Przygotowywanie i podawanie kawy oraz napojów kawowych

Kwalifikacją mogą być zainteresowani:
- uczniowie i studenci oraz absolwenci kierunków związanych np. z gastronomią, a w szczególności w zawodach kelnera, barmana, baristy lub someliera;
- pracownicy: kawiarni, restauracji, barów, domów weselnych, sklepów specjalistycznych z kawą, kawiarenek mobilnych, firm eventowych itp.;
- handlowcy w branży kawowej;
- osoby prowadzące własną działalność gospodarczą w zakresie związanym z przygotowaniem i podawaniem kawy;
- osoby, które ukończyły kursy lub szkolenia z zakresu przygotowania i podawania kawy;
- osoby, które chciałaby przekwalifikować się.

Nie określa się.

Osoba posiadająca kwalifikację może znaleźć zatrudnienie w:
- sklepach specjalistycznych z kawą,
- kawiarniach
- cukierniach,
- kawiarniach sezonowych i mobilnych,
- restauracjach,
- hotelach i innych obiektach hotelarskich,
- w firmach eventowych,
- domach weselnych i bankietowych oraz na wszelkiego rodzaju bankietach, targach, weselach czy wydarzeniach biznesowych jako obsługa profesjonalnych stoisk i barów kawowych.

Posiadanie kwalifikacji wiąże się także z możliwością świadczenia ww. usług w ramach własnej działalności gospodarczej.

Certyfikat wydawany jest bezterminowo.

Kwalifikacja nierozerwalnie wiąże się z serwowaniem posiłków gastronomicznych. Świadczy o tym najlepiej liczba obiektów oferujących takie usługi. Zgodnie z raportem z października 2019 r. opublikowanym przez Główny Urząd Statystyczny pod nazwą "Raport wewnętrzny 2018" w 2018 r. w Polsce funkcjonowało 69 829 placówek gastronomicznych w tym samych restauracji 19 675. Przychody tego sektora w 2018 r. wynosiły 43 166 700 000 zł. Dane na stronie https://analizarynku.eu/ wskazują, że w sezonie 2018-2019 zbiory kawy na świecie były ok. 7 proc. większe w stosunku do poprzedniego roku, a w kolejnych latach jej spożycie ma zwiększyć się o ok. 3 proc. Według analiz Banku BGŻ BNP Paribas w latach 2017/2018 światowa produkcja kawy wyniosła 159,8 mln 60 kg worków (USDA).

Kawa jest jednym z najbardziej popularnych napojów w Polsce - ponad 80% dorosłych Polaków deklaruje regularne picie kawy, znaczna część z nich sięga po nią co najmniej raz dziennie (według danych CBOS, nawet 60%), a aż 16% wypija kilka kaw każdego dnia. Już od kilku lat możemy obserwować zwiększone zapotrzebowanie na kawę. Polacy z roku na rok piją coraz więcej kawy i nic nie wskazuje na to, by w przyszłości miało się to zmienić, konsumenci stają się coraz bardziej świadomi, a co za tym idzie sięgają po lepszą kawę.

Wraz ze wzrostem świadomości rośnie też jakość podawanej kawy oraz wzrasta zapotrzebowanie na specjalistów, którzy ją przygotowują. Ciągłość nadążania za zmianami i jakością sprawiają, że obecnie jest bardzo duże zainteresowanie warsztatami, szkoleniami w tym obszarze (https://blog.bestwaybeans.pl/rynek-kawy-5-trendow-na-2020-rok/). Kawę poza domem pije 51% Polaków - wynika z badania Cafe Monitor ARC Rynek i Opinia. (Badanie zostało zrealizowane metodą CAWI (ankiety on-line na panelu badawczym epanel.pl) na łącznej próbie N=1713 osób w wieku 16-65 lat w dniach 5-21.06.2019 roku).

Zapotrzebowania na kwalifikację stanowi odpowiedź na bieżące oczekiwania pracodawców oraz podmiotów świadczących usługi przygotowywania i podawania kawy. Zapotrzebowanie na kwalifikację potwierdzają opinie zarówno pracodawców, jak i duża liczba chętnych zainteresowanych taką tematyką szkoleń. Ponadto zapotrzebowanie na odpowiednią jakość kawy znajduje swoje odzwierciedlenie w organizacji na różnego rodzaju eventach i spotkaniach, czy to biznesowych, czy o charakterze rodzinnym, barów kawowych z profesjonalną obsługą. Praktycznie w każdej restauracji lub restauracji hotelowej podaje się kawę, oraz w wielu barach i punktach gastronomicznych, co nam potwierdza zapotrzebowanie na specjalistów z potwierdzonymi wiedzą, umiejętnościami i kompetencjami w tym zakresie.

Włączenie kwalifikacji do ZSK zwiększy świadomość osób ubiegających się o pracę w miejscach, w których serwis i jakość podawanej kawy ma niebagatelne znaczenie. Powstanie kwalifikacji zwiększy ponadto czytelność wymagań i oczekiwań dla pracodawców oraz dla osób uczących się i planujących rozwój kariery zawodowej. Instytucje lub firmy szkoleniowe będą miały możliwość przygotowywania kursów i szkoleń, które prowadzą do uzyskania kwalifikacji włączonych do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji, w oparciu o opisy efektów uczenia się zawartych w opisie kwalifikacji.

Niniejsza kwalifikacja jest powiązana z kwalifikacją "Serwis napojów mieszanych i alkoholi" w aspekcie modelowania procesu podawania (serwisu) oraz w zakresie relacji i komunikacji z klientem. (Kod kwalifikacji w ZRK - 4C811900002). Istotną różnicą w przedmiotowej kwalifikacji jest to, iż odnosi się ona bezpośrednio do przygotowywania i podawania kawy, a wskazana powyżej kwalifikacja cząstkowa jest powiązana z przedmiotową kwalifikacją w aspekcie elementów pośrednich i procesów, które w ramach niej występują, ale nie odnosi się kompleksowo ani bezpośrednio do przygotowywania i podawania kawy oraz napojów kawowych.

W opisanych dotychczas kwalifikacjach nie ma żadnej odnoszącej się do działań związanych z przygotowaniem i podawaniem samej kawy oraz napojów kawowych.

Niniejsza kwalifikacja jest również powiązana z kwalifikacją zawodową "Kelner 513101" w zakresie umiejętności "HGT.01.4. Obsługiwanie gości". Kwalifikacje wykazują pewne podobieństwo w zakresie kompetencji związanych z serwowaniem napojów; historią kawy oraz wiedzą na temat składników potrzebnych do przygotowania poszczególnych napojów kawowych, jak również umiejętnością przygotowania poszczególnych napojów kawowych.

1. Etapy weryfikacji

1.1. Metody
 Na etapie weryfikacji dopuszczalne są następujące metody walidacji:   test teoretyczny,  obserwacja w warunkach symulowanych,   prezentacja kawy i napojów kawowych,  wywiad swobodny (rozmowa z komisją). Obserwacja wykonywanych zadań oraz prezentacja uzyskanych rezultatów powinna odbywać się zgodnie z arkuszem obserwacji i kryteriami oceniania.

1.2. Zasoby kadrowe Komisja walidacyjna składa się minimum z dwóch członków, z których jeden pełni funkcję przewodniczącego komisji i ma decydujący głos. Przewodniczący komisji musi posiadać potwierdzoną i udokumentowaną wiedzę z zakresu kwalifikacji (np. ukończone szkolenie specjalistyczne, wykształcenie gastronomiczne). Każdy z członków komisji musi znać zasady przeprowadzania walidacji i stosowane metody.
Każdy z członków komisji musi spełniać przynajmniej jeden z następujących warunków: 
- posiadać udokumentowane co najmniej 5-letnie doświadczenie zawodowe w przygotowywaniu i podawaniu kawy i napojów kawowych zdobyte w okresie ostatnich 7 lat, 
- posiadać udokumentowane co najmniej 5-letnie doświadczanie w prowadzeniu szkoleń lub walidacji w zakresie przygotowywania i podawania kawy i napojów kawowych. 
Komisja walidacyjna musi spełniać łącznie powyższe warunki.

1.3. Sposób organizacji walidacji oraz warunki organizacyjne i materialne 
Walidacja składa się z dwóch części: teoretycznej i praktycznej. 
W pierwszej części - teoretycznej zastosowany jest test teoretyczny w formie elektronicznej lub tradycyjny w formie pakietu. 
Część praktyczna następuje po pozytywnej weryfikacji części teoretycznej. W części praktycznej stosuje się metodę obserwacji w warunkach symulowanych. 


Instytucja certyfikująca, o której mowa w art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (Dz. U. z 2020 r. poz. 226), zapewnia:  
- pomieszczenie umożliwiające samodzielną pracę,  
- materiały niezbędne do przeprowadzenia walidacji,  
- wydzielone stanowisko egzaminacyjne z dostępem do: 
-  bieżącej wody,
-  środków czystości, 
-  składników i dodatków: 
-- minimum dwa gatunki kaw (w tym arabikę i robustę), 
-- mleko oraz napoje roślinne, 
-- śmietanka 30% i 36%, bita śmietanka, 
-  dodatki do napojów kawowych pozwalające na wykonanie kaw wskazanych w kwalifikacji: 
--  syropy (w tym: karmelowy, czekoladowy, miętowy, waniliowy, cynamonowy, pomarańczowy i cytrynowy), 
--  przyprawy (w tym: cynamon, kardamon, kakao sproszkowane), 
--  substancje słodzące (w tym: cukier biały, trzcinowy, ksylitol, słodzik, miód), whisky, lody konsumpcyjne, lód, 
- sprzętu, naczyń i akcesoriów:
-- ekspres ciśnieniowy kolbowy z dyszą spieniającą,
-- ekspres przelewowy, 
-- młynek żarnowy, 
-- odbijak do kawy, 
-- tamper, 
-- wybrane urządzenie do alternatywnych metod przygotowywania kawy, w tym: kawiarka, chemex, frenchpress, shaker lub blender,
-- naczynia i akcesoria niezbędne do prezentacji i podania kaw i napojów kawowych wymienionych w efektach uczenia się.

2. Identyfikowanie i dokumentowanie
Nie określa się wymogów dla etapu identyfikowania i dokumentowania efektów uczenia się.

W procesie włączania tej kwalifikacji rynkowej do ZSK dokonano korekty zestawów efektów uczenia się zgodnie z sugestiami specjalistów i ekspertów. Ponadto uwzględniono uwagi zgłaszane podczas konsultacji społecznych. Zespół ekspertów doprecyzował wymagania dotyczące walidacji i podmiotów przeprowadzających walidację.