Nauczanie narciarstwa alpejskiego na poziomie zaawansowanym

Kwalifikacją szczególnie zainteresowane mogą być: - osoby prowadzące zajęcia z narciarstwa w szkołach narciarskich, ośrodkach sportowych, centrach szkoleniowych, klubach itp., które chcą potwierdzić kompetencje zdobyte w ramach edukacji formalnej, np. studenci i absolwenci specjalizacji instruktorskiej w szkole wyższej prowadzącej kierunki w obszarze nauk o kulturze fizycznej i edukacji pozaformalnej, np. kurs nauczyciela narciarstwa; - osoby uprawiające narciarstwo amatorsko i zawodowo, które chciałyby uzyskać kwalifikację z obszaru nauczania narciarstwa; - studenci i absolwenci uczelni wyższych (np. kierunki z obszaru: sportu, pedagogiki, turystyki); - osoby posiadające kwalifikacje do prowadzenia zajęć w innej niż wskazana dla kwalifikacji formie sportu dla wszystkich; - osoby, które ukończyły kursy z ww. zakresu i chcą potwierdzić swoje kompetencje. Kwalifikacją zainteresowane mogą być także: - osoby zamieszkałe w bezpośrednim sąsiedztwie obiektów narciarskich; - osoby aktywne fizycznie poszukujące nowych, atrakcyjnych dróg rozwoju zawodowego (np. byli sportowcy wyczynowi); - osoby wykonujące prace sezonowe, których nie można wykonywać w zimie; - osoby posiadające kwalifikacje w sportach letnich; - osoby, które poszukują miejsca na rynku pracy w sektorze sportu i rekreacji. Kwalifikacja kierowana jest również do osób, które w ramach własnej działalności gospodarczej chciałyby prowadzić szkolenie sportowe lub działalność rekreacyjną, np. w szkółkach, klubach, akademiach, ośrodkach sportowo-rekreacyjnych.

Warunkiem przystąpienia do walidacji jest przedstawienie dokumentów poświadczających: - ukończenie kursu udzielania pierwszej pomocy w wymiarze nie mniejszym niż 8 godzin, nie wcześniej niż 3 lata przed przystąpieniem do walidacji, zawierającego następujące tematy: ocena sytuacji i zabezpieczenie miejsca wypadku; ocena stanu poszkodowanego; kontrola czynności życiowych; postępowanie z poszkodowanym nieprzytomnym; podstawowe czynności podtrzymywania życia; postępowanie w przypadku zachorowań i stanów nagłych, bólu w klatce piersiowej, drgawek; postępowanie w przypadku krwotoków, poważnych ran, oparzeń oraz odmrożeń; postępowanie w przypadku urazów kostno-stawowych oraz urazów głowy i kręgosłupa. Warunek ten spełniają: lekarze systemu, ratownicy medyczni, pielęgniarki systemu; - zaświadczenie od lekarza o braku przeciwwskazań zdrowotnych do nauczania narciarstwa; - ukończone 18 lat; - zaświadczenie o niekaralności związanej z wykonywaniem działalności zawodowej w obszarze objętym kwalifikacją; - posiadanie ważnego ubezpieczenia OC instruktora lub wychowawcy; - odbycie 14-dniowej praktyki (min. 70 godzin) w zakresie szkolenia w szkole narciarskiej. Osoba przystępująca do walidacji musi posiadać sprawny sprzęt narciarski (narty, buty i kije), kask narciarski i gogle, ochraniacze slalomowe oraz ubiór narciarski. Osoba przystępująca do walidacji musi posiadać wykształcenie średnie lub średnie branżowe oraz potwierdzoną kwalifikację na poziomie PRK 4 "Nauczanie narciarstwa na poziomie rekreacyjnym ze szczególnym uwzględnieniem dzieci" lub ważną legitymację Instruktora SITN, wydaną nie później niż w ciągu 2 lat kalendarzowych następujących po uzyskaniu przez kwalifikację "Nauczanie narciarstwa na poziomie rekreacyjnym ze szczególnym uwzględnieniem dzieci" statusu włączonej do ZSK.

Osoby posiadające kwalifikację mogą prowadzić zajęcia z narciarstwa w ośrodkach sportowych, centrach szkoleniowych, klubach itp. Kwalifikacja kierowana jest również do osób, które w ramach własnej działalności gospodarczej chcą prowadzić szkolenie sportowe lub rekreacyjne. Osoby posiadające kwalifikację mogą również znaleźć zatrudnienie u organizatorów turystyki w kraju i za granicą. Kwalifikacja może być również wykorzystana przez nauczycieli realizujących zajęcia z narciarstwa w placówkach oświatowych oraz kołach zainteresowań dla uczniów. Osoby posiadające kwalifikacje z obszaru narciarstwa alpejskiego, mogą zdobywać inne kwalifikacje w obszarze sportów śnieżnych.

Certyfikat ważny jest przez 3 lata. Warunkiem przedłużenia jest odbycie doszkolenia unifikującego w wymiarze min. 15 godzin zajęć na śniegu i 5 godzin wykładów, prowadzonego przez Instytucje Certyfikujące kwalifikację "Nauczanie narciarstwa alpejskiego na poziomie zaawansowanym" lub podmioty przez nie wskazane.

Dostępne dane statystyczne dotyczące rynku pracy wskazują, że istnieje rażąca nierównowaga pomiędzy popytem a podażą w zakresie kadr szkoleniowych opisywanej kwalifikacji, np. tylko w pierwszym okresie ferii zimowych (druga połowa stycznia 2018) w Polsce organizatorzy turystyki oficjalnie wskazali na brak ponad 1800 osób posiadających kompetencje do bezpiecznego prowadzenia zajęć narciarskich. Uprawianie narciarstwa alpejskiego w jego różnych formach w sposób regularny - powyżej 8 dni rocznie - deklaruje około 3 mln polskich obywateli. W krajach alpejskich ok.10% uprawiających narciarstwo korzysta z usług szkoleniowych osób posiadających opisane kwalifikacje. W Polsce odsetek ten wynosi ok. 5% i prawdopodobnie będzie rósł wraz ze wzrostem PKB per capita. Z uwagi na warunki klimatyczne w Polsce i Europie opisywana kwalifikacja cząstkowa może być wykorzystywane przez około 7 tygodni w roku, zatem jej wykorzystanie nie może stanowić podstawowego źródła utrzymania. Szacuje się, że zapotrzebowanie na kwalifikację "Nauczanie narciarstwa alpejskiego na poziomie zaawansowanym" może wynosić nawet 5 tysięcy [1]. Ponadto należy zwrócić uwagę, że rozwój stacji narciarskich zachęca do wizyt w Polsce mieszkańców krajów sąsiadujących. Wyjazdy polskich turystów do krajów alpejskich generują coraz większe zapotrzebowanie na instruktorów władających językiem polskim. Formalne zaistnienie tej kwalifikacji umożliwi wdrożenie instrumentu porównania kwalifikacji uzyskiwanych w innych krajach europejskich. [1] International Report on Snow & Mountain Tourism, dostępne na: http://www.vanat.ch/RM-world-report-2017-vanat.pdf

Osoba posiadająca kwalifikację "Nauczanie narciarstwa alpejskiego na poziomie zaawansowanym" dysponuje dłuższym stażem praktycznym w zakresie zestawu 02 oraz zestawu 04 niż osoba posiadająca uprawnienia instruktorskie zdobyte w czasie edukacji formalnej na uczelniach wyższych. Osoba posiadająca kwalifikację "Nauczanie narciarstwa alpejskiego na poziomie zaawansowanym" inaczej niż osoba posiadająca uprawnienia instruktorskie zdobyte w czasie edukacji formalnej na wyższych uczelniach organizuje imprezy sportowo-rekreacyjne na śniegu.

1. Etap weryfikacji 1.1. Metody Na etapie weryfikacji dopuszczalne są następujące metody walidacji: test teoretyczny, obserwacja w warunkach symulowanych lub rzeczywistych, analiza dowodów i deklaracji, rozmowa z komisją. Część lub całość walidacji może być sprawdzona metodą analizy dowodów i deklaracji. Do weryfikacji efektów uczenia się zawartych w zestawie 2. "Wykonywanie technik narciarstwa alpejskiego" dopuszcza się m.in. następujące dowody: - posiadanie pierwszej klasy sportowej w narciarstwie alpejskim, zdobytej nie później niż w ciągu ostatnich 3 lat lub mistrzowskiej klasy sportowej w narciarstwie alpejskim, zdobytej nie później niż w ciągu ostatnich 5 lat lub posiadanie minimum 85 FIS punktów dla kobiet i 100 FIS punktów dla mężczyzn w zakresie narciarstwa alpejskiego, których okres ważności upłynął nie później niż w ciągu 5 lat. Dowodem potwierdzającym wszystkie efekty uczenia się jest: - ważna legitymacja Instruktora SITN, wydana nie później niż w ciągu 2 lat kalendarzowych następujących po uzyskaniu przez kwalifikację o nazwie "Nauczanie narciarstwa alpejskiego na poziomie zaawansowanym" statusu włączonej do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji (ZSK). 1.2. Zasoby kadrowe Komisja weryfikacyjna składa się z minimum 3 osób. Przewodniczący Komisji musi spełniać następujące warunki: - posiada stopień doktora nauk o kulturze fizycznej (kwalifikacja pełna Polskiej Ramy Kwalifikacji (PRK) 8), - posiada ważny stopień Instruktora Wykładowcy SITN narciarstwa zjazdowego, - posiada poświadczone doświadczenie w zakresie kształcenia i egzaminowania instruktorów narciarstwa zdobyte w ciągu ostatnich 5 lat, - posiada udokumentowane doświadczenie w zakresie nauczania narciarstwa min. 200 dni zdobytych w ciągu ostatnich 5 lat. Każdy z pozostałych członków komisji musi spełniać następujące wymagania: - posiada kwalifikację pełną PRK 7, - posiada ważny stopień Instruktora Wykładowcy SITN narciarstwa zjazdowego, - posiada współczynnik obliczeniowy dla ustalenia czasu wzorcowego w slalomie i slalomie gigancie wyższy lub równy 0.87, - posiada doświadczenie w zakresie nauczania narciarstwa min. 200 dni zdobytych w ciągu ostatnich 5 lat. 1.3. Sposób organizacji walidacji oraz warunki przeprowadzenia weryfikacji Walidacja składa się z 3 części. Za pomocą testu teoretycznego sprawdzane są zestawy efektów uczenia się: Zestaw 1. "Charakteryzowanie procesu nauczania narciarstwa", Zestaw 3. "Planowanie procesu nauczania/uczenia się narciarstwa alpejskiego" - umiejętność "Planuje szkolenie narciarskie na poziomie zaawansowanym" i Zestaw 5. "Plano- wanie amatorskich zawodów sportowo-rekreacyjnych w narciarstwie alpejskim". Za pomocą metody obserwacji w warunkach rzeczywistych (zimowych, na stoku) sprawdzane jest posiadanie efektów uczenia się zawartych w Zestawie 2. "Wykonywanie technik narciarstwa alpejskiego". Dopuszczalne jest zastosowanie metody dowodów i deklaracji. W ramach demonstracji technik narciarskich (jazdy technicznej) oceniane są (wybrana przez Komisję Walidującą): a) jedna z technik z obszaru ewolucji kątowych, b) jedna z technik z obszaru skrętów równoległych, c) jedna z technik skrętów równoległych ciętych, d) jazda terenowa w różnych warunkach śniegowo-terenowych (np. strome, zmuldzone stoki, grząski, kopny śnieg, snowpark). Demonstracja technik narciarskich przez kandydata (jazda techniczna) jest rejestrowana i oceniana w skali 0-10 pkt. Jazdę techniczną zalicza uzyskanie łącznie minimum 35 pkt. Przyjmuje się następujące kryteria oceny: 0-3,5 pkt - pokaz uniemożliwiający zidentyfikowanie demonstrowanej techniki, 4-5,5 pkt - demonstracja ewolucji obarczona wieloma błędami, np. niewłaściwa pozycja narciarska, złe ustawienie nart, niewłaściwy impuls skrętny, zaburzona sekwencja ruchów, niewłaściwy ślad itp., 6-6,5 pkt - prawidłowa demonstracja ewolucji, poprawna pozycja narciarska, dopuszczalne pojedyncze błędy asymetrii śladu i skrętu, 7-7,5 pkt - jak wyżej, jednakże obok poprawności technicznej swoboda demonstracji uwzględniająca świadomość czasu i przestrzeni, 8-8,5 pkt - jak wyżej, lecz z uwzględnieniem symetrii techniki skrętów (skręty w lewo i prawo równie swobodne i poprawne), pełna kontrola prędkości, pojedyncze skręty dynamiczne (dotyczy śmigu, skrętu NW i skrętu równoległego), 9-9,5 pkt - dynamiczna jazda w optymalnym tempie, charakteryzująca się dużą powtarzalnością ruchów, pełna kontrola toru przejazdu, dozwolone małe błędy (asymetria rąk, pojedyncze odchylenie czy oderwanie nart od podłoża itp.), 10 pkt - bezbłędna, swobodna i dynamiczna demonstracja, skręty o dużej powtarzalności. Jazda sportowa weryfikowana jest w 2 konkurencjach: GS i SL. Uczestnicy mają możliwość dwukrotnego przejechania trasy GS i SL. Dopuszcza się możliwość zmiany ustawienia bramek w pierwszym i drugim przejeździe w każdej konkurencji. Czas wzorcowy dla mężczyzn osobno dla każdego z dwóch przejazdów w konkurencjach GS i SL jest średnią z dwóch najlepszych czasów przejazdów osób (minimum 2 osoby) ustalających czas wzorcowy pomnożonych przez ich aktualne współczynniki korygujące i stanowi równoważnik 10 pkt. Czas wzorcowy dla kobiet wynosi 105% czasu wzorcowego dla mężczyzn. Ustalający czas musi przejechać trasę co najmniej 2 razy, w tym raz przed i raz po wszystkich uczestnikach walidacji. Aktualne współczynniki korygujące (przypisane na podstawie wyników uzyskanych w ogólnopolskim teście kalibracyjnym organizowanym w porozumieniu z PZN) osób ustalających czasy przejazdów, którymi mogą być członkowie komisji lub inne osoby posiadające aktualne współczynniki korygujące (nie niższe niż 0,87) w SL i GS, będą podawane przed rozpoczęciem tej części weryfikacji. Informacja o czasach wzorcowych podawana jest kandydatom po zakończeniu przejazdów wszystkich uczestników i ustalających czasy (może być umieszczona na ogólnodostępnej tablicy). Asesorzy podają maksymalne czasy odpowiadające konkretnym punktom, osobno dla kobiet i mężczyzn. Warunkiem zaliczenia sprawdzianu sportowego jest uzyskanie łącznie w GS i SL minimum 14 punktów z 20 możliwych (ale nie mniej niż 6 pkt w każdej konkurencji). W każdej konkurencji możliwe jest uzyskanie maksymalnie 10 pkt. Utrata do 4% czasu wzorcowego w GS i do 5% w SL nie skutkuje stratą punktów. Utrata do 6% w GS i do 7,5% w SL skutkuje obniżeniem wyniku końcowego o 0,5 pkt, do 8% w GS i do 10% w SL skutkuje obniżeniem wyniku końcowego o kolejny 0,5 pkt i tak dalej. Dopuszcza się możliwość zaliczenia sprawdzianu sportowego w przypadku uzyskania przez uczestnika walidacji wyniku w przedziale 12-13,5 pkt w jeździe sportowej przez nadrobienie brakujących punktów jazdą techniczną w stosunku 1:2 (0,5 brakującego pkt w jeździe sportowej należy nadrobić 1 pkt w jeździe technicznej). Dla uczestników w wieku 45 lat (kalendarzowo) lub starszych minimalna liczba pkt zaliczająca jazdę sportową (GS + SL) wynosi 12 (ale nie mniej niż 5 pkt w każdej konkurencji). W przypadku uzyskania przez uczestnika wyniku w przedziale 10-11,5 pkt w jeździe sportowej, dopuszcza się możliwość zaliczenia sprawdzianu sportowego przez nadrobienie brakujących punktów jazdą techniczną w stosunku 1:2 (0,5 brakującego pkt w jeździe sportowej należy nadrobić 1 pkt w jeździe technicznej). Bezpośrednio po przejeździe uczestnik poznaje swój rzeczywisty czas przejazdu. Za pomocą obserwacji w warunkach symulowanych lub rzeczywistych połączonej z rozmową z komisją (rozmowa ma każdorazowo charakter uzupełniający) weryfikowane są efekty uczenia się "Organizuje szkolenie narciarskie na poziomie zaawansowanym" i "Prowadzi szkolenie narciarskie (proces nauczania/uczenia się) na poziomie zaawansowanym" zawarte w zestawie 4. "Realizowanie procesu nauczania/ uczenia się narciarstwa alpejskiego". Instytucja walidująca musi zapewnić: - dostęp do zorganizowanego stoku narciarskiego o długości min. 500 m (przygotowany i zabezpieczony zgodnie z ustawą z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie i ratownictwie w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich) zapewniający możliwość przeprowadzenia zawodów w SL i GS, - dostęp do wyciągu narciarskiego, - 50 tyczek slalomowych, - wiertarkę, - klucz do tyczek, - 2 radiotelefony, - elektroniczny pomiar czasu, - komputer, - kamerę, - fladry do grodzenia trasy, - apteczkę pierwszej pomocy, - salę zapewniającą możliwość przeprowadzenia egzaminu teoretycznego.

W konsultacjach środowiskowych wzięły udział 3 podmioty, uzyskano dodatkowo 2 opinie specjalistów. Pozytywne opinie dotyczyły przede wszystkim potrzeby zweryfikowania jakości kwalifikacji kadr sportu, co wpłynie na jakość i bezpieczeństwo uczestników sportu narciarskiego.