewodów elektrycznych
- stosuje bezpieczne metody przemieszczania pacjentów w obrębie łóżka i poza nim oraz przenoszenia ciężkich przedmiotów
7. Stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych
Kryteria weryfikacji:
- opisuje przeznaczenie odzieży służbowej i ochronnej, w tym obuwia i rękawic
- stosuje środki ochrony indywidualnej w zależności od wykonywanej pracy
8. Udziela pierwszej pomocy w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego
Kryteria weryfikacji:
- opisuje podstawowe symptomy wskazujące na stany nagłego zagrożenia zdrowotnego
- ocenia sytuację poszkodowanego na podstawie analizy objawów obserwowanych u poszkodowanego
- zabezpiecza siebie, poszkodowanego i miejsce wypadku
- układa poszkodowanego w pozycji bezpiecznej
- powiadamia odpowiednie służby
- prezentuje udzielanie pierwszej pomocy w urazowych stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego, np. krwotok, zmiażdżenie, amputacja, złamanie, oparzenie
- prezentuje udzielanie pierwszej pomocy w nieurazowych stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego, np. omdlenie, zawał, udar
- wykonuje resuscytację krążeniowo-oddechową na fantomie zgodnie z wytycznymi Polskiej Rady Resuscytacji i Europejskiej Rady Resuscytacji
2. Podstawy opieki nad osobą chorą i niesamodzielną oraz podstawy opieki medycznej
<Rozwiń zestaw>
Poszczególne efekty uczenia się oraz kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
1. Przedstawia prawno-etyczne podstawy wykonywania zawodu
Kryteria weryfikacji:
- omawia zasady etyki zawodowej oraz cechy, jakie powinna posiadać osoba wykonująca zawód
- wymienia zadania zawodowe wynikające z przepisów prawa
- wymienia prawa pacjenta wynikające z przepisów prawa
- przestrzega przepisów dotyczących praw pacjenta, ochrony danych osobowych, w tym danych wrażliwych, w związku z realizacją zadań zawodowych
- omawia zastosowanie przymusu bezpośredniego zgodnie z przepisami w sprawie ochrony zdrowia psychicznego
2. Opisuje system ochrony zdrowia i pomocy społecznej
Kryteria weryfikacji:
- opisuje główne podmioty opieki zdrowotnej udzielające świadczeń przeznaczonych dla osoby chorej i niesamodzielnej, takich jak: podstawowa opieka zdrowotna, ambulatoryjna opieka specjalistyczna, opieka stacjonarna szpitalna, opieka długoterminowa w stacjonarnych zakładach opiekuńczo-leczniczych, w zakładach opiekuńczo-pielęgnacyjnych i w hospicjach stacjonarnych, opieka długoterminowa domowa oraz opieka domowa hospicyjna
- wyjaśnia finansowanie systemu ochrony zdrowia
- opisuje główne formy organizacyjne pomocy społecznej, takie jak: domy pomocy społecznej, ośrodki wsparcia oraz usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze
3. Charakteryzuje rynek usług medycznych i opiekuńczych
Kryteria weryfikacji:
- wyjaśnia pojęcia dotyczące świadczeń zdrowotnych i opiekuńczych, w tym pojęcia: pacjent, podopieczny, ubezpieczony, oraz kryteria kwalifikacyjne do opieki: stan zagrożenia życia, stan zdrowia, poziom sprawności, wiek
- wyjaśnia pojęcia: standard usług zdrowotnych, standard usług medycznych, standard usług opiekuńczych
- wymienia kryteria oceny jakości świadczonej opieki
- wyjaśnia podstawowe różnice w funkcjonowaniu publicznych i niepublicznych podmiotów leczniczych dotyczące podmiotu tworzącego oraz źródeł finansowania działalności leczniczej
- wyjaśnia różnice w funkcjonowaniu publicznych i niepublicznych jednostek organizacyjnych pomocy społecznej dotyczące organu założycielskiego oraz źródeł finansowania
4. Charakteryzuje ogólną budowę organizmu człowieka
Kryteria weryfikacji:
- objaśnia pojęcia z zakresu anatomii i fizjologii człowieka
- omawia budowę tkanek, narządów i układów organizmu człowieka
- opisuje czynności i funkcje komórek, tkanek i narządów oraz prawa rządzące tymi funkcjami
- omawia rozwój psychofizyczny człowieka w poszczególnych fazach jego życia
5. Stosuje zasady udzielania pierwszej pomocy zgodnie z posiadanymi kompetencjami
Kryteria weryfikacji:
- objaśnia pojęcia: pierwsza pomoc, kwalifikowana pierwsza pomoc, reanimacja, resuscytacja, nagłe zagrożenie zdrowotne
- omawia stany nagłego zagrożenia zdrowotnego spowodowane chorobą, urazem fizycznym, termicznym i chemicznym
- ocenia stan poszkodowanego i dokonuje pomiarów podstawowych czynności życiowych
- wykonuje podstawowe czynności resuscytacyjne zgodnie z wytycznymi Polskiej Rady Resuscytacji
- posługuje się automatycznym defibrylatorem treningowym AED (automatyczny elektryczny defibrylator)
6. Charakteryzuje pojęcia i procesy dotyczące niepełnosprawności i niesamodzielności oraz zmian patologicznych
Kryteria weryfikacji:
- opisuje przyczyny i skutki naruszenia funkcji ciała, takie jak: uraz, przewlekła choroba, podeszły wiek oraz czynniki kontekstowe - osobowe i środowiskowe mające wpływ na funkcjonowanie osoby chorej i niepełnosprawnej
- wyjaśnia pojęcie niepełnosprawności z uwzględnieniem stanu prawnego dotyczącego orzekania o niepełnosprawności do celów rentowych i pozarentowych
- wyjaśnia pojęcie niesamodzielności (niezdolności do samodzielnej egzystencji)
- określa poziom zaangażowania zawodowego i modyfikowania postępowania w zależności od stopnia niesamodzielności osoby chorej lub niesamodzielnej
- wyjaśnia pojęcia: asystowanie, pomaganie, opieka
- wyjaśnia pojęcia z zakresu patologii
- wyjaśnia pojęcia: wielki problem geriatryczny, starcza wielochorobowość
- opisuje objawy i skutki zaburzeń w funkcjonowaniu organizmu człowieka spowodowane procesem starzenia i unieruchomieniem
7. Posługuje się językiem migowym
Kryteria weryfikacji:
- stosuje podstawowe techniki języka migowego w udzielaniu świadczeń
- pomaga pacjentom niedosłyszącym w dostępie do usług medycznych
- porozumiewa się z pacjentem językiem migowym w stopniu podstawowym
8. Podejmuje działania w zakresie promocji zdrowia i profilaktyki
Kryteria weryfikacji:
- wyjaśnia pojęcia: promocja zdrowia, edukacja zdrowotna, wychowanie zdrowotne, profilaktyka, polityka zdrowotna
- określa zakres działań i podmioty realizujące promocję zdrowia i profilaktykę
- wymienia metody profilaktyki stosowane w pracy zawodowej
- uzasadnia udział opiekuna medycznego w promocji zdrowia i profilaktyce
- współdziała z osobą niesamodzielną i jej rodziną w zakresie promocji zdrowia i profilaktyki skutków zaniedbań pielęgnacyjnych
9. Przestrzega zasad postępowania w przypadku podejrzenia występowania przemocy
Kryteria weryfikacji:
- definiuje pojęcie przemocy, w tym przemocy w środowisku pracy
- stosuje procedury dotyczące przeciwdziałania zjawiskom przemocy
- wskazuje działania przeciwdziałające przemocy adekwatne do danej sytuacji
10. Stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych
Kryteria weryfikacji:
- przestrzega zasad netykiety i norm prawnych dotyczących bezpiecznego korzystania z internetu oraz ochrony informacji i danych
- wyszukuje, gromadzi, selekcjonuje, przetwarza i wykorzystuje informacje przydatne w wykonywaniu zadań zawodowych
- wprowadza dane do elektronicznej dokumentacji zgodnie z kompetencjami zawodowymi i kodem dostępu
11. Charakteryzuje dokumentację medyczną
Kryteria weryfikacji:
- omawia rodzaje dokumentacji medycznej pacjenta
- wypełnia dokumentację medyczną związaną z wykonywaniem zadań opiekuna medycznego, taką jak: plan opieki, kartę kontroli podstawowych parametrów życiowych
- dokumentuje wykonanie czynności zawodowych
- przestrzega zasad postępowania z dokumentacją medyczną w formie papierowej i elektronicznej w celu jej ochrony przed osobami postronnymi oraz przed zniszczeniem
12. Rozpoznaje właściwe normy i procedury oceny zgodności podczas realizacji zadań zawodowych
Kryteria weryfikacji:
- wymienia cele normalizacji krajowej
- wyjaśnia, czym jest norma i wymienia cechy normy
- rozróżnia oznaczenie normy międzynarodowej, europejskiej i krajowej
- korzysta ze źródeł informacji dotyczących norm i procedur oceny zgodności
3. Identyfikowanie problemów opiekuńczych i medycznych w opiece nad osobą chorą i niesamodzielną
<Rozwiń zestaw>
Poszczególne efekty uczenia się oraz kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
1. Identyfikuje problemy funkcjonalne oraz potrzeby biologiczne i psychospołeczne człowieka w poszczególnych fazach życia i stanach zdrowia
Kryteria weryfikacji:
- omawia metody, techniki i sprzęt do wykonania pomiarów antropometrycznych, pomiarów tętna, ciśnienia tętniczego krwi, oddechu, saturacji krwi, temperatury ciała, obliczania BMI (Body Mass Index - wskaźnik masy ciała)
- stosuje metody, techniki i sprzęt do wykonania: pomiarów antropometrycznych, pomiarów tętna, ciśnienia tętniczego krwi, oddechu, saturacji krwi, temperatury ciała, obliczania BMI
- dokumentuje wykonanie pomiarów, w tym z użyciem technik komputerowych
- wykorzystuje wyniki badań i pomiarów do identyfikowania problemów funkcjonalnych i potrzeb biopsychospołecznych człowieka w poszczególnych fazach życia i stanu zdrowia
2. Współpracuje w procesie identyfikowania problemów i potrzeb osoby chorej i niesamodzielnej
Kryteria weryfikacji:
- wymienia osoby współpracujące w procesie identyfikowania problemów i potrzeb osoby chorej i niesamodzielnej
- objaśnia potrzebę współpracy w procesie identyfikowania problemów i potrzeb osoby chorej i niesamodzielnej
- uzasadnia rolę rodziny w procesie identyfikowania problemów i potrzeb osoby chorej i niesamodzielnej
- nawiązuje współpracę ze współpracownikami podczas identyfikowania problemów i potrzeb osoby chorej i niesamodzielnej
- nawiązuje współpracę z rodziną podczas identyfikowania problemów i potrzeb osoby chorej i niesamodzielnej
3. Charakteryzuje skutki niesamodzielności w zakresie zaspokajania potrzeb życiowych, w tym: a) odżywiania b) kontroli mikcji i defekacji c) mobilności d) utrzymania higieny ciała
Kryteria weryfikacji:
- wyjaśnia pojęcia niedożywienia i odwodnienia oraz wymienia skutki tych stanów dla zdrowia i życia człowieka
- wyjaśnia pojęcia mikcji i defekacji oraz wymienia skutki braku kontroli nad wydalaniem
- opisuje skutki długotrwałego unieruchomienia
- omawia skutki zaniedbań higienicznych
4. Identyfikuje możliwości osoby chorej i niesamodzielnej w zakresie samoopieki
Kryteria weryfikacji:
- wyjaśnia istotę samoopieki oraz deficytu samoopieki
- opisuje skale służące do oceny zdolności wykonania prostych i złożonych czynności dnia codziennego i czynności życiowych, w tym skale: Barthel, Katza, Lawtona
- omawia zastosowanie skali Barthel jako narzędzia do kwalifikowania osób chorych do opieki długoterminowej
- wykorzystuje wyniki oceny funkcjonalnej w celu ustalenia możliwości osoby chorej i niesamodzielnej w zakresie samoobsługi
- zachęca osobę chorą i niesamodzielną do samoopieki, wskazując na jej zasoby biologiczne i psychiczne oraz znaczenie każdej aktywności w terapii i profilaktyce
5. Wyjaśnia znaczenie efektywnego komunikowania się z osobą chorą i niesamodzielną oraz jej rodziną w rozpoznawaniu potrzeb i problemów
Kryteria weryfikacji:
- omawia relacje międzyludzkie i ich znaczenie
- wymienia warunki sprzyjające efektywnemu komunikowaniu się w procesie terapeutycznym
- opisuje zasadę pierwszego kontaktu
- określa znaczenie sygnałów werbalnych i pozawerbalnych w komunikowaniu się z osobą chorą i niesamodzielną z zespołem otępiennym lub innymi zaburzeniami narządów wzroku, słuchu lub mowy
- prowadzi rozmowę z osobą chorą i niesamodzielną
- przeprowadza wywiad z rodziną osoby chorej i niesamodzielnej
4. Planowanie czynności higienicznych i pielęgnacyjnych dla osoby chorej i niesamodzielnej
<Rozwiń zestaw>
Poszczególne efekty uczenia się oraz kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
1. Planuje czynności higieniczne i pielęgnacyjne adekwatnie do zidentyfikowanych problemów funkcjonalnych oraz potrzeb biologicznych i psychospołecznych osoby chorej i niesamodzielnej
Kryteria weryfikacji:
- różnicuje problemy funkcjonalne i potrzeby biopsychospołeczne osoby chorej i niesamodzielnej w różnym stanie zdrowia
- rozróżnia rodzaje niepełnosprawności i stopnia niesamodzielności, w tym niepełnosprawność fizyczną, psychiczną, intelektualną, niepełnosprawność narządów wzroku, słuchu lub mowy, niesamodzielność częściową, znaczną, całkowitą
- uwzględnia wyniki pomiarów w postępowaniu pielęgnacyjno-opiekuńczym oraz udostępnia je innym osobom uczestniczącym w procesie terapeutycznym zgodnie z przepisami prawa
2. Określa wpływ choroby i niesamodzielności na sytuację życiową osoby chorej i niesamodzielnej oraz jej rodziny
Kryteria weryfikacji:
- omawia chorobę przewlekłą i jej wpływ na funkcjonowanie osoby chorej i niesamodzielnej oraz jej rodziny
- charakteryzuje najczęściej występujące choroby przewlekłe
- wyjaśnia istotę niesamodzielności, różnicuje jej poziomy (stopnie)
- opisuje niesamodzielność jako skutek choroby przewlekłej
- omawia wpływ choroby i niesamodzielności na stan biologiczny oraz psychiczny osoby chorej i niesamodzielnej
- opisuje specyficzne dla chorób przewlekłych problemy pielęgnacyjno-opiekuńcze
3. Modyfikuje działania w zależności od zmieniających się problemów i potrzeb osoby chorej i niesamodzielnej
Kryteria weryfikacji:
- wyjaśnia pojęcia kompensacji i modyfikacji
- uzasadnia potrzebę modyfikacji działań opiekuńczych odpowiednio do stanu zdrowia i sprawności osoby chorej i niesamodzielnej
- dobiera sprzęt wspomagający i uzgadnia zmianę postępowania z osobą chorą i niesamodzielną
- planuje wykonanie czynności pielęgnacyjnych u osoby chorej i niesamodzielnej, uwzględniając ocenę jej stanu
- planuje zmodyfikowane działania higieniczne, pielęgnacyjne i wspierające odpowiednio do rozpoznanych problemów funkcjonalnych oraz potrzeb biologicznych i psychospołecznych osoby chorej i niesamodzielnej
5. Organizowanie i wykonywanie czynności higienicznych oraz wykonywanie wybranych czynności opieki pielęgnacyjnej
<Rozwiń zestaw>
Poszczególne efekty uczenia się oraz kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
1. Organizuje warunki do wykonania czynności higienicznych i pielęgnacyjnych z uwzględnieniem oceny stanu osoby chorej i niesamodzielnej
Kryteria weryfikacji:
- rozróżnia i wyjaśnia pojęcia: higiena, utrzymanie w czystości, pielęgnacja i utrzymanie kondycji
- przygotowuje warunki do wykonania czynności higienicznych i pielęgnacyjnych, biorąc pod uwagę bezpieczeństwo osoby niesamodzielnej i własne, efektywność i ergonomię pracy
- wyjaśnia zasady wykonywania czynności higienicznych i pielęgnacyjnych, w tym na podstawie planu pielęgnowania zleconego przez pielęgniarkę lub położną
- uzasadnia konieczność modyfikowania planu czynności pielęgnacyjnych odpowiednio do stanu zdrowia i sprawności osoby chorej i niesamodzielnej oraz sytuacji w miejscu pracy
- omawia skutki zaniedbań higienicznych i pielęgnacyjnych dla zdrowia i życia osoby chorej i niesamodzielnej
- dobiera materiały i produkty medyczne, środki oraz sprzęt do wykonywania czynności higienicznych i pielęgnacyjnych odpowiednie do stanu zdrowia i sprawności osoby chorej i niesamodzielnej
- dobiera metody i techniki do wykonywania czynności higienicznych i pielęgnacyjnych osobie chorej i niesamodzielnej
- opisuje specjalne produkty chłonne zabezpieczające skórę i bieliznę oraz preparaty pielęgnacyjne zabezpieczające i poprawiające kondycję skóry
2. Wykonuje czynności higieniczne i pielęgnacyjne osobie chorej i niesamodzielnej
Kryteria weryfikacji:
- omawia podstawowe zasady i procedury stosowane podczas wykonywania czynności higienicznych i pielęgnacyjnych osobie chorej i niesamodzielnej
- omawia prawa pacjenta, w tym prawo do dobrej jakości opieki, prawo do wyrażania zgody lub odmowy zgody na wykonywanie czynności higienicznych i pielęgnacyjnych, prawo do tajemnicy, prawo do intymności
- omawia przyczyny powstania odleżyny
- opisuje zmiany odleżynowe
- stosuje profilaktykę przeciwodleżynową
- posługuje się sprzętem, przyborami, narzędziami, materiałami i środkami do wykonywania czynności higienicznych i pielęgnacyjnych
- wykonuje czynności higieniczne i pielęgnacyjne osobie chorej i niesamodzielnej, przestrzegając zasad, procedur oraz praw pacjenta
- dobiera, zakłada i wymienia produkty chłonne
3. Uzasadnia konieczność przestrzegania zasad aseptyki i antyseptyki
Kryteria weryfikacji:
- wyjaśnia pojęcia: aseptyka i antyseptyka, dezynfekcja, sterylizacja
- omawia metody sterylizacji
- stosuje zasady aseptyki i antyseptyki, adekwatnie do ryzyka zakażania
- wyjaśnia procedury i zasady postępowania w sytuacji bezpośredniego narażenia się na zakażenie
4. Przestrzega procedur sanitarno-epidemiologicznych podczas wykonywania zabiegów higienicznych i pielęgnacyjnych
Kryteria weryfikacji:
- charakteryzuje źródła zakażenia oraz drogi szerzenia się drobnoustrojów w szpitalu, takie jak: personel medyczny (nosiciele, skóra rąk), niejałowe narzędzia, sprzęt medyczny, aparatura, materiały zanieczyszczone, powietrze i bielizna
- omawia ogniwa łańcucha epidemicznego
- opisuje podstawowe metody zapobiegania zakażeniom biologicznym
- omawia zasady higieny obowiązujące w zakładach opieki zdrowotnej
- stosuje procedurę higienicznego mycia i dezynfekcji rąk
- stosuje procedury dotyczące zabezpieczania i usuwania zużytego medycznego sprzętu jednorazowego, takiego jak: igły, strzykawki, cewniki, worki na mocz, sprzęt stomijny, oraz postępowania z brudną bielizną
- omawia procedury segregacji i usuwania odpadów medycznych
- segreguje odpady medyczne i zabezpiecza je zgodnie z obowiązującymi zasadami
- przestrzega obowiązujących zasad podczas wykonywania czynności higienicznych i pielęgnacyjnych osobie chorej i niesamodzielnej
5. Przestrzega zasad postępowania wobec osoby chorej i niesamodzielnej w sytuacjach trudnych
Kryteria weryfikacji:
- opisuje sytuacje trudne występujące w opiece nad osobą chorą i niesamodzielną, w tym skrajnie zły stan zdrowia, zaburzenia świadomości, agresję, nadwagę połączoną z upośledzeniem funkcji narządów ruchu, odmowę jedzenia i picia, znaczne upośledzenie funkcji wzroku, słuchu lub mowy
- rozpoznaje sytuacje trudne dla osoby chorej i niesamodzielnej i dobiera metodę komunikowania się oraz sposób działania
- omawia podstawowe zasady postępowania w sytuacjach trudnych w opiece nad osobą chorą i niesamodzielną, uznając za priorytet dobro osoby chorej i niesamodzielnej oraz bezpieczeństwo innych pacjentów, współpracowników i własne
6. Przeprowadza edukację w zakresie wykonywania czynności higienicznych i pielęgnacyjnych adekwatnie do oceny poziomu wiedzy, umiejętności i możliwości osoby chorej i niesamodzielnej
Kryteria weryfikacji:
- objaśnia pojęcia dotyczące edukacji zdrowotnej jako ważnego ogniwa w promocji zdrowia
- uzasadnia celowość i zakres prowadzenia edukacji osoby chorej i niesamodzielnej w zakresie wykonywania czynności higienicznych i pielęgnacyjnych
- opracowuje plan edukacji osoby chorej i niesamodzielnej lub jej rodziny w zakresie wykonywania czynności higienicznych i pielęgnacyjnych
- przeprowadza edukację osoby chorej i niesamodzielnej lub jej rodziny w zakresie wykonywania czynności higienicznych i pielęgnacyjnych oraz prowadzenia zdrowego stylu życia
6. Wykonywanie wybranych czynności z zakresu opieki medycznej
<Rozwiń zestaw>
Poszczególne efekty uczenia się oraz kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
1. Wykonuje określone zabiegi i czynności medyczne na zlecenie lekarza lub pielęgniarki lub położnej
Kryteria weryfikacji:
- omawia zadania opiekuna medycznego w zakresie wykonywania zabiegów i czynności na zlecenie i pod nadzorem lekarza, pielęgniarki lub położnej
- karmi osobę chorą i niesamodzielną drogą doustną oraz dojelitową - przez zgłębnik lub gastrostomię, w tym PEG (Percutaneous Endoscopic Gastrostomy - gastrostomia) (metodą porcji), lub pomaga podczas karmienia
- omawia monitorowanie bilansu płynów i procedurę dobowej zbiórki moczu
- wymienia cewnik zewnętrzny i worek na mocz
- prowadzi dobową zbiórkę moczu i bilans płynów
- rozróżnia zabiegi przeciwzapalne i kąpiele lecznicze
- omawia stosowanie diet terapeutycznych w wybranych schorzeniach
- rozpoznaje powikłania leczenia dietetycznego w zakresie podstaw opieki pielęgnacyjnej
- wykonuje płukanie jamy ustnej, gardła, oka i rany
- zmienia opatrunek na ranie z zachowaniem zasad postępowania higienicznego, aseptycznego i antyseptycznego
- wykonuje zamknięcie zacisku kontrolującego przepływ infuzji
2. Wykonuje określone zabiegi i czynności medyczne
Kryteria weryfikacji:
- identyfikuje zaburzenia połykania u osoby chorej i niesamodzielnej
- obserwuje i rejestruje rodzaj i objętość przyjmowanych posiłków oraz płynów u osób ze stwierdzonymi zaburzeniami odżywiania
- opisuje rodzaje stomii, w tym tracheostomię, ileostomię, kolostomię, urostomię, PEG, oraz rodzaje stosowanego sprzętu stomijnego
- utrzymuje higienę i pielęgnuje skórę wokół niepowikłanej tracheostomii, gastrostomii, ileostomii, kolostomii
- wymienia worek stomijny
- wymienia worek na mocz
3. Wykonuje wybrane czynności opieki nad pacjentem z trudnościami oddychania
Kryteria weryfikacji:
- wykonuje gimnastykę oddechową
- omawia zasady odśluzowywania dróg oddechowych, w tym czyszczenie rurki tracheotomijnej
- wykonuje nacieranie, oklepywanie, ćwiczenia czynne i bierne
- pomaga osobie chorej i niesamodzielnej w korzystaniu z tlenu z koncentratora tlenu oraz w wykonywaniu inhalacji
4. Podaje leki osobie chorej i niesamodzielnej na zlecenie lekarza, pielęgniarki lub położnej
Kryteria weryfikacji:
- opisuje poszczególne grupy leków, substancje czynne zawarte w lekach, zastosowanie leków oraz ich postacie i drogi ich podawania
- podaje leki przez układ pokarmowy (doustnie, podjęzykowo, okołopoliczkowo, doodbytniczo) lub na skórę
- podaje leki przez układ oddechowy (nebulizatory, inhalatory ciśnieniowe z dozownikiem pojedynczych dawek, z dozownikiem uruchamiającym wdech, inhalatory proszkowe)
- podaje leki podskórnie
- omawia zasady przechowywania i przygotowywania leków zgodnie z obowiązującymi standardami
- wymienia i rozpoznaje najczęstsze działania niepożądane poszczególnych leków
- powiadamia lekarza, pielęgniarkę lub położną o wystąpieniu działań niepożądanych poszczególnych leków
- omawia zasady pomocy osobie chorej i niesamodzielnej przy przyjmowaniu leków
5. Wykonuje testy diagnostyczne dla oznaczenia ciał ketonowych i glukozy we krwi włośniczkowej i w moczu oraz cholesterolu we krwi włośniczkowej oraz inne testy paskowe, w miejscu opieki nad pacjentem
Kryteria weryfikacji:
- wykonuje test diagnostyczny dla oznaczenia ciał ketonowych w moczu, w miejscu opieki nad pacjentem
- wykonuje testy diagnostyczne dla oznaczenia glukozy we krwi włośniczkowej i w moczu oraz cholesterolu we krwi włośniczkowej, w miejscu opieki nad pacjentem
- wykonuje badanie glukometrem w celu oznaczenia stężenia glukozy we krwi osoby chorej i niesamodzielnej
- dokumentuje dokonanie pomiaru glukometrem i przekazuje informację o wynikach pomiaru lekarzowi, pielęgniarce lub położnej
- wykonuje inne testy paskowe, w miejscu opieki nad pacjentem
6. Wykonuje określone czynności z zakresu pobierania materiału do badań laboratoryjnych i mikrobiologicznych na zlecenie lekarza, pielęgniarki lub położnej
Kryteria weryfikacji:
- asystuje lekarzowi, pielęgniarce lub położnej przy badaniach diagnostycznych
- wykonuje czynności z zakresu pobierania krwi żylnej i włośniczkowej do badań laboratoryjnych
- wykonuje czynności z zakresu pobierania materiału do badań laboratoryjnych z górnych dróg oddechowych w celu wykonania testu diagnostycznego
- wykonuje czynności z zakresu pobierania materiału do wykonania testów mikrobiologicznych i mykologicznych, z wyłączeniem wymazów z dróg rodnych lub wykonywanych metodami inwazyjnymi
7. Planowanie, organizowanie i wykonywanie czynności opiekuńczych dla osoby chorej i niesamodzielnej z uwzględnieniem opieki nad osobami z demencją
<Rozwiń zestaw>
Poszczególne efekty uczenia się oraz kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
1. Planuje czynności opiekuńcze z uwzględnieniem oceny stanu osoby chorej i niesamodzielnej
Kryteria weryfikacji:
- wyjaśnia pojęcie opieki w kontekście skutków niesamodzielności
- wyjaśnia pojęcia jednostek chorobowych dotyczących chorób neurodegeneracyjnych
- omawia czynności opiekuńcze podejmowane wobec osoby chorej i niesamodzielnej
- uzasadnia znaczenie różnicowania osobistego zaangażowania opiekuna medycznego przy wykonywaniu czynności opiekuńczych na: asystowanie, pomaganie i zastąpienie osoby niesamodzielnej
- dobiera metody i techniki do wykonywania czynności opiekuńczych odpowiednio do stanu zdrowia i sprawności funkcjonalnej osoby chorej i niesamodzielnej
- dobiera materiały, środki i sprzęt do wykonywania czynności opiekuńczych
- sporządza plan czynności opiekuńczych
2. Wykonuje czynności opiekuńcze wobec osoby chorej i niesamodzielnej
Kryteria weryfikacji:
- omawia zasady i procedury dotyczące wykonywania czynności opiekuńczych związanych z utrzymaniem warunków niezbędnych do życia i bezpieczeństwem funkcjonalnym w zakresie mobilności, samoobsługi, kształtowania codziennego życia i kontaktów społecznych
- przestrzega zasad bezpieczeństwa i procedur podczas wykonywania czynności opiekuńczych
- pomaga osobie chorej i niesamodzielnej w wykonywaniu czynności życia codziennego i utrzymaniu aktywności fizycznej
- posługuje się sprzętem wspomagającym, materiałami i środkami pomocniczymi do wykonywania czynności opiekuńczych
- pomaga osobie chorej i niesamodzielnej w użytkowaniu zaleconego sprzętu ortopedycznego i rehabilitacyjnego
- przestrzega procedur postępowania ze sprzętem, materiałami i środkami pomocniczymi do wykonywania czynności opiekuńczych
3. Udziela wsparcia osobie chorej i niesamodzielnej w sytuacjach dla niej trudnych
Kryteria weryfikacji:
- opisuje trudne sytuacje życiowe i formy wspierania osoby chorej i niesamodzielnej
- omawia rolę opiekuna medycznego w adaptacji osoby chorej i niesamodzielnej do pobytu w podmiotach leczniczych lub jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej
- udziela wsparcia osobie chorej i niesamodzielnej w adaptacji do zmian funkcjonalnych wywołanych poważnym urazem, zaawansowaną chorobą przewlekłą, chorobą terminalną lub zaawansowaną starością
- udziela wsparcia osobie chorej i niesamodzielnej w adaptacji do pobytu w podmiotach leczniczych lub jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej
- współdziała z pielęgniarkami i położnymi w minimalizowaniu negatywnych przeżyć psychicznych i fizycznych związanych z procesem diagnostyczno- -terapeutycznym
4. Współpracuje z zespołem terapeutycznym i opiekuńczym
Kryteria weryfikacji:
- omawia podstawowe zadania zespołu terapeutycznego i wymienia kompetencje jego członków w procesie opieki nad osobą chorą i niesamodzielną, w tym lekarza, pielęgniarki, położnej, fizjoterapeuty, terapeuty zajęciowego, logopedy, psychologa
- uzasadnia konieczność współpracy opiekuna medycznego z zespołem terapeutycznym
- wymienia główne zakresy współdziałania w obszarze aktywizowania i usprawniania ruchowego osoby chorej i niesamodzielnej
- dokumentuje wykonane czynności zawodowe realizowane we współpracy z członkami zespołu terapeutycznego, w tym z użyciem technik komputerowych
5. Komunikuje się z osobą chorą i niesamodzielną, jej rodziną i grupą społeczną
Kryteria weryfikacji:
- omawia proces komunikacji interpersonalnej
- tworzy warunki sprzyjające efektywnemu komunikowaniu się
- charakteryzuje różne techniki komunikacji interpersonalnej z osobą chorą i niesamodzielną i jej rodziną
- nawiązuje relacje z osobą chorą i niesamodzielną, jej rodziną i grupą społeczną, zmniejsza ich niepokój i poczucie wyobcowania
- stosuje zasadę pierwszego kontaktu i efektywnego porozumiewania się w opiece nad osobą chorą i niesamodzielną
- stosuje różne metody werbalnego i pozawerbalnego porozumiewania się
- pomaga w stosowaniu sprzętu i technologii komunikacyjnych i zachęca osobę chorą i niesamodzielną do utrzymywania relacji z rodziną i innymi osobami ważnymi dla jej funkcjonowania
- wykazuje się empatią i asertywnością w procesie komunikowania się z osobą chorą i niesamodzielną, jej rodziną i grupą społeczną
8. Prowadzenie przyłóżkowej aktywizacji pacjentów leżących
<Rozwiń zestaw>
Poszczególne efekty uczenia się oraz kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
1. Współpracuje z zespołem terapeutycznym w zakresie treningu aktywności wchodzącego w zakres ADL (Activities of Daily Living - czynności życia codziennego)
Kryteria weryfikacji:
- wymienia podstawowe czynności wchodzące w zakres ADL
- współpracuje z fizjoterapeutą, pielęgniarką oraz terapeutą zajęciowym w zakresie treningu ADL, w szczególności w zakresie nauki lub doskonalenia ubierania się, spożywania posiłków
- współpracuje z fizjoterapeutą, pielęgniarką oraz terapeutą zajęciowym w prowadzeniu treningu korzystania z pomocy ułatwiających ADL, takich jak: uchwyty, chwytaki, specjalnie dostosowane sztućce oraz talerze
- wykonuje samodzielnie trening ADL, zaprojektowany oraz zaplanowany przez fizjoterapeutę lub terapeutę zajęciowego, w celu utrwalenia efektów fizjoterapii oraz terapii zajęciowej
2. Współpracuje z zespołem terapeutycznym w zakresie pionizacji pacjenta
Kryteria weryfikacji:
- wymienia podstawowe etapy pionizacji pacjenta
- asekuruje pacjenta podczas pionizacji do pozycji siedzącej
- wymienia sprzęt pomocniczy, wyroby medyczne wykorzystywane w pionizacji - laski, balkoniki, deski transferowe, podnośniki ręczne i sufitowe
3. Asekuruje pacjenta podczas transferów z łóżka na wózek lub z wózka na toaletę
Kryteria weryfikacji:
- współpracuje z fizjoterapeutą w zakresie aktywizowania pacjenta i zwiększania jego samodzielności w zakresie poruszania się
- asekuruje pacjenta z porażeniem połowiczym przy transferze z łóżka na wózek oraz z wózka na toaletę
- asekuruje pacjenta z niedowładami lub amputacjami w obrębie kończyn dolnych w zakresie transferu z łóżka na wózek oraz z wózka na toaletę
- wykorzystuje urządzenia wspomagające transfer pacjenta, takie jak: maty poślizgowe, deski do transferu pacjenta, podnośniki pacjenta jezdne oraz sufitowe
- stosuje odpowiednie pozycje ułożeniowe u pacjenta leżącego
- stosuje zasady ergonomii oraz ramy czasowe w trakcie zmiany pozycji
- stosuje odpowiednie przybory służące do pełnego odciążenia kończyn oraz tułowia
- wykorzystuje wyroby medyczne (np. balkoniki, laski) w trakcie pionizacji i asekuracji podczas chodu
4. Współpracuje z fizjoterapeutą w zakresie wykonywania fizjoterapii przyłóżkowej
Kryteria weryfikacji:
- wykonuje podstawowe ćwiczenia oddechowe zaprojektowane i zaplanowane przez fizjoterapeutę
- wykorzystuje sprzęt do wykonywania ćwiczeń czynnych, czynnych z oporem, wspomaganych, biernych, czynno- -biernych według programu zaplanowanego przez fizjoterapeutę, np. rotory przyłóżkowe
9. Język obcy zawodowy
<Rozwiń zestaw>
Poszczególne efekty uczenia się oraz kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
1. Posługuje się podstawowym zasobem środków językowych w języku obcym nowożytnym (ze szczególnym uwzględnieniem środków leksykalnych), umożliwiającym realizację czynności zawodowych w zakresie tematów związanych: a) ze stanowiskiem pracy i jego wyposażeniem b) z głównymi technologiami stosowanymi w danym zawodzie c) z dokumentacją związaną z danym zawodem d) z usługami świadczonymi w danym zawodzie
Kryteria weryfikacji:
- rozpoznaje oraz stosuje środki językowe umożliwiające realizację czynności zawodowych w zakresie: a) czynności wykonywanych na stanowisku pracy, w tym związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa i higieny pracy b) narzędzi, maszyn, urządzeń i materiałów koniecznych do realizacji czynności zawodowych c) procesów i procedur związanych z realizacją zadań zawodowych d) formularzy, specyfikacji oraz innych dokumentów związanych z wykonywaniem zadań zawodowych e) świadczonych usług, w tym obsługi klienta
2. Rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka obcego nowożytnego, a także proste wypowiedzi pisemne w języku obcym nowożytnym, w zakresie umożliwiającym realizację zadań zawodowych: a) rozumie proste wypowiedzi ustne dotyczące czynności zawodowych (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, instrukcje lub filmy instruktażowe, prezentacje), artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka b) rozumie proste wypowiedzi pisemne dotyczące czynności zawodowych (np. napisy, broszury, instrukcje obsługi, przewodniki, dokumentację zawodową)
Kryteria weryfikacji:
- określa główną myśl wypowiedzi lub tekstu lub fragmentu wypowiedzi lub tekstu
- znajduje w wypowiedzi lub tekście określone informacje
- rozpoznaje związki między poszczególnymi częściami tekstu
- układa informacje w określonym porządku
3. Samodzielnie tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne w języku obcym nowożytnym, w zakresie umożliwiającym realizację zadań zawodowych: a) tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne dotyczące czynności zawodowych (np. polecenie, komunikat, instrukcję) b) tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne dotyczące czynności zawodowych (np. komunikat, e-mail, instrukcję, wiadomość, CV, list motywacyjny, dokument związany z wykonywanym zawodem - według wzoru)
Kryteria weryfikacji:
- opisuje przedmioty, działania i zjawiska związane z czynnościami zawodowymi
- przedstawia sposób postępowania w różnych sytuacjach zawodowych (np. udziela instrukcji, wskazówek, określa zasady)
- wyraża i uzasadnia swoje stanowisko
- stosuje zasady konstruowania tekstów o różnym charakterze
- stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji
4. Uczestniczy w rozmowie w typowych sytuacjach związanych z realizacją zadań zawodowych - reaguje w języku obcym nowożytnym w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub w formie prostego tekstu: a) reaguje ustnie (np. podczas rozmowy z innym pracownikiem, klientem, kontrahentem, w tym podczas rozmowy telefonicznej) w typowych sytuacjach związanych z wykonywaniem czynności zawodowych b) reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, formularz, e-mail, dokument związany z wykonywanym zawodem) w typowych sytuacjach związanych z wykonywaniem czynności zawodowych
Kryteria weryfikacji:
- rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę
- uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia
- wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza z opiniami innych osób
- prowadzi proste negocjacje związane z czynnościami zawodowymi
- stosuje zwroty i formy grzecznościowe
- dostosowuje styl wypowiedzi do sytuacji
5. Zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w języku obcym nowożytnym w typowych sytuacjach związanych z wykonywaniem czynności zawodowych
Kryteria weryfikacji:
- przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, symbolach, piktogramach, schematach) oraz audiowizualnych (np. filmach instruktażowych)
- przekazuje w języku polskim informacje sformułowane w języku obcym nowożytnym
- przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim lub w tym języku obcym nowożytnym
- przedstawia publicznie w języku obcym nowożytnym wcześniej opracowany materiał, np. prezentację
6. Wykorzystuje strategie służące doskonaleniu własnych umiejętności językowych oraz podnoszące świadomość językową: a) wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad nauką języka obcego nowożytnego b) współdziała w grupie c) korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym d) stosuje strategie komunikacyjne i kompensacyjne
Kryteria weryfikacji:
- korzysta ze słownika dwujęzycznego i jednojęzycznego
- współdziała z innymi osobami, realizując zadania językowe
- korzysta z tekstów w języku obcym nowożytnym, również za pomocą technologii informacyjno- -komunikacyjnych
- identyfikuje słowa klucze, internacjonalizmy
- wykorzystuje kontekst (tam, gdzie to możliwe), aby w przybliżeniu określić znaczenie słowa
- upraszcza (jeżeli to konieczne) wypowiedź, zastępuje nieznane słowa innymi, wykorzystuje opis, środki niewerbalne
10. Kompetencje personalne i społeczne
<Rozwiń zestaw>
Poszczególne efekty uczenia się oraz kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
1. Przestrzega zasad kultury osobistej i etyki zawodowej
Kryteria weryfikacji:
- wyjaśnia pojęcia: etyka, etyka zawodowa, wartości moralne, hierarchia wartości, reguła, norma moralna, kodeks etyczny, kultura, kultura zachowania
- omawia zasady kultury osobistej i etyki, w tym etyki zawodowej
- rozpoznaje przypadki naruszeń praw pacjenta i praw człowieka
- wskazuje skutki nieprzestrzegania praw pacjenta
- rozpoznaje zachowania etyczne i nieetyczne w życiu codziennym i zawodowym
- stosuje zasady etykiety językowej, zasady kultury osobistej i ogólnie przyjęte normy zachowania w swoim środowisku
- przestrzega zasad netykiety w komunikacji w internecie
- przestrzega zasad związanych z ochroną własności intelektualnej i ochroną danych osobowych
- dba o prestiż i wizerunek zawodu
- respektuje zasady dotyczące przestrzegania tajemnicy związanej z wykonywanym zawodem i miejscem pracy
- przestrzega zasady zaufania i poszanowania prywatności w wykonywaniu zadań zawodowych
2. Wykazuje się kreatywnością i otwartością na zmiany oraz konsekwencją w realizacji zadań zawodowych
Kryteria weryfikacji:
- dokonuje analizy własnej kreatywności i otwartości na zmiany
- wymienia techniki twórczego rozwiązania problemu
- proponuje alternatywne, nowatorskie rozwiązania problemów
- stosuje techniki twórczego myślenia podczas rozwiązywania problemu
- opisuje źródła zmian organizacyjnych
- podejmuje działania w zmiennych warunkach pracy w zależności od stanu osoby chorej i niesamodzielnej
- wskazuje możliwości wprowadzania zmiany w realizacji zadań zawodowych
- planuje i wykonuje działania pielęgnacyjno-opiekuńcze zgodnie z przyjętym planem i w określonym czasie
- dokonuje analizy i oceny podejmowanych działań w kontekście jakości świadczonych usług
3. Przewiduje skutki podejmowanych działań
Kryteria weryfikacji:
- zarządza czasem pracy
- analizuje sytuacje zawodowe w kontekście przestrzegania norm i procedur
- rozpoznaje przypadki łamania norm i procedur oraz ocenia ich konsekwencje
- wyjaśnia związki przyczynowo-skutkowe wydarzeń i zachowań
- przewiduje skutki niewłaściwych działań na stanowisku pracy
- dokonuje samooceny i wskazuje konsekwencje wynikające z popełnianych błędów
- informuje współpracowników o istotnych problemach, których rozwiązanie wykracza poza jego kompetencje
4. Radzi sobie ze stresem
Kryteria weryfikacji:
- wyjaśnia pojęcia: stres, eustres, dystres
- omawia czynniki stresogenne
- wymienia objawy stresu oraz konsekwencje długotrwałego pozostawania pod wpływem stresu
- omawia objawy wypalenia zawodowego
- wskazuje przyczyny sytuacji stresowych w pracy zawodowej
- opisuje i stosuje techniki radzenia sobie z emocjami i ze stresem
5. Aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe
Kryteria weryfikacji:
- opisuje umiejętności i kompetencje niezbędne do wykonywania zawodu
- uzasadnia znaczenie doskonalenia zawodowego, aktualizowania wiedzy i umiejętności zawodowych
- analizuje własne kompetencje i ustala cele oraz planuje dalszą ścieżkę rozwoju
- dobiera formy doskonalenia zawodowego do swoich potrzeb i możliwości
- dzieli się wiedzą i doświadczeniem z innym
- analizuje swoje predyspozycje w zakresie samozatrudnienia
6. Negocjuje warunki porozumień
Kryteria weryfikacji:
- wyjaśnia pojęcia: konflikt, negocjacje, mediacje, arbitraż
- uzasadnia potrzebę rozwiązywania konfliktów
- wymienia metody rozwiązywania konfliktów
- uzasadnia potrzebę utrzymywania poprawnych relacji z odbiorcami usług i współpracownikami
- określa czynniki ułatwiające i utrudniające negocjacje
- omawia rodzaje negocjacji: miękkie, twarde, rzeczowe
- opisuje style prowadzenia negocjacji
7. Współpracuje w zespole podczas realizacji zadań zawodowych
Kryteria weryfikacji:
- uzasadnia korzyści wynikające z pracy zespołowej oraz celowość planowania pracy zespołu
- wymienia cechy grupy społecznej, różne formy współpracy w grupie oraz czynniki związane z procesami rozwoju grupy
- wymienia konsekwencje niewłaściwego planowania pracy w zespole
- wskazuje aspekty właściwego doboru ról w zespole i określa swoją rolę w zespole
- wymienia korzyści wynikające z właściwego zarządzania zespołem i określa osobiste predyspozycje do kierowania zespołem
8. Stosuje zasady komunikacji interpersonalnej
Kryteria weryfikacji:
- opisuje ogólne zasady komunikacji interpersonalnej
- wypowiada się w sposób zrozumiały, jasny i swobodny, logicznie argumentuje
- interpretuje mowę ciała w komunikacji
- wykorzystuje pytania, parafrazę w komunikacji interpersonalnej
- przestrzega zasady asertywności w komunikacji interpersonalnej
- udziela informacji zwrotnej
- przestrzega zasad etykiety językowej
11. Organizacja pracy małych zespołów
<Rozwiń zestaw>
Poszczególne efekty uczenia się oraz kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
1. Planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań
Kryteria weryfikacji:
- uzasadnia celowość planowania pracy zespołu
- wskazuje konsekwencje niewłaściwego planowania pracy w zespole
2. Dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań
Kryteria weryfikacji:
- przewiduje skutki niewłaściwego doboru osób do zadań
- identyfikuje kompetencje i umiejętności osób w zespole
- przydziela zadania, uwzględniając poziom umiejętności i kompetencje członków zespołu
3. Kieruje wykonaniem przydzielonych zadań
Kryteria weryfikacji:
- wskazuje cechy skutecznego menedżera i lidera grupy
- opisuje zakres obowiązków kierownika zespołu
- stosuje strategie kierowania zespołem wykonującym przydzielone zadania
- zachęca członków zespołu do wykonywania zadań
- przyjmuje odpowiedzialność za podejmowane decyzje
- monitoruje działania zespołu
- sporządza sprawozdania z realizacji działań zespołowych
4. Wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakości pracy
Kryteria weryfikacji:
- analizuje wyniki badań przeprowadzanych wśród pracowników dotyczących warunków pracy
- wykorzystuje opinie pracowników do planowania zmian techniczno-organizacyjnych
- proponuje zmiany w organizacji pracy mające na celu poprawę warunków i jakości pracy
- proponuje rozwiązania techniczne mające na celu poprawę warunków i jakości pracy
Instytucje certyfikujące i podmioty powiązane z kwalifikacją
# | Instytucje certyfikujące (IC) | Instytucje walidujące |
---|---|---|
1 |
Okręgowe Komisje Egzaminacyjne
|
|
2 |
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Łomży
|
|
3 |
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Gdańsku
|
|
4 |
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Warszawie
|
|
5 |
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Poznaniu
|
|
6 |
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Łodzi
|
|
7 |
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna we Wrocławiu
|
|
8 |
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Jaworznie
|
|
9 |
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Krakowie
|
Minister właściwy dla kwalifikacji:
Minister Edukacji