Nauczanie narciarstwa alpejskiego na poziomie rekreacyjnym ze szczególnym uwzględnieniem dzieci

Kwalifikacją szczególnie zainteresowane mogą być: - osoby prowadzące zajęcia z narciarstwa w szkołach narciarskich, ośrodkach sportowych, centrach szkoleniowych, klubach, itp., które chcą potwierdzić kompetencje zdobyte w ramach edukacji formalnej, np. studenci i absolwenci specjalizacji instruktorskiej w szkole wyższej prowadzącej kierunki w obszarze nauk o kulturze fizycznej i edukacji pozaformalnej, np. kurs nauczyciela narciarstwa; - osoby uprawiające narciarstwo amatorsko i zawodowo, które chciałyby uzyskać kwalifikację z obszaru nauczania narciarstwa; - studenci i absolwenci uczelni wyższych (np. kierunków z obszaru: sportu, pedagogiki, turystyki); - osoby posiadające kwalifikacje do prowadzenia zajęć w innej niż wskazana dla kwalifikacji formie sportu dla wszystkich; - osoby, które ukończyły kursy z ww. zakresu i chcą potwierdzić swoje kompetencje. Kwalifikacją zainteresowane mogą być także: - osoby zamieszkałe w bezpośrednim sąsiedztwie obiektów narciarskich; - osoby aktywne fizycznie poszukujące nowych, atrakcyjnych dróg rozwoju zawodowego (np. byli sportowcy wyczynowi); - osoby wykonujące prace sezonowe, których nie można prowadzić w zimie; - osoby posiadające kwalifikacje w sportach letnich; - osoby, które poszukują miejsca na rynku pracy w sektorze sportu i rekreacji. Kwalifikacja kierowana jest również do osób, które w ramach własnej działalności gospodarczej chciałyby prowadzić szkolenie sportowe lub działalność rekreacyjną, np. w szkołach i ośrodkach sportowo-rekreacyjnych.

Warunkiem przystąpienia do walidacji jest przedstawienie dokumentów poświadczających: - ukończenie kursu udzielania pierwszej pomocy w wymiarze nie mniejszym niż 8 godzin, nie wcześniej niż na 3 lata przed przystąpieniem do walidacji, zawierającego następujące treści: ocena sytuacji i zabezpieczenie miejsca wypadku; ocena stanu poszkodowanego; kontrola czynności życiowych; postępowanie z poszkodowanym nieprzytomnym; podstawowe czynności podtrzymujące życie; postępowanie w przypadku zachorowań i stanów nagłych: bólu w klatce piersiowej, drgawek; postępowanie w przypadku krwotoków, poważnych ran, oparzeń oraz odmrożeń; postępowanie w przypadku urazów kostno-stawowych oraz urazów głowy i kręgosłupa. Warunek ten spełniają: lekarze systemu, ratownicy medyczni, pielęgniarki systemu, - zaświadczenie od lekarza o braku przeciwwskazań zdrowotnych do prowadzenia szkolenia narciarskiego, - ukończone 18 lat, - oświadczenie o niekaralności związanej z wykonywaniem działalności zawodowej w obszarze objętym kwalifikacją, - posiadanie ważnego ubezpieczenia OC instruktora lub wychowawcy, - odbycie 14-dniowej praktyki w szkole narciarskiej, w tym min. 50 godzin w zakresie szkolenia dzieci. Ponadto wymagany jest dyplom ukończenia szkoły średniej. Osoba przystępująca do walidacji musi posiadać sprawny sprzęt narciarski (narty, buty i kije), kask narciarski i gogle, ochraniacze slalomowe oraz ubiór narciarski.

Osoba posiadająca kwalifikację może samodzielnie nauczać narciarstwa na podstawowym i średniozaawansowanym poziomie na zorganizowanych terenach narciarskich. Kwalifikacja może być wykorzystana przez osoby prowadzące zajęcia dla dzieci z narciarstwa w szkołach i przedszkolach narciarskich. Kwalifikacja kierowana jest również do osób, które w ramach własnej działalności gospodarczej chcą prowadzić zajęcia z narciarstwa. Osoby posiadające kwalifikację mogą również znaleźć zatrudnienie u organizatorów turystyki w czasie turnusów zimowych związaną z animacją czasu wolnego. Kwalifikacja może być również wykorzystana przez nauczycieli realizujących zajęcia z narciarstwa w placówkach oświatowych oraz kołach zainteresowań dla uczniów. Osoba posiadająca kwalifikacje z obszaru narciarstwa alpejskiego, może zdobywać inne kwalifikacje w obszarze sportów śnieżnych.

Certyfikat jest ważny przez 3 lata. Warunkiem przedłużenia jest odbycie doszkolenia unifikującego w wymiarze minimum 15 godzin zajęć na śniegu i 5 godzin wykładów, prowadzonego przez Instytucje Certyfikujące kwalifikację "Nauczanie narciarstwa alpejskiego na poziomie rekreacyjnym ze szczególnym uwzględnieniem dzieci" lub podmioty przez nie wskazane.

Dostępne dane statystyczne dotyczące rynku pracy wskazują, że istnieje rażąca nierównowaga pomiędzy popytem a podażą w zakresie kadr szkoleniowych opisywanej kwalifikacji, np. tylko w pierwszym okresie ferii zimowych (druga połowa stycznia 2018) w Polsce organizatorzy turystyki oficjalnie wskazali na brak ponad 1800 osób posiadających kompetencje do bezpiecznego prowadzenia zajęć narciarskich. Uprawianie narciarstwa alpejskiego w jego różnych formach w sposób regularny - powyżej 8 dni rocznie - deklaruje około 3 MLN polskich obywateli. Najwięcej lekcji narciarskich realizowanych jest z dziećmi. W krajach alpejskich ok.10% uprawiających narciarstwo wymaga opieki i szkolenia przez osoby posiadające opisane kwalifikacje. W Polsce odsetek ten wynosi ok. 5%, ale będzie rósł wraz ze wzrostem PKB per capita. Z uwagi na warunki klimatyczne w Polsce i Europie opisywane kwalifikacje cząstkowe mogą być wykorzystywane zarobkowo przez około 7 tygodni w roku, zatem nie mogą być podstawowym źródłem utrzymania. Szacuje się, że zapotrzebowanie na kwalifikację "Nauczanie narciarstwa alpejskiego na poziomie rekreacyjnym ze szczególnym uwzględnieniem dzieci" może wynosić nawet 15 tysięcy w perspektywie 10 lat [1]. Ponadto należy zwrócić uwagę, że rozwój stacji narciarskich zachęca do wizyt w Polsce mieszkańców krajów sąsiednich. Zorganizowane wyjazdy wakacyjne oraz wyjazdy polskich rodzin z dziećmi w góry generują coraz większe zapotrzebowanie na instruktorów posiadających tę kwalifikację. Uzyskiwanie kwalifikacji przez osoby pracujące z dziećmi przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa na stokach oraz podniesienia jakości usług świadczonych przez instruktorów. [1] International Report on Snow & Mountain Tourism, dostępne na: http://www.vanat.ch/RM-world-report-2017-vanat.pdf

1. Etap weryfikacji 1.1. Metody Na etapie weryfikacji dopuszczalne są następujące metody walidacji: test teoretyczny, obserwacja w warunkach symulowanych lub rzeczywistych, rozmowa z komisją, analiza dowodów i deklaracji. Część lub całość walidacji może być sprawdzona metodą analizy dowodów i deklaracji. Dowodem potwierdzającym zestaw 2. efektów uczenia się "Wykonywanie technik narciarstwa alpejskiego" jest: - posiadanie minimum drugiej klasy sportowej w narciarstwie alpejskim, której okres ważności upłynął nie później niż w ciągu ostatnich 3 lat. Dowodem potwierdzającym wszystkie efekty uczenia się są: - ważna legitymacja Instruktora Stowarzyszenia Instruktorów i Trenerów Narciarskich PZN (SITN), wydana nie później niż w ciągu 2 lat kalendarzowych następujących po uzyskaniu przez kwalifikację o nazwie "Nauczanie narciarstwa alpejskiego na poziomie rekreacyjnym ze szczególnym uwzględnieniem dzieci" statusu włączonej do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji (ZSK), - dyplom instruktora sportu w narciarstwie alpejskim wydany przed wejściem w życie ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów, - dyplom instruktora rekreacji w narciarstwie zjazdowym wydany przed wejściem w życie ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów. 1.2. Zasoby kadrowe Komisja weryfikacyjna składa się z minimum 3 osób. Przewodniczący Komisji musi spełniać następujące warunki: - posiada co najmniej kwalifikację pełną Polskiej Ramy Kwalifikacji (PRK) 7, - posiada ważny stopień Instruktora Wykładowcy SITN PZN narciarstwa zjazdowego, - posiada poświadczone doświadczenie w zakresie kształcenia i egzaminowania instruktorów narciarstwa zdobyte w ciągu ostatnich 5 lat, - posiada doświadczenie w zakresie nauczania narciarstwa, w tym w zakresie pracy z dziećmi, minimum 200 dni zdobytych w ciągu ostatnich 5 lat. Każdy z pozostałych członków komisji musi spełniać następujące wymagania: - posiada kwalifikację pełną PRK 7, - posiada współczynnik obliczeniowy dla ustalenia czasu wzorcowego w slalomie i slalomie gigancie równy lub większy niż 0.87, - posiada doświadczenie w zakresie nauczania narciarstwa, w tym w zakresie pracy z dziećmi, min. 200 dni zdobytych w ciągu ostatnich 5 lat. 1.3. Sposób organizacji walidacji oraz warunki przeprowadzenia weryfikacji Weryfikacja składa się z 3 części. Część 1. Teoretyczna - test teoretyczny. Dotyczy zestawu 1. efektów uczenia się "Charakteryzowanie podstaw prowadzenia zajęć rekreacyjnych z narciarstwa" i zestawu 3. "Planowanie rekreacyjnych zajęć narciarskich" - umiejętność "Przygotowuje plan zajęć narciarskich". Część 2. Praktyczna - obserwacja w warunkach rzeczywistych (zimowych, na stoku) połączona z rozmową z komisją (rozmowa ma każdorazowo charakter uzupełniający). Dotyczy 2. zestawu efektów uczenia się "Wykonywanie technik narciarstwa alpejskiego". Dopuszczalne jest zastosowanie metody dowodów i deklaracji. Część praktyczna składa się z: demonstracji technik narciarskich oraz sprawdzianu sportowego. W ramach demonstracji technik narciarskich oceniane są: wybrana przez Komisję Walidującą a) jedna z technik z obszaru ewolucji kątowych, b) jedna z technik z obszaru skrętów równoległych ślizgowych, c) jedna z technik skrętów równoległych ciętych. Jazda techniczna oceniana jest w skali 1-10 pkt. Jazdę techniczną zalicza uzyskanie łącznie minimum 24 pkt. Przyjmuje się następujące kryteria oceny: 0-3,5 pkt - pokaz uniemożliwiający zidentyfikowanie demonstrowanej techniki, 4-5,5 pkt - demonstracja ewolucji obarczona wieloma błędami, np. niewłaściwa pozycja narciarska, złe ustawienie nart, niewłaściwy impuls skrętny, zaburzona sekwencja ruchów, niewłaściwy ślad itp., 6-6,5 pkt - prawidłowa demonstracja ewolucji, poprawna pozycja narciarska, dopuszczalne pojedyncze błędy asymetrii śladu i skrętu, 7-7,5 pkt - jak wyżej, jednakże obok poprawności technicznej swoboda demonstracji uwzględniająca świadomość czasu i przestrzeni, 8-8,5 pkt - jak wyżej, lecz z uwzględnieniem symetrii techniki skrętów (skręty w lewo i prawo równie swobodne i poprawne), pełna kontrola prędkości, pojedyncze skręty dynamiczne (dotyczy: śmigu, skrętu NW i skrętu równoległego), 9-9,5 pkt - dynamiczna jazda w optymalnym tempie, charakteryzująca się dużą powtarzalnością ruchów, pełna kontrola toru przejazdu, dozwolone małe błędy (asymetria rąk, pojedyncze odchylenie czy oderwanie nart od podłoża itp.),10 pkt - bezbłędna, swobodna i dynamiczna demonstracja, skręty o dużej powtarzalności. Warunkiem zaliczenia sprawdzianu sportowego jest uzyskanie łącznie w GS i SL minimum 12 pkt z 20 możliwych (ale nie mniej niż 5 pkt w każdej konkurencji). W każdej konkurencji możliwe jest uzyskanie maksymalnie 10 pkt. Utrata do 4% czasu wzorcowego w GS i do 5% w SL nie skutkuje stratą punktów. Utrata do 6% w GS i do 7,5% w SL skutkuje obniżeniem wyniku końcowego o 0,5 pkt, do 8% w GS i do 10% w SL skutkuje obniżeniem wyniku końcowego o kolejny 0,5 pkt i tak dalej. Czas wzorcowy dla mężczyzn osobno dla każdego z dwóch przejazdów w konkurencjach GS i SL jest średnią z dwóch najlepszych czasów przejazdów osób (minimum 2 osoby) ustalających czas wzorcowy pomnożonych przez ich aktualne współczynniki korygujące i stanowi równoważnik 10 pkt. Czas wzorcowy dla kobiet wynosi 105% czasu wzorcowego dla mężczyzn. Ustalający czas musi przejechać trasę co najmniej 2 razy, w tym raz przed i raz po wszystkich uczestnikach walidacji. Aktualne współczynniki korygujące (przypisane na podstawie wyników uzyskanych w ogólnopolskim teście kalibracyjnym organizowanym w porozumieniu z Polskim Związkiem Narciarskim) osób ustalających czasy przejazdów, którymi mogą być członkowie komisji lub inne osoby posiadające aktualne współczynniki korygujące (nie niższe niż 0,87) w SL i GS, będą podawane przed rozpoczęciem tej części weryfikacji. Dopuszcza się możliwość zaliczenia sprawdzianu sportowego w przypadku uzyskania przez uczestnika walidacji wyniku w przedziale 10-11,5 pkt w jeździe sportowej przez nadrobienie brakujących punktów jazdą techniczną w stosunku 1:2 (0,5 brakującego pkt w jeździe sportowej należy nadrobić 1 pkt w jeździe technicznej). Dla uczestników walidacji w wieku 45 lat (kalendarzowo) lub starszych minimalna liczba punktów zaliczająca jazdę sportową (GS + SL) wynosi 10 (ale nie mniej niż 4 pkt w każdej konkurencji). W przypadku uzyskania przez uczestnika w jeździe sportowej wyniku w przedziale 8-9,5 pkt, dopuszcza się możliwość zaliczenia sprawdzianu sportowego przez nadrobienie brakujących punktów jazdą techniczną w stosunku 1:2 (0,5 brakującego pkt w jeździe sportowej należy nadrobić 1 pkt w jeździe technicznej). Informacja o czasach wzorcowych podawana jest kandydatom po zakończeniu przejazdów wszystkich uczestników i ustalających czasy (może być umieszczona na ogólnodostępnej tablicy). Asesorzy podają maksymalne czasy odpowiadające konkretnym punktom, osobno dla kobiet i mężczyzn. Bezpośrednio po przejeździe uczestnik poznaje swój rzeczywisty czas przejazdu. Część 3. Praktyczna - obserwacja w warunkach symulowanych lub rzeczywistych połączona z rozmową z komisją (rozmowa ma każdorazowo charakter uzupełniający). W trakcie części 3. walidacji weryfikowane są efekty uczenia się zawarte w zestawach: 3 "Planowanie rekreacyjnych zajęć narciarskich" - umiejętność "Rozpoznaje potrzeby i możliwości uczestnika ze szczególnym uwzględnieniem dzieci" i 4 "Realizowanie rekreacyjnych zajęć narciarskich". Instytucja Certyfikująca musi zapewnić: - grupę dzieci umożliwiającą przeprowadzenie zajęć, - dostęp do zorganizowanego stoku narciarskiego o długości min. 500 m (przygotowanego i zabezpieczonego zgodnie z ustawą z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie i ratownictwie w górach na zorganizowanych terenach narciarskich), zapewniającego możliwość przeprowadzenia zawodów w slalomie (SL) i slalomie gigancie (GS), - dostęp do wyciągu narciarskiego, - 50 tyczek slalomowych, - wiertarkę, - klucz do tyczek, - 2 radiotelefony, - elektroniczny pomiar czasu, - komputer, - kamerę, - fladry do grodzenia trasy, - apteczkę pierwszej pomocy, - salę zapewniającą możliwość przeprowadzenia egzaminu teoretycznego.

W ramach konsultacji środowiskowych udział wzięło 6 podmiotów, w tym 5 aprobujących wniosek. Drobne uwagi z etapu konsultacji i opinii specjalistów zostały wyjaśnione w trakcie procedowania wniosku o włączenie do ZSK i w ostatecznej ocenie uznano, że istnieją ważne przesłanki społeczno-gospodarcze przemawiające za włączeniem kwalifikacji do ZSK, wskazując głównie na potrzebę zagwarantowania prowadzenia zajęć sportowych na stoku przez wykwalifikowaną kadrę, w szczególności w przypadku zajęć z dziećmi.