Chcesz oficjalnie potwierdzić to, co wiesz i umiesz, i dzięki temu uzyskać kwalifikację? Możesz przystąpić do walidacji. Jednak w większości przypadków będzie to płatne. Poniżej znajdziesz informację gdzie i w jaki sposób szukać na to funduszy.
Zintegrowany Rejestr Kwalifikacji (ZRK) jest rejestrem publicznym, który gromadzi informacje o wszystkich kwalifikacjach włączonych do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji (ZSK), niezależnie od innych istniejących w Polsce rejestrów i spisów tworzonych na potrzeby poszczególnych resortów, branż, środowisk i instytucji. Rejestr powstał w 2016 roku na mocy ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji i jest jednym z głównych elementów systemu. Z ZRK można dowiedzieć się, jakie kwalifikacje są włączone do ZSK, jakie wymagania trzeba spełnić, żeby uzyskać daną kwalifikację oraz jakie instytucje mają uprawnienia do ich nadawania. W rejestrze ujęte są tzw. kwalifikacje pełne, tj. te które nadawane są wyłącznie w systemach oświaty i szkolnictwa wyższego po ukończeniu określonych etapów kształcenia, a także cząstkowe, w skład których wchodzą kwalifikacje w zawodzie ze szkolnictwa branżowego, kwalifikacje nadawane po ukończeniu studiów podyplomowych, uregulowane, wolnorynkowe, sektorowe i rzemieślnicze.
Zintegrowany Rejestr Kwalifikacji prowadzony jest przez Instytut Badań Edukacyjnych – Państwowy Instytut Badawczy, który dba o kompletność i aktualność danych gromadzonych w Rejestrze.
Informacje o poszczególnych kategoriach kwalifikacji w ZRK pochodzą z różnych źródeł:
Zakres informacji o poszczególnych kategoriach kwalifikacji gromadzonych w Rejestrze został określony w ustawie o ZSK.
Dzięki ZRK można:
Czatbot ułatwiający korzystanie z Rejestru
Ponadto w Rejestrze Kwalifikacji zaimplementowano czatbota „ZeRKa”, który wspiera użytkowników w nawigacji po zasobach kwalifikacji. Jeśli nie wiesz, od czego zacząć, zaproponuje ankietę, w której przeanalizuje preferowane warunki pracy, ulubione zadania oraz kluczowe dla Ciebie aspekty zawodowe, aby dopasować odpowiednie kwalifikacje. Potrafi również wskazać adekwatne ścieżki rozwoju na podstawie Twoich zainteresowań, umiejętności lub opisanych zadań. Bez względu na użyte sformułowania inteligentnie rozpozna ich sens i przedstawi najlepiej dopasowane propozycje.
Zgodnie z ustawą o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji składanie wszystkich wniosków odbywa się elektronicznie, z wykorzystaniem kwalifikowanego profilu zaufanego. W celu złożenia odpowiedniego wniosku niezbędna jest rejestracja konta w Centralnym Systemie Uwierzytelniania (CAS). W trakcie rejestracji konta, jak i składania odpowiedniego wniosku, warto skorzystać z odpowiedniej instrukcji, a także innych materiałów pomocniczych dla wnioskodawców.
Więcej informacji o ZRK można znaleźć w publikacji:
Kwalifikacje jutra – Praktyczny przewodnik po Zintegrowanym Rejestrze Kwalifikacji [zobacz]
Słownik Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji został przygotowany z myślą o osobach, które w ramach swoich zawodowych zadań będą zaangażowane w działania prowadzone na podstawie ustawy o ZSK. W toku prac nad Zintegrowanym Systemem Kwalifikacji wspólnie z partnerami społecznymi wypracowano szereg pojęć, które umożliwiają porozumiewanie się przedstawicieli różnych środowisk w sprawach dotyczących ZSK.
Część z nich została zdefiniowana w ustawie o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji, a wszystkie znajdują się w "Słowniku Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji" - Pobierz słownik. [ROZWIŃ LISTĘ]
W ZSK “akumulowanie osiągnięć” oznacza zdobywanie kwalifikacji “na raty”. W takim przypadku osoba ubiegająca się o kwalifikację poddaje ocenie swoje kompetencje w kilku etapach, które nie następują bezpośrednio jeden po drugim.
Oddzielnie sprawdzone i formalnie potwierdzone mogą być tylko te kompetencje, które są powiązane ze sobą i tworzą pewną całość. W opisie wymagań dla kwalifikacji stanowią one wyodrębniony moduł (tzw. zestaw efektów uczenia się).
Możliwość akumulowania osiągnięć wprowadzono w Polsce w szkolnictwie wyższym w 2005 r. w związku z wdrażaniem procesu bolońskiego, którego elementem jest ECTS (Europejski system transferu i akumulacji punktów). W rozpoczętej w 2012 r. reformie naszego szkolnictwa zawodowego także pojawiły się się rozwiązania umożliwiające akumulowanie osiągnięć. Od 2015 r. taką możliwość zapewnia ustawa o ZSK.
Certyfikowanie to inaczej mówiąc nadawanie kwalifikacji. Jest to ciąg działań, w efekcie których osoba ubiegająca się o kwalifikację, otrzymuje dokument potwierdzający nadanie określonej kwalifikacji. Zgodnie z ustawą o ZSK certyfikowanie następuje po uzyskaniu pozytywnego wyniku walidacji. Certyfikować mogą wyłącznie instytucje, które są do tego uprawnione.
Kształcenie (szkolenie) oraz walidacja i certyfikowanie mogą być realizowane w ramach tej samej instytucji. Tak działają np. szkoły podstawowe i uczelnie oraz niektóre ośrodki i firmy oferujące szkolenia.
Kształcenie, walidacja i certyfikowanie mogą też być rozdzielone i odbywać się w różnych instytucjach, np egzaminy zawodowe i maturalne dla uczniów szkół średnich przeprowadzają okręgowe komisje egzaminacyjne. Instytucje te wydają również dokumenty potwierdzające nadanie kwalifikacji.
Jest to zestaw stwierdzeń, które najbardziej ogólnie charakteryzują wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne, odpowiadające danemu poziomowi PRK (Polskiej Ramy Kwalifikacji).
W ramie polskiej są charakterystyki poziomów PRK pierwszego i drugiego stopnia.
Charakterystyki pierwszego stopnia są uniwersalne – odnoszą się do wszystkich rodzajów kwalifikacji. Charakterystyki drugiego stopnia zostały opracowane w czterech wariantach:
Efektami uczenia się nazywamy wiedzę, umiejętności oraz kompetencje społeczne nabyte w procesie szeroko rozumianego uczenia się - uczenia się nie tylko w szkole i na studiach, ale także w toku pracy zawodowej oraz różnych innych aktywności.
Efekty uczenia się wskazane w opisie kwalifikacji określają:
W teorii efekty uczenia się dzielimy na trzy kategorie. Jednakże w rzeczywistości wiedza, którą ma człowiek, zawsze obejmuje komponent umiejętności, umiejętności zawierają elementy wiedzy, a na kompetencje społeczne człowieka musi składać się pewna wiedza i jakieś umiejętności.
W opisach kwalifikacji poszczególne efekty uczenia się mogą być zarówno specyficzne dla danej kwalifikacji jak i bardziej uniwersalne - np. dotyczyć kompetencji ogólnozawodowych.
W ramach ZSK “instytucją certyfikującą” (IC) jest firma szkoleniowa, uczelnia lub inny podmiot, który otrzymał od ministra właściwego uprawnienie do nadawania konkretnej kwalifikacji
W szerszym ujęciu określenie instytucja certyfikująca oznacza podmiot, który nadaje kwalifikacje.
W ramach ZSK “instytucją certyfikującą” (IC) jest firma szkoleniowa, uczelnia lub inny podmiot, który otrzymał od ministra właściwego uprawnienie do nadawania konkretnej kwalifikacji
W szerszym ujęciu określenie instytucja certyfikująca oznacza podmiot, który nadaje kwalifikacje.
Jeżeli osoby uzyskujące kwalifikację, dobrze sobie potem radzą w zadaniach, do których dopasowano wymagania określone w opisie danej kwalifikacji, to oznacza, że ta kwalifikacja jest dobrej jakości.
W pierwszej kolejności o jakości kwalifikacji decyduje dobór efektów uczenia się (kompetencji) wymaganych od osoby ubiegającej się o nadanie danej kwalifikacji. Z drugiej strony na jakość nadanych kwalifikacji wpływa wiarygodność walidacji (sprawdzania, czy osoba ubiegająca się o kwalifikację ma wymagane kompetencje).
Kompetencjami społecznymi nazywamy zdolność do autonomicznego i odpowiedzialnego wypełniania swoich zadań zawodowych oraz uczestniczenia w życiu społecznym, z uwzględnieniem kontekstów etycznych.
W terminologii przyjętej w ZSK “kompetencje społeczne” są jedną z trzech wyróżnionych kategorii efektów uczenia się. W wymaganiach dla poszczególnych kwalifikacji mowa jest o kompetencjach społecznych odnoszących się do dziedziny uczenia się lub działalności zawodowej.
Termin “kompetencje społeczne” występuje także w różnych dziedzinach nauki (np. w psychologii, socjologii, pedagogice), w których jest definiowany w sposób odpowiedni do danej dziedziny.
W języku potocznym (także w niektórych opracowaniach i dokumentach) wyrazy “kompetencje” “wiedza”, “umiejętności”, i “kwalifikacje” często używane są zamiennie.
Jest to formalne stwierdzenie, że osoba w sposób zgodny z obowiązującą procedurą udowodniła, że osiągnęła wymagane efekty uczenia się (kompetencje) ustalone dla danej kwalifikacji. Dokumentem potwierdzającym nadanie kwalifikacji może być n.p. świadectwo, dyplom, certyfikat.
Warunkiem nadania kwalifikacji jest uzyskanie przez daną osobę pozytywnego wyniku walidacji (sprawdzenia, czy wymagane efekty uczenia się zostały osiągnięte).Kwalifikacje mogą nadawać wyłącznie uprawnione do tego instytucje.
Takie rozumienie terminu “kwalifikacja” jest spójne z definicjami przyjętymi w Zaleceniu Rady UE oraz w ustawie o ZSK.
Jest kilka różnych rodzajów kwalifikacji cząstkowych, w tym m.in. uregulowane, wolnorynkowe, sektorowe, rzemieślnicze.
W porównaniu do kwalifikacji pełnych w kwalifikacjach cząstkowych zakres wymaganych kompetencji jest węższy. Zwykle te wymagania powiązane są z wyraźnie określonymi rodzajami działań.
Kwalifikacja cząstkowa może stanowić rozszerzenie lub pogłębienie kwalifikacji pełnej (np. lekarze mogą uzyskać specjalizację lub certyfikat uprawniający do badań USG).
Kwalifikacja cząstkowa może być wymagana do zatrudnienia na określonym stanowisku, (np. kierowcy autobusu muszą mieć odpowiednie prawo jazdy).
Ustawa o ZSK dzieli kwalifikacje na pełne i cząstkowe. Kwalifikacje pełne nadawane są wyłącznie w ramach oświaty i szkolnictwa wyższego, po ukończeniu szkoły podstawowej i średniej oraz po ukończeniu studiów. Wszystkie rodzaje kwalifikacji pełnych wymienione są w art. 8 ustawy o ZSK.
Ustawa o ZSK kwalifikacjami rzemieślniczymi nazywa te, dla których wymagania egzaminacyjne ustala Związek Rzemiosła Polskiego.
Kwalifikacje rzemieślnicze uzyskują osoby, które złożyły stosowne egzaminy przed komisjami egzaminacyjnymi izb rzemieślniczych.
Kwalifikacja sektorowa nie jest uregulowana powszechnie obowiązującymi przepisami. Jest to kwalifikacja o charakterze zawodowym, która odpowiada na konkretne potrzeby branży lub sektora. Uprawnienie do nadawania kwalifikacji sektorowej może uzyskać wyłącznie instytucja prowadząca działalność w obszarze danej branży lub sektora.
Kwalifikacja uregulowana funkcjonuje na podstawie przepisów prawa, z wyłączeniem przepisów dotyczących systemu edukacji (według terminologii przyjętej w ustawie o ZSK świadectwa szkolne oraz dyplomy ukończenia studiów.nie są kwalifikacjami uregulowanymi)
Z punktu widzenia gospodarki i rynku pracy kwalifikacje uregulowane są niezbędnym uzupełnieniem kwalifikacji pełnych nabywanych w systemach oświaty i szkolnictwa wyższego.
O włączeniu do ZSK kwalifikacji uregulowanej decyduje minister właściwy dla danej kwalifikacji. Kwalifikacja uregulowana nie musi być włączona do ZSK.
Kwalifikacja wolnorynkowe (dawniej rynkowe) funkcjonują na „wolnym rynku kwalifikacji”, to znaczy nie są uregulowane w powszechnie obowiązujących przepisach.
Kwalifikacje wolnorynkowe tworzą dla siebie niektóre duże firmy, korporacje, stowarzyszenia i organizacje. Kwalifikacje te mogą dotyczyć działań o charakterze zawodowym oraz innych rodzajów aktywności, w tym m.in. działalności wychowawczej (np. sprawności i stopnie harcerskie).
O włączeniu do ZSK kwalifikacji wolnorynkowej decyduje minister właściwy dla danej kwalifikacji na wniosek zainteresowanego środowiska. Kwalifikacja wolnorynkowa nie musi być włączona do ZSK.
Jest kilka różnych rodzajów kwalifikacji cząstkowych, w tym m.in. uregulowane, wolnorynkowe, sektorowe, rzemieślnicze.
W porównaniu do kwalifikacji pełnych, w kwalifikacjach cząstkowych zakres wymaganych kompetencji jest węższy. Zwykle te wymagania powiązane są z wyraźnie określonymi rodzajami działań.
Kwalifikacja cząstkowa może stanowić rozszerzenie lub pogłębienie kwalifikacji pełnej (np. lekarze mogą uzyskać specjalizację lub certyfikat uprawniający do badań USG).
Kwalifikacja cząstkowa może być wymagana do zatrudnienia na określonym stanowisku (np. kierowcy autobusu muszą mieć odpowiednie prawo jazdy)
Ustawa o ZSK kwalifikacjami rzemieślniczymi nazywa te, dla których wymagania egzaminacyjne ustala Związek Rzemiosła Polskiego.
Kwalifikacje rzemieślnicze uzyskują osoby, które złożyły stosowne egzaminy przed komisjami egzaminacyjnymi izb rzemieślniczych.
Kwalifikacja sektorowa nie jest uregulowana powszechnie obowiązującymi przepisami. Jest to kwalifikacja o charakterze zawodowym, która odpowiada na konkretne potrzeby branży lub sektora. Uprawnienie do nadawania kwalifikacji sektorowej może uzyskać wyłącznie instytucja prowadząca działalność w obszarze danej branży lub sektora.
Kwalifikacja uregulowana funkcjonuje na podstawie przepisów prawa, z wyłączeniem przepisów dotyczących systemu edukacji (według terminologii przyjętej w ustawie o ZSK świadectwa szkolne oraz dyplomy ukończenia studiów.nie są kwalifikacjami uregulowanymi)
Z punktu widzenia gospodarki i rynku pracy kwalifikacje uregulowane są niezbędnym uzupełnieniem kwalifikacji pełnych nabywanych w systemach oświaty i szkolnictwa wyższego.
O włączeniu do ZSK kwalifikacji uregulowanej decyduje minister właściwy dla danej kwalifikacji. Kwalifikacja uregulowana nie musi być włączona do ZSK.
Kwalifikacja wolnorynkowe (dawniej rynkowe) funkcjonują na „wolnym rynku kwalifikacji”, to znaczy nie są uregulowane w powszechnie obowiązujących przepisach.
Kwalifikacje wolnorynkowe tworzą dla siebie niektóre duże firmy, korporacje, stowarzyszenia i organizacje. Kwalifikacje te mogą dotyczyć działań o charakterze zawodowym oraz innych rodzajów aktywności, w tym m.in. działalności wychowawczej (np. sprawności i stopnie harcerskie).
O włączeniu do ZSK kwalifikacji wolnorynkowej decyduje minister właściwy dla danej kwalifikacji na wniosek zainteresowanego środowiska. Kwalifikacja wolnorynkowa nie musi być włączona do ZSK.
Ministrowie odpowiedzialni za działy administracji rządowej są właściwi dla kwalifikacji należących do kierowanych przez nich działów. Minister właściwy dla danej kwalifikacji:
Dla kwalifikacji tylko jeden minister może być właściwy. Dotyczy to także kwalifikacji, które funkcjonują w obszarze kilku działów administracji rządowej. W razie wątpliwości, który minister jest właściwy, w ustaleniu kto ma zająć się tą kwalifikacją, pomaga minister koordynator ZSK.
W ZSK przez osiągnięcia należy rozumieć wyodrębniony zbiór efektów uczenia się, których uzyskanie zostało potwierdzone w walidacji, stanowiący część wymagań dla danej kwalifikacji rynkowej.
W kontekście ZSK termin osiągnięcie ma inne znaczenie niż w języku potocznym – nie dotyczy osiągnięć w jakiejkolwiek dziedzinie. Odnosi się do zaliczenia części wymagań dla kwalifikacji, np. przedmiotu, modułu tematycznego, praktyki itp.
W ZSK osiągnięciem jest oddzielnie sprawdzona i formalnie potwierdzona część kompetencji (efektów uczenia się) wymaganych dla kwalifikacji.
Oddzielnie potwierdzić można tylko te wymagania, które w opisie kwalifikacji są przedstawione w postaci modułu - wyodrębnionego zestawu efektów uczenia się powiązanych ze sobą i tworzących pewną całość.
Dla osiągnięcia wiarygodności nadawanych kwalifikacji w ZSK obowiązuje zewnętrzne zapewniania jakości walidacji i certyfikowania. Zadanie to wykonują instytucje zewnętrzne wobec instytucji, która nadaje kwalifikacje.
W ustawie o ZSK są przepisy dotyczące powierzania funkcji podmiotu zewnętrznego zapewniania jakości (PZZJ) wobec instytucji certyfikującej (IC). PZZJ prowadzi ciągły monitoring działań IC oraz okresową ewaluację zewnętrzną tych działań.
Polska Rama Kwalifikacji (PRK) jest opisem wyodrębnionych w Polsce poziomów kwalifikacji. Podobnie jak w wielu innych krajach, PRK jest jednym z podstawowych elementów systemu kwalifikacji.
W polskiej ramie, podobnie jak w ramie europejskiej (ERK), wyróżnia się 8 poziomów kwalifikacji. Im wyższy poziom PRK, tym większe są wymagania od osób ubiegających się o kwalifikacje.
W polskiej ramie znajdują się ogólne charakterystyki każdego poziomu PRK.
Poziom PRK (Polskiej Ramy Kwalifikacji) informuje ogólnie o zakresie i złożoności (stopniu trudności) wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych wymaganych od osób ubiegających się o kwalifikacje danego poziomu.
Poziom PRK poszczególnych kwalifikacji wynika z porównania wymagań w opisie danej kwalifikacji z charakterystykami poziomów w ramie kwalifikacji.
W polskiej ramie wyodrębniono 8 poziomów, które odnoszą się bezpośrednio do 8 poziomów Europejskiej Ramy Kwalifikacji. Kwalifikacjom, które wymagają najmniej zaawansowanych kompetencji, odpowiada pierwszy poziom PRK. Kolejne poziomy wiążą się z coraz wyższymi wymaganiami.
Wszystkie kwalifikacje włączone do ZSK mają przypisany odpowiedni poziom PRK. Informacja o poziomie PRK umieszczona jest na dokumentach potwierdzających nadanie kwalifikacji (świadectwach, dyplomach, certyfikatach). Poziomu PRK nie można przypisać kwalifikacji, która nie jest włączona do ZSK.
Przeniesienie osiągnięć oznacza uznanie przez instytucję certyfikującą (IC) pozytywnego wyniku walidacji, która została przeprowadzona przez inną instytucję. Przenoszenie osiągnięć umożliwia rezygnację z ponownego sprawdzania wcześniej potwierdzonych kompetencji osoby, która ubiega się o kwalifikację.
Ustawa o ZSK daje możliwość przeniesienia osiągnięć, ale instytucja certyfikująca IC nie jest do tego zobowiązana.
Rozstrzygnięcie, podjęte na zasadach określonych w ustawie, o ustaleniu poziomu Polskiej Ramy Kwalifikacji dla danej kwalifikacji, na podstawie porównania efektów uczenia się wymaganych dla tej kwalifikacji z charakterystykami poziomów Polskiej Ramy Kwalifikacji.
Poziomy PRK poszczególnych kwalifikacji pełnych zostały ustalone bezpośrednio w ustawie o ZSK. Poziom PRK przypisuje się wyłącznie kwalifikacjom cząstkowym (włączanym do ZSK). Przypisanie poziomu PRK kwalifikacjom cząstkowym odbywa się według zasad określonych w ustawie o ZSK. Porównania wymaganych dla danej kwalifikacji (cząstkowej) efektów uczenia się z charakterystykami poziomów Polskiej Ramy Kwalifikacji dokonuje zespół ekspertów, który przygotowuje rekomendację stanowiącą podstawę przypisania poziomu PRK przez ministra właściwego.
Przypisanie poziomu PRK do kwalifikacji następuje po porównaniu wymaganych dla danej kwalifikacji kompetencji (efektów uczenia się) z charakterystykami poziomów w Polskiej Ramie Kwalifikacji. Porównania dokonuje powołany do tego zadania zespół ekspertów.
Do kwalifikacji pełnych odpowiednie poziomy PRK zostały przypisane w art. 8 ustawy o ZSK.
Przypisanie poziomu PRK do kwalifikacji cząstkowych odbywa się według zasad określonych w ustawie o ZSK.
Rada Interesariuszy ZSK (RI) jest organem opiniodawczo-doradczym ministra koordynatora ZSK. Rada wspiera ministra koordynatora ZSK w zapewnianiu spójności i porównywalności oraz usprawnianiu mechanizmów funkcjonujących w ramach ZSK
Skład Rady Interesariuszy ZSK określony jest w ustawie o ZSK. W Radzie są przedstawiciele pracodawców i związków zawodowych, szkolnictwa wyższego i oświaty oraz działających na rynku firm szkoleniowych. Kadencja członka Rady trwa cztery lata (może zostać przedłużona tylko raz). Koniec kadencji połowy członków Rady następuje co dwa lata.
Opis poziomów kwalifikacji funkcjonujących w danym sektorze lub branży; poziomy Sektorowych Ram Kwalifikacji odpowiadają odpowiednim poziomom Polskiej Ramy Kwalifikacji.
Charakterystyki poziomów kwalifikacji w sektorowych ramach mogą być mniej ogólne niż w PRK. Składniki opisu poziomu (deskryptory) w sektorowych ramach kwalifikacji uwzględniają konteksty właściwe dla danej dziedziny.
Sektorowe ramy kwalifikacji powstaną tylko w tych dziedzinach działalności, w których pojawi się potrzeba stworzenia takiego narzędzia. Sektorowa rama kwalifikacji może zostać włączona do ZSK, o ile spełnia warunki określone w ustawie o ZSK.
Sektorowe ramy kwalifikacji zawierają charakterystyki poziomów, w których wykorzystywane są sformułowania używane w poszczególnych sektorach lub branżach. Ułatwia to określenie poziomów PRK kwalifikacji funkcjonujących w danym sektorze (branży).
W zależności od potrzeby danego środowiska SRK mają różną liczbę poziomów (np. od poziomu 3 do 7, od poziomu 2 do 6). Zawsze jednak poziomy w ramach sektorowych powinny odpowiadać odpowiednim poziomom Polskiej Ramy Kwalifikacji .
SRK powstają w tych środowiskach (sektorach, branżach), które widzą potrzebę stworzenia dla siebie tego narzędzia. Sektorowe ramy kwalifikacji mogą zostać włączone do ZSK, o ile spełniają warunki określone w ustawie o ZSK.
Umiejętność jest to nabyta zdolność do efektywnego wykonywania określonych działań i zadań oraz rozwiązywania problemów.
W terminologii przyjętej w ZSK “umiejętności” są jedną z trzech wyróżnionych kategorii efektów uczenia się. W wymaganiach dla poszczególnych kwalifikacji mowa jest o umiejętnościach odnoszących się do dziedziny uczenia się lub działalności zawodowej.
W języku potocznym (także w niektórych opracowaniach i dokumentach) wyrazy “umiejętności”, “wiedza”, “kompetencje” i “kwalifikacje” często używane są zamiennie.
W terminologii przyjętej w ZSK “walidacja” oznacza sprawdzenie, czy osoba ubiegająca się o nadanie kwalifikacji osiągnęła wymagane kompetencje. Walidacji może podlegać całość lub tylko wyodrębniona część wymagań, które są w opisie kwalifikacji
Nie należy mylić walidacji z uznawaniem kwalifikacji. Jeżeli kwalifikacja nadana za granicą zostanie uznana w kraju przez uprawnioną do tego instytucję, to ta kwalifikacja jest ważna. Osoba, która uzyskała taką kwalifikację, nie musi ponownie poddawać się walidacji.
W terminologii przyjętej w ZSK “wewnętrzne zapewnianie jakości” oznacza monitorowanie i okresową ewaluację swoich czynności związanych z certyfikowaniem wykonywane przez instytucję certyfikującą (IC). Obowiązek posiadania przez każdą instytucję certyfikującą wewnętrznego systemu zapewniania jakości został wprowadzony ustawą o ZSK.
Wewnętrzne zapewnianie jakości wzmacnia samokontrolę instytucji certyfikującej (IC) w toku nadawania kwalifikacji, służy również doskonaleniu tych działań.
Obowiązek posiadania wewnętrznego systemu zapewniania jakości dotyczy także podmiotów, które przeprowadzają walidację na podstawie upoważnienia instytucji certyfikującej.
Na wiedzę składają się poznane przez ludzi obiekty i fakty, procesy, zasady i prawidłowości, oraz znajomość tworzonych przez naukę teorii.
W terminologii przyjętej w ZSK “wiedza” oznacza jedną z trzech wyróżnionych w PRK kategorii efektów uczenia się.W wymaganiach dla poszczególnych kwalifikacji mowa jest o wybranych elementach wiedzy - znajomości opisów obiektów oraz faktów, zasad, teorii i praktyk, odnoszących się do dziedziny uczenia się lub działalności zawodowej.
W języku potocznym (także w niektórych opracowaniach i dokumentach) wyrazy “wiedza”, “umiejętności”, “kompetencje” i “kwalifikacje” często używane są zamiennie.
W ZSK termin “zewnętrzne zapewnianie jakości” oznacza monitorowanie i okresową ewaluację czynności związanych z certyfikowaniem, które wykonuje podmiot zewnętrzny wobec instytucji certyfikującej (IC).
Obowiązek zewnętrznego zapewnianie jakości został wprowadzony ustawą o ZSK. Zewnętrzne zapewnianie jakości wzmacnia przestrzeganie standardów w zakresie nadawania kwalifikacji. Wspomaga również instytucje certyfikujące (IC) w doskonaleniu działań związanych z walidacją i certyfikowaniem.
Jest to publiczny rejestr prowadzony w systemie teleinformatycznym, w którym wpisane są wszystkie kwalifikacje włączone do ZSK.
Wpis do tego rejestru oznacza, że kwalifikacja jest wiarygodna i ma przypisany poziom PRK. Kwalifikacji, które nie są włączone do ZSK, nie można wpisać do ZRK.
Dane o kwalifikacjach gromadzone w ZRK są publicznie dostępne na portalu kwalifikacje.gov.pl
Zintegrowany System Kwalifikacji funkcjonuje w Polsce od 2016 r. w wyniku uchwalenia przez Sejm RP specjalnej ustawy. Zintegrowany system obejmuje dużą część polskich kwalifikacji, które zostały do niego włączone na mocy przepisów ustawy lub przez ministrów.właściwych.
W zintegrowanym systemie obowiązują ustalone standardy opisywania kwalifikacji oraz przypisywania do kwalifikacji poziomu PRK. Przepisy ustawy regulują włączanie kwalifikacji do systemu oraz funkcjonowanie Zintegrowanego Rejestru Kwalifikacji. W ustawie są również przepisy dotyczące certyfikowania i zapewniania jakości kwalifikacji.
W Polsce są kwalifikacje, które nie zostały włączone do ZSK, jednak te kwalifikacje nie mają przypisanego poziomu PRK i nie mogą zostać wpisane do Zintegrowanego Rejestru Kwalifikacji.
