Realizowanie jednostek lekcyjnych z nauki i doskonalenia jazdy na snowboardzie

Kwalifikacja jest skierowana szczególnie do: - pełnoletniej młodzieży szkolnej, zainteresowanej możliwością zatrudnienia w atrakcyjnej, nowoczesnej, rozwijającej się branży sportowo-turystycznej; - studentów i absolwentów uczelni wyższych (np. kierunki z obszaru: sportu, pedagogiki, turystyki, wychowania fizycznego); - osób prowadzących aktywny styl życia, uprawiających amatorsko różne formy sportu powszechnego (zwłaszcza snowboard i inne formy śnieżne), które chciałyby potwierdzić swoje kwalifikacje; - osób pracujących jako instruktorzy snowboardu, które chcą uzyskać potwierdzenie kwalifikacji; - nauczycieli wychowania fizycznego poszukujących dodatkowego zatrudnienia w okresie zimowym; byłych sportowców wyczynowych; - osób zamieszkałych w bezpośrednim sąsiedztwie terenów przeznaczonych do uprawiania snowboardu.

Do walidacji może przystąpić osoba, która:
- przedstawi oświadczenie o niekaralności związanej z wykonywaniem działalności zawodowej w obszarze objętym kwalifikacją,
- przedstawi orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do uprawiania snowboardu.

Osoba posiadająca kwalifikację może:
- podejmować pracę w szkołach snowboardu w charakterze asystenta instruktora;
- prowadzić animacje zimowe dla dzieci i młodzieży.
Osoba posiadająca kwalifikację może rozwijać swoje umiejętności i uzyskiwać kwalifikacje związane z prowadzeniem procesu dydaktycznego oraz treningowego w snowboardzie. Może również zdobywać kwalifikacje związane z prowadzeniem zajęć z innych, pokrewnych dyscyplin (np. narciarstwo).

Certyfikat ważny jest 3 lata. Warunkiem przedłużenia certyfikatu jest zaliczenie efektu uczenia się "Jazda na snowboardzie na poziomie podstawowym" (z zestawu 4) - po 3 latach; a po kolejnych 3 latach - wszystkich efektów uczenia się z zestawu 4.

Szacuje się, że ok. 83 mln ludzi na świecie uprawia sporty śnieżne, w tym 27 mln snowboard [Psychologic characteristics of leisure alpine skiers and snowboarders. Thiel C., Rosenhagen A., et. al. Science in skiing IV. Ed. Muller E., Mayer&Mayer Sport 2009]. Zgodnie z raportem GUS "Kultura fizyczna w Polsce w 2016 r." sporty zimowe (bez hokeja na lodzie i curlingu, które również zaliczono do sportów drużynowych) uprawiało 1,3% Polek i Polaków, tj. około 500 000 osób (tamże, s. 4). Stowarzyszenie Instruktorów i Trenerów Snowboardu (SITS) szacuje, że z usług instruktorów snowboardu pracujących w szkołach stacjonarnych oraz biurach podróży korzysta około 15 000 osób rocznie, z czego około 1000 osób przechodzi specjalistyczne szkolenia z technik jazdy kończące się egzaminem. W związku z tym przewiduje się, że poziom certyfikacji kwalifikacji "Realizowanie jednostek lekcyjnych z nauki i doskonalenia jazdy na snowboardzie" może wynosić około 1000 osób rocznie. Ponadto warto zwrócić uwagę, że rozwój stacji narciarskich w Polsce zachęca do korzystania z usług instruktorów snowboardu również osoby przyjeżdżające z zagranicy, co prawdopodobnie przyczyni się do wzrostu szacowanego poziomu certyfikacji. Niezależnie od powyższego trzeba zwrócić uwagę, że formalne zaistnienie tej kwalifikacji umożliwi wdrożenie instrumentu porównania kwalifikacji uzyskiwanych w innych krajach europejskich. Włączenie wnioskowanej kwalifikacji do ZSK wynika zatem z potrzeby zapewnienia zrównoważonego rozwoju i bezpieczeństwa w stosunkowo nowej i dynamicznie rozwijającej się dyscyplinie, jaką jest snowboard. Stworzenie systemu certyfikacji gwarantującego jakość jest odpowiedzią na coraz liczniejsze i wysokokosztowe kursy i szkolenia, prowadzone na polskim rynku obecnie głównie przez zagraniczne firmy prywatne, niepodlegające żadnej ocenie ani w zakresie jakości procesu szkoleniowego, ani kompetencji absolwentów. Włączenie kwalifikacji "Realizowanie jednostek lekcyjnych z nauki i doskonalenia jazdy na snowboardzie" do ZSK wpisze się w proces zapewniania rozpoznawalności, transparentności i mobilności kadry instruktorów snowboardu w kraju i za granicą. Włączenie tej kwalifikacji będzie też spójne z międzynarodowymi trendami przypisywania poziomów ram kwalifikacji do kwalifikacji związanych ze snowboardem (por. Nowozelandzki Rejestr Kwalifikacji). Proponowana kwalifikacja może stanowić również istotne wsparcie w realizacji krajowych, europejskich i globalnych programów prewencji chorób cywilizacyjnych. W szczególności może być wykorzystana w programie "Sport dla wszystkich" Ministerstwa Sportu i Turystyki z dnia 4 listopada 2016 r., którego główną ideą jest "stworzenie warunków do osiągnięcia celu strategicznego - aktywnego i zdrowego społeczeństwa poprzez upowszechnianie sportu i aktywności fizycznej oraz promocję zdrowego i aktywnego stylu życia" ("Sport dla wszystkich", Załącznik do decyzji Nr 47 Ministra Sportu i Turystyki z dnia 4 listopada 2016 r., s. 3). Podmiot wnioskujący o włączenie kwalifikacji do ZSK - Stowarzyszenie Instruktorów i Trenerów Snowboardu - od początku swojego istnienia, tj. 2008 r., prowadzi prace zmierzające do standaryzacji sposobów nauczania i walidowania umiejętności niezbędnych do efektywnego i bezpiecznego uprawiania snowboardu. Proponowane działania mają na celu stworzenie programów szkoleniowych i walidacyjnych dostosowanych do polskich warunków klimatycznych i specyfiki naszego kraju, a jednocześnie opierających się na światowym dorobku w zakresie metodyki nauczania snowboardu. Stowarzyszenie Instruktorów i Trenerów Snowboardu zajmuje się kształceniem kadr instruktorskich i trenerskich na potrzeby snowboardu w Polsce na mocy porozumienia z Polskim Związkiem Narciarskim z 2016 r. Ewidencjonuje szkoły snowboardu, nadając licencje oraz opracowując system szkolenia (nauki i doskonalenia), wg którego dzieci i młodzież uczą się jazdy na snowboardzie. Stowarzyszenie kształci trenerów prowadzących zajęcia w klubach snowboardowych zrzeszonych w Polskim Związku Narciarskim. Opracowuje również materiały dydaktyczne (książki, programy nauczania snowboardu, filmy instruktażowe) na potrzeby szkoleniowe. Organizuje Mistrzostwa Polski Instruktorów SITS (średnio 140 startujących - dane z ostatnich 4 lat). Prowadzi od 2013 r. akcję "Bezpiecznie z instruktorem SITS" w ramach World Snowboard Day oraz World Snow Day - akcja, trwająca 1 dzień, w którym dzieci i młodzież nieodpłatnie mogą uczyć się jeździć na desce pod okiem instruktorów w szkołach w całej Polsce. Stowarzyszenie Instruktorów i Trenerów Snowboardu reprezentuje Polskę na międzynarodowych kongresach i konferencjach, gdzie instruktorzy sportów śnieżnych z całego świata zbierają się w celu wymiany doświadczeń związanych z technicznymi i metodologicznymi aspektami nauczania sportów zimowych - m.in. na kongresach organizowanych przez: IVSI (Internationaler Verband der Schneesportinstruktoren) - w 2013 we Francji oraz w 2017 w Japonii; INTERSKI Congress - w 2011 w Austrii oraz w 2015 w Argentynie. Stowarzyszenie Instruktorów i Trenerów Snowboardu jest również organizacją zajmującą się kształceniem kadr instruktorskich w snowboardzie. W zarządzie stowarzyszenia są osoby związane z kulturą fizyczną, pracownicy Akademii Wychowania Fizycznego. W SITS stowarzyszonych jest 40 licencjonowanych szkół snowboardowych. W bazie danych SITS jest ok. 500 instruktorów z czego 300 czynnych (stan na kwiecień 2018 r.). Szkoły posiadają wyposażenie umożliwiające prowadzenie procesu dydaktycznego na najwyższym poziomie, w tym sprzęt rekreacyjny. Szkoły snowboardu stowarzyszone w SITS otrzymują licencję. Licencja nadawana przez SITS jest gwarancją najwyższego poziomu technicznego i merytorycznego. Szkoła z licencją zatrudnia licencjonowanych instruktorów SITS.

Kwalifikacja "Realizowanie jednostek lekcyjnych z nauki i doskonalenia jazdy na snowboardzie" jest powiązana z innymi kwalifikacjami z obszaru snowboardu: "Prowadzenie procesu dydaktycznego w snowboardzie" oraz "Planowanie i prowadzenie procesu dydaktycznego w snowboardzie". Efekty uczenia się wskazane dla ww. kwalifikacji stanowią rozszerzenie zakresu i pogłębienie umiejętności wskazanych dla wnioskowanej kwalifikacji. Osoba posiadająca kwalifikację "Realizowanie jednostek lekcyjnych z nauki i doskonalenia jazdy na snowboardzie" jest przygotowana do samodzielnego planowania, organizowania, prowadzenia i monitorowania jednostek lekcyjnych z nauki i doskonalenia jazdy na snowboardzie w oparciu o gotowe plany pracy. Osoba posiadająca kwalifikację "Prowadzenie procesu dydaktycznego w snowboardzie" ma kompetencje pozwalające na samodzielne organizowanie, prowadzenie, kontrolowanie i ocenianie procesu dydaktycznego w snowboardzie w oparciu o gotowe plany pracy, z kolei osoba posiadająca kwalifikację "Planowanie i prowadzenie procesu dydaktycznego w snowboardzie" jest przygotowana do samodzielnego planowania, organizowania i realizowania procesu dydaktycznego w snowboardzie w oparciu o obowiązujące systemy szkolenia, z uwzględnieniem wytycznych organizacji szkolącej.

1. Etap weryfikacji

1.1. Metody
Na etapie weryfikacji dopuszczalne są wyłącznie następujące metody weryfikacji:
- obserwacja w warunkach symulowanych (w rzeczywistych, naturalnych, w warunkach zimowych),
- test teoretyczny,
- metoda dowodów i deklaracji.

1.2. Zasoby kadrowe
Walidacja prowadzona jest przed komisją walidacyjną. Komisja składa się z 3 osób, w tym przewodniczącego komisji.
Przewodniczący komisji łącznie spełnia następujące warunki:
- jest doktorem nauk o kulturze fizycznej,
- posiada dyplom trenera II klasy w snowboardzie wydany przed wejściem w życie ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów lub posiada tytuł instruktora wykładowcy snowboardu,
- posiada uprawnienia instruktora międzynarodowego IVSI (Internationaler Verband der Schneesportinstruktoren) w snowboardzie,
- posiada co najmniej pięcioletnie doświadczenie w pracy dydaktycznej (w tym egzaminowaniu) w zakresie szkolenia instruktorów i trenerów snowboardu w Polsce,
- jest autorem lub współautorem minimum jednego opublikowanego programu szkolenia w snowboardzie.

Każdy z pozostałych członków komisji musi łącznie spełnić następujące warunki:
- posiada dyplom magistra,
- posiada co najmniej stopień instruktora w snowboardzie,
- posiada uprawnienia instruktora międzynarodowego IVSI w snowboardzie,
- posiada co najmniej pięcioletnie doświadczenie w pracy dydaktycznej (w tym egzaminowaniu) w zakresie szkolenia instruktorów i trenerów snowboardu w Polsce.

1.3. Sposób organizacji walidacji oraz warunki organizacyjne i materialne
Weryfikacja składa się z 3 części:

Część 1. Teoretyczna - test teoretyczny.
Dopuszczalne jest zastosowanie metody analizy dowodów i deklaracji.

Część 2. Praktyczna - obserwacja w warunkach symulowanych (w rzeczywistych, naturalnych, w warunkach zimowych).
Dopuszczalne jest zastosowanie metody analizy dowodów i deklaracji. W trakcie części 2. walidacji weryfikowana jest umiejętność "Jeździ na snowboardzie na poziomie podstawowym" będąca częścią zestawu efektów uczenia się nr 4. W trakcie weryfikacji ww. umiejętności osoba przystępująca do walidacji musi zaprezentować co najmniej jedną z wymienionych w kryteriach weryfikacji technik oraz jeden z elementów techniki freestylowej II stopnia systematyki, zgodnie z opisami zawartymi w obowiązującym programie Stowarzyszenia Instruktorów i Trenerów Snowboardu (SITS).

Część 3. Praktyczna - obserwacja w warunkach symulowanych (w rzeczywistych, naturalnych, w warunkach zimowych).
W trakcie części 3. walidacji weryfikowane są wszystkie efekty uczenia się w zestawach 4 i 5 (prowadzenie jednostek dydaktycznych do II stopnia systematyki, zgodnie z opisami zawartymi w obowiązującym programie SITS). Warunkiem dopuszczenia osoby przystępującej do walidacji do 2. części weryfikacji jest zaliczenie części 1. Warunkiem dopuszczenia osoby przystępującej do walidacji do 3. części weryfikacji jest zaliczenie części 2. Instytucja certyfikująca musi zapewnić odpowiednie warunki do przeprowadzenia 1. części weryfikacji. Organizacja sali musi umożliwiać każdej osobie przystępującej do walidacji samodzielną pracę. Do przeprowadzenia 2. części weryfikacji niezbędne są: - zorganizowany teren narciarski (przygotowany i zabezpieczony zgodnie z ustawą z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie i ratownictwie w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich), tj. stok narciarski o wymiarach: długość minimum 800 m, szerokość minimum 40 m; fragment minimum 300 m o nachyleniu 15-20° oraz fragment minimum 300 m o nachyleniu ok. 35-40°, - wyciąg narciarski, - box o wymiarach: szerokość minimum 20 cm, długość minimum 400 cm, - skocznia o wymiarach: wysokość progu minimum 1 m, długość części płaskiej minimum 4 m. Do przeprowadzenia 3. części weryfikacji niezbędne są: - pólko ćwiczebne (przygotowane i zabezpieczone zgodnie z ustawą z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie i ratownictwie w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich) o wymiarach: długość minimum 200 m, szerokość minimum 30 m, o nachyleniu 15-20°, - wyciąg narciarski. Instytucja certyfikująca jest zobowiązana do zapewnienia zabezpieczenia GOPR/TOPR. Instytucja prowadząca walidację musi zapewnić bezstronną i niezależną procedurę odwoławczą, w ramach której osoby uczestniczące w procesie walidacji i certyfikacji mają możliwość odwołania się od decyzji dotyczących przebiegu walidacji, w szczególności decyzji kończącej walidację. W przypadku negatywnego wyniku walidacji instytucja prowadząca walidację jest zobowiązana przedstawić uzasadnienie decyzji.

2. Etapy identyfikowania i dokumentowania
Instytucja prowadząca walidację musi zapewnić wsparcie osobie przystępującej do walidacji w zakresie identyfikowania oraz dokumentowania posiadanych efektów uczenia się. Zbiór dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia analizy dowodów osoby przystępujące do walidacji muszą przekazać do instytucji przeprowadzającej walidację w terminie określonym przez tę instytucję.

2.1. Metody
Dopuszczalne metody na tych etapach: metoda dowodów i deklaracji oraz rozmowa z doradcą. Do weryfikacji efektów uczenia się w 1. części dopuszcza się następujące dowody:
- zaświadczenie o zaliczeniu egzaminu teoretycznego na kursie asystenta instruktora organizowanego przez SITS,
- zaświadczenie o zaliczeniu egzaminu teoretycznego na kursie instruktora SITS organizowanego przez SITS do 31.05.2018 r.,
- legitymację instruktora snowboardu wydaną przez Akademię Wychowania Fizycznego po ukończeniu specjalizacji instruktorskiej ze snowboardu,
- inne certyfikaty z zakresu snowboardu wydane poza granicami Polski (po akceptacji przez instytucję certyfikującą). Do weryfikacji efektów uczenia się w 2. części dopuszcza się następujące dowody:
- legitymację III stopnia umiejętności wydaną przez SITS,
- inne certyfikaty z zakresu snowboardu wydane poza granicami Polski (po akceptacji przez instytucję certyfikującą).

2.2. Zasoby kadrowe
Doradca walidacyjny:
- stosuje metody i narzędzia pomocne przy identyfikowaniu i dokumentowaniu kompetencji,
- zna zasady weryfikacji dowodów na osiągnięcie efektów uczenia się,
- przestrzega wysokich standardów etyki zawodowej,
- zna wymagane efekty uczenia się oraz kryteria weryfikacji ustalone dla kwalifikacji będących w zakresie jego działania jako doradcy walidacyjnego,
- zna metody i narzędzia stosowane w celu zweryfikowania wymaganych efektów uczenia się dla kwalifikacji będących w zakresie jego działania jako doradcy walidacyjnego.

Większość pozyskanych opinii jest bardzo pozytywnych. Zwraca się w nich uwagę na ogromny potencjał i zapotrzebowanie na wykwalifikowaną kadrę instruktorską w dynamicznie rozwijającej się dyscyplinie sportu jaką jest snowboard i na fakt, że uporządkowanie kompetencji instruktorów przyczyni się do poprawy jakości procesu szkoleniowego w snowboardzie i integracji ze standardami pracy w krajach alpejskich.