Walidacja

W terminologii przyjętej w ZSK “walidacja” oznacza sprawdzenie, czy osoba ubiegająca się o nadanie kwalifikacji osiągnęła wymagane kompetencje. Walidacji może podlegać całość lub tylko  wyodrębniona część wymagań, które są w opisie kwalifikacji 

Nie należy mylić walidacji z uznawaniem kwalifikacji. Jeżeli kwalifikacja nadana za granicą zostanie uznana w kraju przez uprawnioną do tego instytucję, to ta kwalifikacja jest ważna. Osoba, która uzyskała taką kwalifikację, nie musi ponownie poddawać się walidacji.

Umiejętności

Umiejętność jest to nabyta zdolność do efektywnego wykonywania określonych działań i zadań oraz rozwiązywania problemów. 

W terminologii przyjętej w ZSK “umiejętności” są jedną z trzech wyróżnionych kategorii efektów uczenia się. W wymaganiach dla poszczególnych kwalifikacji mowa jest o umiejętnościach odnoszących się do dziedziny uczenia się lub działalności zawodowej. 

W języku potocznym (także w niektórych opracowaniach i dokumentach)  wyrazy “umiejętności”, “wiedza”, “kompetencje” i “kwalifikacje” często używane są zamiennie.

Sektorowa rama kwalifikacji

Opis poziomów kwalifikacji funkcjonujących w danym sektorze lub branży; poziomy Sektorowych Ram Kwalifikacji odpowiadają odpowiednim poziomom Polskiej Ramy Kwalifikacji.
Charakterystyki poziomów kwalifikacji w sektorowych ramach mogą być mniej ogólne niż w PRK. Składniki opisu poziomu (deskryptory) w sektorowych ramach kwalifikacji uwzględniają konteksty właściwe dla danej dziedziny.

Sektorowe ramy kwalifikacji powstaną tylko w tych dziedzinach działalności, w których pojawi się potrzeba stworzenia takiego narzędzia. Sektorowa rama kwalifikacji może zostać włączona do ZSK, o ile spełnia warunki określone w ustawie o ZSK.

Rada Interesariuszy ZSK

Rada Interesariuszy ZSK (RI) jest organem opiniodawczo-doradczym ministra koordynatora ZSK. Rada wspiera ministra koordynatora ZSK w zapewnianiu spójności i porównywalności oraz usprawnianiu mechanizmów funkcjonujących w ramach ZSK 

Skład Rady Interesariuszy ZSK określony jest w ustawie o ZSK. W Radzie są przedstawiciele pracodawców i związków zawodowych, szkolnictwa wyższego i oświaty oraz działających na rynku firm szkoleniowych. Kadencja członka Rady trwa cztery lata (może zostać przedłużona tylko raz). Koniec kadencji połowy członków Rady następuje co dwa lata.

Przypisanie poziomu PRK (Polskiej Ramy Kwalifikacji) do kwalifikacj

Rozstrzygnięcie, podjęte na zasadach określonych w ustawie, o ustaleniu poziomu Polskiej Ramy Kwalifikacji dla danej kwalifikacji, na podstawie porównania efektów uczenia się wymaganych dla tej kwalifikacji z charakterystykami poziomów Polskiej Ramy Kwalifikacji.

Poziomy PRK poszczególnych kwalifikacji pełnych zostały ustalone bezpośrednio w ustawie o ZSK. Poziom PRK przypisuje się wyłącznie kwalifikacjom cząstkowym (włączanym do ZSK). Przypisanie poziomu PRK kwalifikacjom cząstkowym odbywa się według zasad określonych w ustawie o ZSK. Porównania wymaganych dla danej kwalifikacji (cząstkowej) efektów uczenia się z charakterystykami poziomów Polskiej Ramy Kwalifikacji dokonuje zespół ekspertów, który przygotowuje rekomendację stanowiącą podstawę przypisania poziomu PRK przez ministra właściwego.

Przenoszenie osiągnięć

Przeniesienie osiągnięć oznacza uznanie przez instytucję certyfikującą (IC) pozytywnego wyniku walidacji, która została przeprowadzona przez inną instytucję. Przenoszenie osiągnięć umożliwia rezygnację z ponownego sprawdzania wcześniej potwierdzonych kompetencji osoby, która ubiega się o kwalifikację.

Ustawa o ZSK daje możliwość przeniesienia osiągnięć, ale instytucja certyfikująca IC nie jest do tego zobowiązana.

Poziom PRK (Polskiej Ramy Kwalifikacji)

Poziom PRK (Polskiej Ramy Kwalifikacji) informuje ogólnie o zakresie i złożoności (stopniu trudności) wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych wymaganych od osób ubiegających się o kwalifikacje danego poziomu. 

Poziom PRK poszczególnych kwalifikacji wynika z porównania wymagań w opisie danej kwalifikacji z charakterystykami poziomów w ramie kwalifikacji.

W polskiej ramie wyodrębniono 8 poziomów, które odnoszą się bezpośrednio do 8 poziomów Europejskiej Ramy Kwalifikacji. Kwalifikacjom, które wymagają najmniej zaawansowanych kompetencji, odpowiada pierwszy poziom PRK. Kolejne poziomy wiążą się z coraz wyższymi wymaganiami. 

Wszystkie kwalifikacje włączone do ZSK mają przypisany odpowiedni poziom PRK. Informacja o poziomie PRK umieszczona jest na dokumentach potwierdzających nadanie kwalifikacji (świadectwach, dyplomach, certyfikatach). Poziomu PRK nie można przypisać kwalifikacji, która nie jest włączona do ZSK.

Polska Rama Kwalifikacji (PRK)

Polska Rama Kwalifikacji (PRK) jest opisem wyodrębnionych w Polsce poziomów kwalifikacji. Podobnie jak w wielu innych krajach, PRK jest jednym z podstawowych elementów systemu kwalifikacji.

W polskiej ramie, podobnie jak w ramie europejskiej (ERK), wyróżnia się 8 poziomów kwalifikacji. Im wyższy poziom PRK, tym większe są wymagania od osób ubiegających się o kwalifikacje.

W polskiej ramie znajdują się ogólne charakterystyki każdego poziomu PRK.

Podmiot zewnętrznego zapewniania jakości (PZZJ)

Dla osiągnięcia wiarygodności nadawanych kwalifikacji w ZSK obowiązuje zewnętrzne zapewniania jakości walidacji i certyfikowania. Zadanie to wykonują instytucje zewnętrzne wobec instytucji, która nadaje kwalifikacje. 

W ustawie o ZSK są przepisy dotyczące powierzania funkcji podmiotu zewnętrznego zapewniania jakości (PZZJ) wobec instytucji certyfikującej (IC). PZZJ prowadzi ciągły monitoring działań IC oraz okresową ewaluację zewnętrzną tych działań.